Projekt ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie

Kto jest objęty zakresem projektu?

Zgodnie z zamysłem projektodawcy planowana regulacja dotyczyć ma nie tylko rodziny w znaczeniu osób spokrewnionych lub niespokrewnionych pozostających w faktycznym związku, wspólnie zamieszkujących i gospodarujących, lecz także wobec byłych małżonków (w razie rozwodu lub unieważnienia małżeństwa), którzy nadal razem mieszkają.

Czym jest przemoc w rodzinie?

Według definicji zawartej w projekcie za przemoc w rodzinie są uważane zamierzone czyny, które naruszają prawa lub dobra osobiste członka rodziny i powodujące u niego szkody fizyczne lub psychiczne.

Kodeks karny przewiduje obecnie karę pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat wobec osoby, która znęca się fizycznie lub psychicznie nad osobą najbliższą lub pozostającą w stałym lub przemijającym stosunku zależności albo nad małoletnim lub osobą nieporadną z uwagi na stan psychiczny lub fizyczny.

W razie połączenia tego czynu ze szczególnym okrucieństwem kara wynosi od roku do 10 lat. Jeżeli w wyniku przemocy pokrzywdzony targnął się na swoje życie sprawcy grozi kara od 2 do 12 lat.

Przemoc w rodzinie może też stanowić przestępstwo naruszenia nietykalności cielesnej, naruszenia czynności narządu lub rozstroju zdrowia, gwałtu lub bezprawnej groźby.

Jakie obowiązki przewiduje projekt?

Projekt nakłada na organy administracji rządowej i jednostki samorządu terytorialnego obowiązek współdziałania z organizacjami społecznymi, a także Kościołami i związkami wyznaniowymi w zakresie udzielania pomocy ofiarom przemocy w rodzinie, wpływania na sprawców i informowania o mechanizmach i skutkach tych zjawisk.

Planowane przepisy stwarzają też obowiązek niezwłocznego zawiadomienia Policji lub prokuratora po stronie osób, które w związku z wykonywaniem swoich obowiązków powzięły podejrzenie o stosowaniu przemocy wobec członków rodziny.

Regulacja formułuje zakaz karania dzieci w sposób, który naruszałby ich godność wobec osób sprawujących nad osobą małoletnią władzy rodzicielskiej, opieki lub pieczy.

Jakie regulacje są przewidziane wobec sprawców przestępstw z użyciem przemocy wobec rodziny?

Jeżeli sąd w wyniku rozpoznania sprawy zawiesi warunkowo wykonanie kary za przestępstwo popełnione z użyciem siły lub bezprawnej groźby wobec członka rodziny, może jednocześnie orzec o nałożeniu obowiązku poddania się leczeniu, na przykład odwykowemu lub rehabilitacyjnemu albo udziału w terapii czy zajęciach edukacyjno-korekcyjnych.

W wypadku zawieszenia wykonania kary lub warunkowego umorzenia postępowania w sprawie omawianego przestępstwa, sąd może nałożyć obowiązek powstrzymywania się od przebywania w określonym środowisku lub miejscu i kontaktowania się z pokrzywdzonym lub inną osobą w oznaczony sposób. Sąd w ramach takiego orzeczenia powinien określić sposób kontaktowania się pokrzywdzonego ze sprawcą lub zakaz zbliżania się w konkretnych okolicznościach.

Sąd zamiast tymczasowego aresztowania może zarządzić dozór Policji, jeżeli oskarżony zobowiąże się do opuszczenia mieszkania zajmowanego przez rodzinę i do pobytu w określonym miejscu. W razie złożenia takiego zobowiązania sąd może w ramach wymogu stosowania się przez oskarżonego do postanowień sadu lub prokuratora zakazać lub ograniczyć kontakt z pokrzywdzonym.

Źródło:

• Rządowy projekt ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (druk 3539).