Zasady ogólne prawa bankowego

4.2.2005

Bank

Ustawa definiuje pojęcie banku. Według niej, bankiem jest osoba prawna, utworzona zgodnie z przepisami prawa, działająca na podstawie odpowiednich zezwoleń uprawniających do wykonywania czynności bankowych obciążających ryzykiem środki powierzone pod jakimkolwiek tytułem zwrotnym. Z definicji tej wynika kilka istotnych kwestii.

Bank jako osoba prawna

Zgodnie z ustawą, bank może być utworzony tylko jako spółka akcyjna (z wyjątkiem banków spółdzielczych). Do jego utworzenia zastosowanie mają więc przepisy kodeksu spółek handlowych regulujące tworzenie i zasady działania spółki akcyjnej. Z uwagi na fakt, iż banki, jako podmioty przyjmujące środki pieniężne od ludności, są instytucjami zaufania publicznego, regulacja k.s.h. Odnosząca się do funkcjonowania banku jako spółki akcyjnej jest niewystarczająca. Dlatego też Prawo bankowe zawiera szereg innych szczegółowych wymogów dotyczących tworzenia i funkcjonowania banków.

Ustawa dzieli banki na:

banki państwowe,
banki spółdzielcze,
inne banki.

Bank państwowy może być utworzony przez Radę Ministrów w drodze rozporządzenia, na zaopiniowany przez Komisję Nadzoru Bankowego wniosek Ministra Skarbu Państwa.

Regulację dotyczącą tworzenia i funkcjonowania banków spółdzielczych (oprócz tej znajdującej się w Prawie bankowym) zawiera ustawa Prawo spółdzielcze, a także ustawa o funkcjonowaniu banków spółdzielczych, ich zrzeszaniu się i bankach zrzeszających. Założycielami banków spółdzielczych mogą być tylko osoby fizyczne w liczbie wymaganej dla utworzenia spółdzielni.

Banki zwykłe funkcjonują jako spółki akcyjne. Utworzyć taki bank mogą osoby fizyczne lub prawne, z tym że liczba założycieli nie może być mniejsza niż 3, przy czym zasada ta nie ma zastosowania w przypadku, gdy bank tworzy inny bank krajowy lub bank państwowy. Mogą one działać tylko na podstawie zezwolenia udzielonego przez Komisję Nadzoru Bankowego.

Minimalna wysokość kapitału założycielskiego banku wynosi (z wyjątkiem banków spółdzielczych zrzeszających się) równowartość kwoty 5 000 000 EURO, przeliczonej na złote według kursu średniego ogłaszanego przez NBP, obowiązującego w dniu wydania zezwolenia na utworzenie banku.

Środki na kapitał zakładowy mogą być wnoszone tylko w walucie polskiej.

Organem nadzorczym banku jest obligatoryjna (podobnie jak w każdej spółce akcyjnej) rada nadzorcza. W jej skład musi wchodzić co najmniej pięciu członków. Zarząd banku może liczyć minimum trzech członków.

Bank, jako instytucja finansowa, której ludność powierza swoje oszczędności, może być własnością tylko podmiotów odpowiedzialnych, dających gwarancję prawidłowego prowadzenia banku, w szczególności zabezpieczenia interesów osób powierzających mu środki pieniężne. Dlatego też nabycie akcji banku w ilości przekraczającej odpowiednio 10, 20, 25, 33, 50, 66 i 75 proc. Głosów na walnym zgromadzeniu jego akcjonariuszy, wymaga zezwolenia Komisji Nadzoru Bankowego.

Pamiętaj, że:

Bank może rozpocząć działalność tylko po uzyskaniu zezwolenia Komisji Nadzoru Bankowego,
Minimalna wartość kapitału założycielskiego banku będącego spółką akcyjna stanowi równowartość w złotych 5 000 000 EUR.

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (Dz. U. 2002 r., Nr 72, poz. 665 ze zmianami).

Michał Włodarczyk

Radca Prawny

Zajmuje się sprawami osób fizycznych jak również przedsiębiorców. Posiada rozległe doświadczenie w poradnictwie w sprawach życiowych osób fizycznych jak również profesjonalnych problemów prawnych przedsiębiorców. Bazując na swoim doświadczeniu skutecznie doradza w sprawach osób fizycznych jak i przedsiębiorców zawsze dbając o praktyczną stronę problemów prawnych z jakimi zwracają się do niego jego klienci.

Bank

Komentarze