Aplikant czy nie-Aplikant?

21.9.2010

Jaki jest status prawny osoby, która ukończyła aplikację radcowską czy adwokacką, ale nie zdała egzaminu końcowego? Odpowiedź na to pytanie jest ważną kwestią dla ok. 500 osób.

Mniej więcej tylu aplikantów radcowskich i adwokackich nie zdało państwowego egzaminu, którego pozytywny wynika pozwalałby na dokonanie wpisu na listę radców prawnych lub adwokatów. Ze względu na fakt, iż egzaminu jednak nie zdali powstało pytanie o ich status prawny.

Z pewnością nie uzyskali oni uprawnień zawodowych. Jednakże czy nadal można ich traktować jak aplikantów? Z faktem posiadania statusu aplikanta związana jest możliwość reprezentowania klientów przed sądem w zastępstwie patrona. Gdyby przyjąć, iż osoba, która ukończyła aplikację i nie zdała egzaminu aplikantem nie jest, to postępowanie sądowe z jej udziałem w roli pełnomocnika procesowego będzie obarczone wadą skutkującą nieważnością postępowania ze względu na brak należytego umocowania pełnomocnika. Dla samych niedoszłych radców i adwokatów sprawa jest o tyle istotna, iż możliwość zastępowania patrona przed sądem jest często ważkim argumentem w zatrudnieniu aplikanta w kancelarii.

Co na to przepisy? Zgodnie z przepisami ustaw samorządowych aplikacja radcowska i adwokacka trwa trzy lata. Po jej ukończeniu aplikantowi wydaje się zaświadczenie o odbyciu aplikacji. Zaświadczenie to jest podstawą do przystąpienia do egzaminu zawodowego.

Należałoby zatem przyjąć, iż wraz z odbyciem trzyletniej aplikacji i wydaniem zaświadczenia o jej ukończeniu aplikant traci ten status. W przeszłości, tzn. jeszcze w zeszłym roku, problemu nie było ponieważ przepisy przewidywały status aplikanta egzaminowanego. Po wprowadzeniu egzaminów państwowych aplikacja została oddzielona od egzaminu. Dodatkowo należy wskazać, iż aplikant, który nie zdał egzaminu nie ma możliwości podejścia do poprawki. Może ewentualnie spróbować w przyszłym roku ponownie.

W przedmiotowej kwestii można spotkać się z różnymi interpretacjami przepisów. Niektórzy twierdzą, iż osoba posiada status aplikanta do czasu jej wykreślenia z listy aplikantów. Jeszcze inni twierdzą, iż nawet po niezdanym egzaminie można się przecież posłużyć legitymacją aplikanta.

Powstały różne pomysły na naprawienie tej patologicznej sytuacji. Potrzebna jest tu niewątpliwie zmiana przepisów, ale w jakim kierunku? Jednym z nich jest zwiększenie częstotliwości egzaminów państwowych, innym przywrócenie statusu aplikanta egzaminowanego.

Nie ulega wątpliwości, iż status osoby, która odbyła aplikację, ale nie zdała egzaminu nie jest jasny. Sprawa ta wymaga uregulowania na poziomie ustawowym i to uregulowania nie pozostawiającego miejsca na wątpliwości, wszak problem będzie powracał co rok.

Redakcja e-prawnik.pl

Zespół
e-prawnik.pl

Czytaj także

Pytania i odpowiedzi

Reprezentacja w sądzie oskarżonego

Pytanie: "Kto oprócz prawnika może być reprezentantem, bądź przedstawicielem osoby oskarżonej?"

Pełnomocnik substytucyjny

Pytanie: "Toczy się sprawa w sądzie cywilnym z mojego powództwa. Mój pełnomocnik nie przybył do sądu, przysłał zastępcę, aplikanta, który pobieżnie przeczytał akta, przez co musiałam tłumaczyć mu o co chodzi szeptem podczas trwania rozprawy. O zastępstwie nie zostałam uprzedzona. Czy pełnomocnik winien uzgadniać zastępstwo z klientem? "

Nieważność postępowania (art. 379 pkt 2 k.p.c.)

Pytanie: "Wyrok SN z dnia 20 sierpnia 2001 r. I PKN 586/00 stwierdził że: Występowanie w sprawie w charakterze pełnomocnika osoby, która nim nie może być, oznacza brak należytego umocowania pełnomocnika, a tym samym zawsze prowadzi do nieważności postępowania (art. 379 pkt 2 KPC). Podobnie Uchwała składu (7) sędziów z dnia 8 lipca 2008 r., III CZP 154/07 - Występowanie w charakterze pełnomocnika procesowego osoby, która nie może być pełnomocnikiem, oznacza brak należytego umocowania (...)"

Opłata za pełnomocnictwo w sprawie o alimenty

Pytanie: "Aplikant radcowski wykonywał pewne czynności w sprawie za swojego nieobecnego patrona. M.in. przesłał do sądu odpowiedź na pozew w sprawie o alimenty, w której jego patron jest pełnomocnikiem pozwanego oraz przelewem na konto sądu opłacił kwotą 17 zł pełnomocnictwo i załączył je wraz z dowodem wpłaty do odpowiedzi na pozew. Sąd zwrócił na konto, z którego dokonana została wpłata kwotę 17 zł oraz na piśmie wezwał pełnomocnika do prawidłowego opłacenia pełnomocnictwa (...)"

Opłata za usługi adwokata

Pytanie: "Adwokat podjął się prowadzenia sprawy, przyjął opłatę za zastępstwo procesowe. Jest jeden pozew wytoczony przez cztery osoby, każdy z nas opłacił te koszty (każdy po 1200 zł). Kiedy przyszło do stawienia się na sprawie, stwierdził, że ma inne obowiązki w tym czasie i że może go zastąpić jego aplikantka, ale domaga się zapłaty za jej pojawienie się na sprawie. Adwokat jest z Poznania, sprawa odbywa się w Warszawie - koszt 800 zł od każdego ewentualnego wyjazdu do W-wy. (...)"

Pełnomocnictwo substytucyjne od adwokata

Pytanie: "Mam umowę z adwokatem na reprezentowanie mnie na rozprawach o podział majątku. Odbyło się już kilka rozpraw. Obecnie mam informację, że zamiast "mojego" adwokata ma go zastępować jego pełnomocnik. Nie jestem z tego zadowolony. Czy bez wyraźnej mojej zgody może mnie reprezentować inny mecenas niż ten, z którym zawarłem umowę? Zaznaczam, że jest to spółka adwokacka. Według mojej oceny jego zastępca nie jest " tak dobry" i z tego powodu mam pewne obawy, czy przyjęta przez "mego (...)"

Dwóch pełnomocników w postępowaniu sądowym

Pytanie: "Chciałbym się dowiedzieć czy w przypadku sporu sądowego, w którym stroną powodową jest mój ojciec, może on ustanowić dwóch pełnomocników, jednego - kancelarię radców prawnych, a drugiego mnie, jego syna? Pozew zostanie sporządzony przez Kancelarię oraz podpisany przez radcę prawnego, ale w przypadku rozprawy reprezentować ojca chciałbym osobiście bez pomocy radcy prawnego. Czy taki podział zadań jest dopuszczalny? Czy w takim przypadku koszty zastępstwa procesowego zostaną (...)"

Komentarze