Mały ruch graniczny z Rosją już działa

Od 27 lipca można przekraczać granicę polsko-rosyjską na podstawie zezwoleń i nie są już potrzebne wizy. Zmiany te są związane z uruchomieniem tzw. małego ruchu granicznego z Rosją i będą obowiązywały na przejściach granicznych na terenie województw: pomorskiego oraz warmińsko-mazurskiego, a także w Obwodzie Kaliningradzkim po stronie rosyjskiej. Czas pobytu nie będzie mógł być jednak dłuższy niż łącznie 90 dni w ciągu półrocza.

Podróżni przekraczający granicę na podstawie zezwoleń, nie będą mieli stemplowanych paszportów. Dzięki temu krótszy będzie czas odprawy. Mały ruch graniczny umożliwi mieszkańcom strefy przygranicznej Polski i Obwodu Kaliningradzkiego wielokrotne przekraczanie granicy między Rzeczpospolitą Polską a Obwodem Kaliningradzkim Federacji Rosyjskiej (granicy zewnętrznej UE).

Do przekroczenia granicy uprawniają zezwolenia, a dokument taki mogą otrzymać osoby posiadające miejsce stałego zamieszkania w strefie przygranicznej, od co najmniej trzech lat. Mały ruch graniczny dotyczy również ich współmałżonków i dzieci na utrzymaniu nawet, jeśli mieszkają w strefie przygranicznej krócej niż trzy lata. Ułatwienia obejmują też obywateli państw trzecich, którzy zamieszkują w obwodzie kaliningradzkim i w polskiej strefie przygranicznej.

Mieszkańcy strefy przygranicznej mogą przekraczać granicę polsko-rosyjską, w ramach małego ruchu granicznego, tylko drogą lądową (drogowymi i kolejowymi przejściami granicznymi) i pod warunkiem, że m.in. mają ważne zezwolenie na przekraczanie granicy w ramach małego ruchu granicznego oraz zaświadczenia o miejscu stałego zamieszkania w strefie przygranicznej przez okres nie krótszy niż 3 lata.

Zezwolenia na przekraczanie granicy, w ramach małego ruchu granicznego, Polakom wydaje Ambasada Federacji Rosyjskiej w Warszawie oraz Konsulat Generalny Federacji Rosyjskiej w Gdańsku. Natomiast Rosjanom - Konsul RP w Kaliningradzie. Opłata za rozpatrzenie wniosku i wydanie zezwolenia wynosi 20 euro. Podobnie jak w umowach o małym ruchu granicznym z Białorusią i Ukrainą, z opłaty zwolnione będą dzieci i młodzież do 16 roku życia, osoby, które przekroczyły 65 lat oraz inwalidzi wraz z osobami towarzyszącymi.

Pierwsze zezwolenie będzie wydawane na dwa lata, natomiast każde kolejne na pięć lat. Osoba, która przekroczy granicę na podstawie zezwolenia uprawniającego do małego ruchu granicznego będzie mogła przebywać w wyznaczonych strefach przygranicznych jednorazowo do 30 dni licząc od wjazdu, jednakże łączny czas pobytu nie może przekraczać 90 dni w okresie każdych 6-miesiecy, liczonych od pierwszego wjazdu.

Zezwolenia nie otrzymają mieszkańcy rosyjskiej strefy przygranicznej, którzy m.in. w Systemie Informacyjnym Schengen mają wpis o odmowie wjazdu.

Strefę przygraniczną, w której obowiązują zasady małego ruchu granicznego, stanowią w województwie pomorskim miasta: Gdańsk, Gdynia i Sopot oraz powiaty: gdański, nowodworski, malborski i pucki. Strefa przygraniczna po stronie polskiej znajduje się także na obszarze województwa warmińsko-mazurskiego w miastach: Elbląg, Olsztyn, oraz powiatach: elbląskim, braniewskim, lidzbarskim, bartoszyckim, olsztyńskim, kętrzyńskim, mrągowskim, węgorzewskim, giżyckim, gołdapskim, oleckim. Po stronie rosyjskiej mały ruch graniczny obowiązuje w Obwodzie Kaliningradzkim.

Przekraczanie granicy polsko-rosyjskiej w ramach małego ruchu granicznego jest możliwe na przejściach granicznych: Bezledy - Bagrationowsk (drogowe); Gołdap - Gusiew (drogowe); Grzechotki - Mamonowo II (drogowe); Gronowo - Mamonowo (drogowe); Braniewo - Mamonowo (kolejowe).

Wyjazd poza strefę przygraniczną jest możliwy jedynie wówczas, gdy osoba, ma jednocześnie zezwolenie i ważną polską wizę (lub wizę innego państwa strefy Schengen).

Przekroczenie dozwolonego czasu na pobyt w ramach małego ruchu granicznego lub wyjazd poza strefę przygraniczną jest naruszeniem prawa. Grożą za to następujące sankcje:

• decyzja o zobowiązaniu cudzoziemca do opuszczenia terytorium RP (wpis do wykazu cudzoziemców, których pobyt na terytorium RP jest niepożądany, na okres od 6 miesięcy do 1 roku),
• decyzja o wydaleniu cudzoziemca z terytorium RP (wpis do wykazu cudzoziemców, których pobyt na terytorium RP jest niepożądany i Systemu Informacyjnego Schengen, na okres od 6 miesięcy do 3 lat),
• decyzja o unieważnieniu zezwolenia na przekraczanie granicy w ramach małego ruchu granicznego,
• zatrzymanie zezwolenia na przekraczanie granicy w ramach małego ruchu granicznego,
• kara grzywny (od 20 do 500 zł).

Straż Graniczna apeluje, aby niezwłocznie zgłaszać zagubienie, uszkodzenie lub zniszczenie dokumentu podróży lub zezwolenia w czasie pobytu w strefie przygranicznej. W takiej sytuacji polska straż albo jednostka terytorialna organu Ministerstwa Spraw Wewnętrznych Federacji Rosyjskiej bezpłatnie wyda zaświadczenie potwierdzające ten fakt.

Strażnicy radzą również, aby zgłaszać sytuacje, kiedy nie możemy opuścić strefy przygranicznej w wymaganym terminie, ze względu na nieprzewidziane okoliczności (np. nagłą chorobę, wypadek). Wówczas posiadacz zezwolenia będzie mógł w tym czasie przebywać w strefie przygranicznej państwa drugiej strony. Wymagane będzie jedynie przedstawienie dokumentów potwierdzających te okoliczności lub wykazać w inny sposób, że przedłużenie dozwolonego czasu pobytu spowodowane było siłą wyższą.

Ustawę wyrażającą zgodę na ratyfikację przez prezydenta umowy o małym ruchu granicznym z Rosją Sejm uchwalił 16 marca br. W połowie kwietnia ratyfikował ją Senat, a 4 maja podpisał prezydent Bronisław Komorowski ratyfikację umowy między rządem polskim a rządem Federacji Rosyjskiej o zasadach małego ruchu granicznego.

Zespół
e-prawnik.pl