Zagraniczni prawnicy w Polsce

Dnia 21 czerwca 2002 r. Senat rozpatrzył uchwaloną przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 23 maja 2002 r. ustawę o świadczeniu przez prawników zagranicznych pomocy prawnej w Rzeczpospolitej Polskiej. Podejmując uchwałę dotyczącą przekazanej przez Sejm ustawy Senat wprowadził do niej kilka poprawek.

Sejm poprawki te przyjął, a 20 lipca 2002r. Prezydent podpisał te ustawę

Ustawa o świadczeniu przez prawników zagranicznych pomocy prawnej w Rzeczypospolitej Polskiej określa na jakich zasadach i warunkach prawnicy zagraniczni (czyli prawnicy pochodzący z Unii Europejskiej a także prawnicy spoza Unii) będą uprawnieni do świadczenia pomocy prawnej na terenie Polski. Ustawa definiuje pojęcie pomocy prawnej jako działalności polegającej w szczególności na udzielaniu porad prawnych, sporządzaniu opinii prawnych, opracowywaniu projektów aktów prawnych oraz występowaniu przed sądami i urzędami. Działalność ta musi być ponadto prowadzona w zakresie odpowiadającym określonym w prawie polskim uprawnieniom adwokata lub radcy prawnego.

Na zasadzie wzajemności prawnicy zagraniczni będą uprawnieni do wykonywania stałej praktyki (czyli stałego i systematycznego świadczenia pomocy prawnej w Polsce) po wpisaniu na jedną z list prawników zagranicznych prowadzoną przez okręgowe rady adwokackie lub rady okręgowych izb radców prawnych. Okręgowe rady adwokackie i rady okręgowych izb radców prawnych do dnia 31 marca każdego roku będą zobowiązane przesyłać odpisy prowadzonej przez siebie listy właściwym prezesom sądów oraz prokuratorom. Okręgowe rady adwokackie będą ponadto przesyłać odpis listy Naczelnej Radzie Adwokackiej, a rady okręgowych izb radców prawnych - Krajowej Radzie Radców Prawnych.

Wpis na listę nastąpi tylko i wyłącznie na wniosek samego zainteresowanego. Prawnik zagraniczny ubiegający się o wpis na listę prowadzoną przez okręgową izbę adwokacką zobowiązany będzie złożyć wniosek do rady właściwej ze względu na wskazaną we wniosku przyszłą siedzibę zawodową. Prawnik zaś ubiegający się o wpis na listę prowadzoną przez radę okręgowej izby radców prawnych również będzie musiał złożyć wniosek do rady właściwej ze względu na wskazaną we wniosku przyszłą siedzibę zawodową, a jeżeli praktyka będzie wykonywana w ramach stosunku pracy - właściwą ze względu na wskazaną we wniosku siedzibę przyszłego pracodawcy.

Porady prawne

Do wniosku o wpis prawnicy zagraniczni będą zobowiązani dołączyć:

  1. zaświadczenie stwierdzające, że osoba ubiegająca się o wpis jest zarejestrowana w państwie macierzystym jako uprawniona do wykonywania zawodu prawniczego
  2. dokument potwierdzający obywatelstwo osoby ubiegającej się o wpis.

Wniosek ten będzie musiał być rozpatrzony co do zasady w terminie 4 miesięcy od jego złożenia. Ustawa przewiduje, że o wpisie na listę, a także o skreśleniu z listy będzie decydowała okręgowa rada adwokacka lub rada okręgowej izby radców prawnych. Uchwałą Senatu wprowadzono jednak poprawkę do ustawy, stwierdzającą że odmowa wpisu będzie mogła jednak nastąpić tylko i wyłącznie wtedy, gdy zainteresowany nie spełni przewidzianych w ustawie wymogów. Senat uznał bowiem, że ustawa musi wyraźnie określać przesłanki odmowy wpisu na listę prawników zagranicznych. Skreślenie z listy nastąpi także wtedy, gdy prawnik zagraniczny utraci na stałe lub czasowo w państwie macierzystym prawo do wykonywania swojego zawodu albo gdy zostanie wpisany tam na listę adwokatów lub radców prawnych.

Prawnik pochodzący z Unii Europejskiej po wpisaniu na listę będzie uprawniony do wykonywania stałej praktyki w zawodzie adwokata lub w zawodzie rady prawnego. Będzie miał więc takie same prawa i obowiązki jak polski adwokat lub radca prawny. Z chwilą wpisu na listę stanie się członkiem właściwej izby adwokackiej lub izby radców prawnych.

Wpis na listę prowadzoną przez okręgową radę adwokacką będzie uprawniać go do wykonywania stałej praktyki w kancelarii indywidualnej, w zespole adwokackim, spółce cywilnej, jawnej, komandytowej lub partnerskiej. Wpis na listę prowadzoną przez radę okręgowej izby radców prawnych będzie upoważniał zaś do wykonywania stałej praktyki w ramach stosunku pracy, na podstawie umowy cywilnoprawnej, w kancelarii indywidualnej, spółce cywilnej, jawnej, komandytowej lub partnerskiej.

Prawnik pochodzący spoza Unii Europejskiej po wpisaniu na listę będzie zaś uprawniony, w ramach wykonywania stałej praktyki, jedynie do udzielania porad prawnych i sporządzania opinii prawnych dotyczących prawa państwa macierzystego lub prawa międzynarodowego w zakresie odpowiadającym zawodowi adwokata lub radcy prawnego.

W celu wykonywania stałej praktyki prawnicy spoza Unii Europejskiej będą mogli tworzyć jedynie spółki jawne (w których wspólnikami będą wyłącznie prawnicy zagraniczni, adwokaci lub radcowie prawni) albo spółki komandytowe (w których komplementariuszami będą wyłącznie prawnicy zagraniczni, adwokaci lub radcowie prawni). Projekt ustawy przewiduje ponadto, że prawnik spoza Unii Europejskiej będzie zobowiązany wobec rady prowadzącej listę, na którą jest wpisany uiścić składkę w wysokości połowy składki członkowskiej obowiązującej odpowiednio adwokatów lub radców prawnych.

Dział III ustawy reguluje szczegółowe wymogi jakim powinien odpowiadać prawnik z Unii Europejskiej w celu uzyskania wpisu na listę adwokatów lub radców prawnych. Powinien on więc:

  1. spełnić warunki określone w Prawie o adwokaturze i ustawie o radcach prawnych:
    • posiadanie nieskazitelnego charakteru i zachowanie dające rekojmię prawidłowego wykonywania zawodu adwokata
    • korzystanie z pełni praw publicznych i pełni zdolności do czynności prawnych
  2. władać językiem polskim (w mowie i w piśmie)
  3. zdać test umiejętności

Kolejna istotna poprawka Senatu dotyczy właśnie takiego testu. Celem takiego testu będzie więc ocena zdolności do wykonywania przez prawnika zagranicznego zawodu adwokata lub radcy prawnego w nawiązaniu do wymagań stawianych adwokatom i radcom prawnym wykonującym zawód na terenie Polski.

Ocena ta musi jednak brać pod uwagę, że kandydat posiada już kwalifikacje zawodowe do wykonywania zawodu wymagane w państwie członkowskim Unii Europejskiej. Test ten nie będzie więc miał na celu ocenę znajomości języka polskiego przez kandydata, nie będzie również przeprowadzany w oparciu o takie same kryteria, jakie obowiązują polskich adwokatów i radców prawnych.

Test umiejętności będzie przeprowadzany odpowiednio przez okręgową radę adwokacką lub radę okręgowej izby radców prawnych. Jego wynik nie będzie podlegał zaskarżeniu. Jeżeli jednak kandydat w razie niepomyślnego wyniku testu w terminie dwóch tygodni od ogłoszenia wyników złoży wniosek o jego powtórzenie, test zostanie obligatoryjnie powtórzony.

Ustawa przewiduje jednak możliwość zwolnienia kandydata od zdania testu umiejętności na jego wniosek, jeżeli wykaże on, że przez okres co najmniej 3 lat aktywnie i nieprzerwanie wykonywał stałą praktykę w zakresie prawa obowiązującego w Polsce, w tym prawa Unii Europejskiej. Od uchwały odmawiającej zwolnienia z testu umiejętności prawnikowi będzie przysługiwało odwołanie.

Ustawa przewiduje również możliwość świadczenia przez prawników z Unii Europejskiej usług transgranicznych (czyli jednorazowych lub mających charakter przejściowy czynności z zakresu pomocy prawnej wykonywanych w Polsce przez prawnika wykonującego stałą praktykę w innym państwie). Prawnik z Unii Europejskiej będzie uprawniony do świadczenia tych usług przy użyciu tytułu zawodowego uzyskanego w państwie macierzystym.

W ramach takiego uprawnienia będzie mógł on wykonywać wszystkie czynności do których jest uprawniony adwokat lub radca prawny. W przypadku prawników spoza Unii Europejskiej w ramach świadczenia usług transgranicznych, będą oni uprawnieni wyłącznie do reprezentowania w postępowaniu cywilnym strony będącej obywatelem lub przynależącej do państwa w którym prawnik ten jest uprawniony do wykonywania zawodu. Jego uprawnienia są więc zatem węższe od uprawnień przysługujących prawnikom z Unii Europejskiej.

Ustawa wchodzi w zycie po uplywie szesciu miesiecy od dnia ogloszenia, z
wyjatkiem niektórych artykułów, które wchodza w zycie z dniem uzyskania przez Rzeczpospolita Polska czlonkostwa w Unii Europejskiej.


Michał Włodarczyk

Radca Prawny

Zajmuje się sprawami osób fizycznych jak również przedsiębiorców. Posiada rozległe doświadczenie w poradnictwie w sprawach życiowych osób fizycznych jak również profesjonalnych problemów prawnych przedsiębiorców. Bazując na swoim doświadczeniu skutecznie doradza w sprawach osób fizycznych jak i przedsiębiorców zawsze dbając o praktyczną stronę problemów prawnych z jakimi zwracają się do niego jego klienci.

Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne

Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?


Masz inne pytanie do prawnika?

 

Komentarze

    Nie dodano jeszcze żadnego komentarza. Bądź pierwszy!!

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika