Rozliczanie strat w ramach grupy kapitałowej - orzeczenie w sprawie Marks & Spencer

Sprawa dotyczyła brytyjskich regulacji o tzw. uldze grupowej, pozwalającej na rozliczanie strat w ramach grupy kapitałowej. W postępowaniu kwestionowana była zgodność tych regulacji z fundamentalną zasadą swobody działalności gospodarczej, wynikającą z Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską (TWE).

Marks & Spencer plc jest brytyjską spółką prowadzącą w Wielkiej Brytanii sieć sklepów. Poprzez spółki holdingowe (brytyjską i holenderską) Marks & Spencer posiadał spółki zależne w Niemczech, Francji i innych krajach UE. W latach 90. spółki te zaczęły przynosić straty, przez co Marks & Spencer postanowił część spółek sprzedać, a część zlikwidować.

W związku z tym, że straty ponoszone przez spółki zależne nie mogłyby być rozliczone z ich przyszłymi czy przeszłymi zyskami, Marks & Spencer złożył wniosek o rozliczenie tych strat ze swoim dochodem, powołując się na brytyjskie regulacje dotyczące rozliczania strat spółek z grupy w ramach tzw. ulgi grupowej. Brytyjskie władze skarbowe odrzuciły jednak ten wniosek argumentując, że zwolnienie grupowe możliwe jest jedynie dla podmiotów będących rezydentami Wielkiej Brytanii lub prowadzącymi w Wielkiej Brytanii działalność poprzez stały zakład. 

Porady prawne

Zgodnie z opinią Rzecznika Generalnego, brytyjskie przepisy dotyczące ulgi grupowej naruszają zasadę swobody działalności gospodarczej, gdyż uniemożliwiają brytyjskiej spółce-matce rozliczenie strat spółki-córki - rezydenta innego państwa UE, podczas gdy takie rozliczenie możliwe jest w odniesieniu do spółki-córki - rezydenta brytyjskiego.

W powyższych okolicznościach Europejski Trybunał Sprawiedliwości wydał następujący wyrok:

Artykuły 43 TWE oraz 48 TWE nie sprzeciwiają się w obecnym stanie prawa wspólnotowego temu, by ustawodawstwo Państwa Członkowskiego wykluczało w sposób generalny możliwość odliczenia przez spółkę dominującą będącą rezydentem od jej zysku podlegającego opodatkowaniu strat poniesionych w innym Państwie Członkowskim przez spółkę zależną z siedzibą na jego terytorium, mimo że przewiduje taką możliwość w odniesieniu do strat poniesionych przez spółkę zależną będącą rezydentem. Jednakże sprzeczne z art. 43 WE oraz 48 WE jest wykluczenie takiej możliwości w przypadku spółki dominującej będącej rezydentem, w sytuacji gdy po pierwsze, spółka zależna niebędąca rezydentem wyczerpała możliwości uwzględnienia strat poniesionych w państwie, w którym jest rezydentem, w danym roku podatkowym w drodze wniosku o udzielenie ulgi, jak również w poprzednich latach podatkowych, i po drugie, w państwie, w którym jest rezydentem, nie ma możliwości uwzględnienia tych strat w kolejnych latach podatkowych przez nią samą bądź przez osobę trzecią, w szczególności w przypadku zbycia spółki zależnej na rzecz tej osoby trzeciej.

Brytyjska sieć handlu detalicznego Marks & Spencer będzie więc mogła odpisywać straty poniesione przez jej filie w innych krajach UE od zysku na macierzystym rynku brytyjskim. Oznacza to zatem również, iż każda krajowa firma może rozliczać straty powiązanej z nią spółki zagranicznej w swoim zeznaniu rocznym, o ile spełnia podane w powyższym wyroku warunki. Przepisy o podatkach dochodowych poszczególnych państw członkowskich nie mogą tworzyć barier w działalności gospodarczej prowadzonej w obrębie Wspólnoty. Takimi barierami są, zdaniem ETS, przepisy bez uzasadnienia celem dobra publicznego uniemożliwiające rozliczenie w Wielkiej Brytanii strat zagranicznych spółek powiązanych z brytyjską centralą. Trybunał zwrócił uwagę na to, że Marks & Spencer zlikwidował swoje filie we wszystkich prawie krajach UE i nie ma możliwości odpisania swoich strat gdzie indziej, jak tylko w W. Brytanii. Według ETS fakt, że jedne korporacje brytyjskie mają filie w UE, a inne ich nie mają, nie może powodować innego ich traktowania przez prawo podatkowe, gdyż działają one na wspólnym rynku.

Wyrok ten ma istotne znaczenie zwłaszcza dla międzynarodowych korporacji, które chcą rozliczać straty z jednego kraju UE w innym.

Polski ustawodawca musi zatem wprowadzić odpowiednie zmiany w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, które umożliwią polskim podatkowym grupom kapitałowym obejmowanie także spółek mających siedziby w innych państwach Unii Europejskiej oraz odliczać nierozliczalne straty poniesione przez ich podmioty zależne w innych państwach Unii.

Z negatywnymi skutkami orzeczenia dla ich stanu finansów publicznych muszą liczyć się, poza Wielką Brytanią, także rządy innych krajów UE.

Orzeczenie Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości z dnia 13 grudnia 2005 r. w sprawie Marks & Spencer plc przeciwko David Halsey - Her Majesty’s Inspector of Taxes (C-446/03) - http://curia.eu.int


A.J.
Zespół e-prawnik.pl

Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne

Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?


Masz inne pytanie do prawnika?

 

Komentarze

    Nie dodano jeszcze żadnego komentarza. Bądź pierwszy!!

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika