Samowolne zawładnięcie przez pracownika pojazdem będącym własnością pracodawcy, noszące cechy posiadania zależnego, wyłącza odpowiedzialność posiadacza samoistnego - pracodawcy za szkodę spowodowaną ruchem tego pojazdu

21.2.2005

Art. 436 kodeksu cywilnego stanowi, że odpowiedzialność przewidzianą w artykule poprzedzającym ponosi również samoistny posiadacz mechanicznego środka komunikacji poruszanego za pomocą sił przyrody. Jednakże gdy posiadacz samoistny oddał środek komunikacji w posiadanie zależne, odpowiedzialność ponosi posiadacz zależny. Art. 435 stanowi, że prowadzący na własny rachunek przedsiębiorstwo lub zakład wprawiany w ruch za pomocą sił przyrody (pary, gazu, elektryczności, paliw płynnych itp.) ponosi odpowiedzialność za szkodę na osobie lub mieniu, wyrządzoną komukolwiek przez ruch przedsiębiorstwa lub zakładu, chyba że szkoda nastąpiła wskutek siły wyższej albo wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, za którą nie ponosi odpowiedzialności. Przepis powyższy stosuje się odpowiednio do przedsiębiorstw lub zakładów wytwarzających środki wybuchowe albo posługujących się takimi środkami.

Sąd Najwyższy stwierdził, że samowolne zawładnięcie przez pracownika pojazdem będącym własnością pracodawcy, noszące cechy posiadania zależnego w rozumieniu art. 436 § 1 zd. 2 k.c., wyłącza odpowiedzialność posiadacza samoistnego (pracodawcy) za szkodę spowodowaną ruchem tego pojazdu (art. 436 § 1 k.c. w zw. z art. 435 k.c.).

Z samego zawładnięcia, które nosi cechy samowolności wywieść należy wniosek, że na tą osobę przechodzi posiadanie zależne. Zatem posiadacz zależny odpowiada samodzielnie za szkodę. Tym posiadaczem w takim przpadku jest pracownik a nie pracodawca. Poszukiwać zatem odszkodowania należy w majątku pracownika. W ten sposób pracodawca zostaje zwolniony od odpowiedzialności mimo zasady ryzyka, gdyż odpowiedzialność według kodeksu cywilnego w takim przypadku ponosi posiadacz zależny.

Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 lipca 2004 r., sygn. Akt I CK 44/04

Zespół
e-prawnik.pl

Komentarze