NIK w systemie zarządzania państwem

Zasadnicza część wykładu dotyczyła zarządzania i pracy w naczelnym organie kontroli państwa. Najwyższa Izba Kontroli bada i ocenia prawidłowość procesu planowania zadań publicznych - mówił Prezes. - Sprawdzamy m.in., czy przy konstruowaniu planu wykorzystano właściwe dane, czy dokonywano korekty celów zgodnie z wymaganiami stawianymi przez zmieniające się uwarunkowania wewnętrzne i zewnętrzne - tłumaczył, przechodząc do roli NIK w usprawnianiu funkcjonowania państwa z perspektywy nauk o zarządzaniu. - Jest to uzasadnione - udowadniał Prezes - gdyż samo kontrolowanie stanowi przedmiot zainteresowania tej dyscypliny naukowej, jako jedna z klasycznych - według Henri’ego Fayola - funkcji zarządzania. Kontrolowanie stanowi etap cyklu działania zorganizowanego. Dostrzegł to nie tylko Henri Louis Le Chatelier, lecz także nasz polski uczony Karol Adamiecki.

Studenci mieli okazję przekonać się, jak szeroki jest zakres tematyczny kontroli prowadzonych przez NIK. Prezes przypomniał, że w ubiegłym roku Najwyższa Izba Kontroli zakończyła postępowania kontrolne prowadzone w ramach 206 planowych i 108 kontroli doraźnych, których przedmiotem była analiza obszarów kluczowych dla funkcjonowania państwa i spraw istotnych dla obywateli. Prezes wspomniał także, że od początku tego roku NIK skontrolowała już 1639 podmiotów, wymieniając najważniejsze z postępowań, dotyczące m.in. wykonania ustawy budżetowej, zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego państwa, ochrony środowiska i opieki zdrowotnej.

Duża część wykładu dotyczyła przygotowywanych przez Izbę wniosków de lege ferenda, w których NIK postuluje wprowadzenie zmian w przepisach prawa. W ubiegłym roku Izba sformułowała 78 takich wniosków. W 61 zawarto postulaty dotyczące przepisów rangi ustawowej, zaś 17 dotyczyło zmian w rozporządzeniach.

Studentów Uniwersytetu Jagiellońskiego zaskoczyły dane dotyczące popularności strony internetowej Izby -Odnotowujemy ponad 2 mln odsłon rocznie - mówił Prezes. W sieci jesteśmy dostępni także za pośrednictwem serwisów: Facebook, Twitter, Google , YouTube. W 2013 roku we wszystkich mediach ukazało się łącznie 14 256 materiałów o NIK, czyli o 6 procent więcej niż w 2012 roku - dodał Prezes.

Sposoby dobierania tematów kontroli, panele ekspertów, w których uczestniczą przedstawiciele świata nauki oraz szeroko zakrojona współpraca z prokuraturą - to kolejne punkty wykładu, które najbardziej zainteresowały studentów. Szef Izby przedstawił także ostatnie osiągnięcia NIK na arenie międzynarodowej: wybór do zarządu Światowej Organizacji Najwyższych Organów Kontroli (INTOSAI) i na audytora zewnętrznego Rady Europy oraz Europejskiej Organizacji Badań Jądrowych (CERN). Krzysztof Kwiatkowski podkreślił, że to tylko wybrane przykłady naszej działalności międzynarodowej -­ Podejmujemy nieustanne wysiłki, w tym na arenie międzynarodowej, zmierzające do skutecznego eliminowania z życia publicznego korupcji, stanowiącej patologię organizacji - mówił.

Podsumowując wykład, Prezes Kwiatkowski poruszył kwestię zaufania społeczeństwa do urzędów. - Zaufanie do instytucji życia publicznego jest w Polsce o wiele niższe niż w innych krajach. Zaufanie do nas, na tle innych instytucji publicznych, uważam za wysokie. Jesteśmy postrzegani lepiej m.in. od Sejmu i Senatu. Cieszymy się taką oceną pracy, jak Trybunał Konstytucyjny (46%) - powiedział, przypominając, że według badań CBOS w 2013 roku NIK odnotowała wzrost ocen o 9 punktów procentowych w odniesieniu do 2010 roku. Ten stan zaufania Prezes Kwiatkowski uznał za zaszczytny efekt profesjonalizmu i współpracy całego zespołu pracowników NIK.