Leasing pojazdu, a używanie go przez osoby trzecie
Osobom rozważającym wzięcie w leasing samochodu często towarzyszy pytanie o to, czy nie będzie wiązało się to z ograniczeniem polegającym na tym, że tylko one będą mogły go używać.
Jaką bowiem korzyść odniosłaby rodzina, gdyby z leasingowanego pojazdu mógłby korzystać np. jedynie mąż? Żona nie mogłaby pojechać na zakupy, a syn nie mógłby dotrzeć na trening.
W celu udzielenia odpowiedzi, czy tak rzeczywiście będzie, należy odnieść się do przepisów Kodeksu cywilnego, które regulują instytucję leasingu. Zasadniczo stanowią one, że finansujący zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, nabyć rzecz od oznaczonego zbywcy na warunkach określonych w tej umowie.
Musi także oddać tę rzecz korzystającemu do używania albo używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony. Korzystający z kolei zobowiązuje się zapłacić finansującemu, w uzgodnionych ratach, wynagrodzenie pieniężne, równe co najmniej cenie lub wynagrodzeniu z tytułu nabycia rzeczy przez finansującego.
Już więc pierwszy przepis regulujący leasing wskazuje, że używać przedmiot leasingu może tylko korzystający, czyli leasingobiorca, który jest stroną umowy. W naszej hipotetycznej sytuacji byłby to - przyjmijmy - mąż i ojciec.
Rozważyć należy więc, czy przedmiot leasingu użytkować mogą jakieś inne osoby poza tymże korzystającym? Uregulowanie tej kwestii znajdziemy również w ustawie Kodeks cywilny.
Zgodnie z nią bez zgody finansującego korzystający nie może oddać rzeczy do używania osobie trzeciej. Konsekwencje naruszenia tego zakazu mogą być bardzo poważne, gdyż finansujący może wypowiedzieć umowę leasingu ze skutkiem natychmiastowym.
Dodatkowo może on obciążyć korzystającego spłatami niezapłaconych rat, pomniejszonych o korzyści, jakie finansujący uzyskał wskutek ich zapłaty przed umówionym terminem i rozwiązania umowy leasingu.
Jednakże finansujący może wyrazić zgodę na oddawanie rzeczy do używania osobie trzeciej. Zgoda taka może przybrać dwojaką postać. Po pierwsze - może zostać zamieszczona już w samej umowie leasingu (co jest najczęściej praktykowane). Po drugie, może ona zostać udzielona później, jednakże warunkiem jej ważności jest zachowanie formy pisemnej.
Szczególną formą używania jest tzw. dzierżenie zastępcze. Ma ono miejsce wtedy, gdy inna osoba posługuje się daną rzecz za kogoś i w jego imieniu. Doktryna prawa nie jest zgodna w tym zakresie, jednak za zasadne wydaje się przyjęcie, iż oddanie samochodu do czasowego używania żonie, czy synowi (pozostając wciąż w naszej hipotetycznej sytuacji faktycznej) nie może być traktowane jako złamanie warunków leasingu. Przy czym istotny jest cel, na jaki umowa została zawarta.
Jeżeli bowiem leasing został udzielony do celu prowadzenia działalności gospodarczej, korzystający nie będzie mógł zezwolić na używanie pojazdu osobom trzecim w celach prywatnych. Jeżeli zaś nasz przykładowy mąż wziąłby auto w leasing jako konsument - nie będzie przeszkód, by używała go również żona, czy też syn. O ile będą to robić w związku z zaspokajaniem potrzeb rodziny, nie zaś np. do prowadzenia własnego przedsiębiorstwa. To drugie należałoby już ocenić negatywnie. Byłoby to działanie uzasadniające wypowiedzenie umowy przez leasingodawcę.
Podsumowując stwierdzić można, iż dopuszczalne jest użytkowanie jednego leasingowanego pojazdu przez całą rodzinę, o ile umowa leasingu nie przewiduje, że został on udzielony dla celu prowadzenia działalności gospodarczej.
Najpewniejszym jednakże rozwiązaniem jest zadbanie aby wśród postanowień umownych znalazło się takie, które będzie zapewniało bezproblemowe używanie samochodu przez wszystkich członków rodziny.
Jakub Lorenc
Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne
Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?