Niedozwolone klauzule w regulaminie sklepu internetowego mogą kosztować nawet 10% przychodu

Klauzule niedozwolone

Niedozwolonymi postanowieniami umownymi są te postanowienia regulaminów e-sklepów, które nie uzgodnione indywidualnie kształtują prawa i obowiązki konsumenta w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy. Nie dotyczy to postanowień określających główne świadczenia stron, w tym cenę lub wynagrodzenie, jeżeli zostały sformułowane w sposób jednoznaczny. Przykładowe wyliczenie kategorii takich postanowień można znaleźć w art. 385³ k.c. (Kodeks cywilny). Z kolei konkretne postanowienia, które zostały już uprzednio uznane za niedozwolone, można znaleźć w Rejestrze Klauzul Niedozwolonych publikowanym na stronie Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów oraz na naszej stronie http://e-prawnik.pl/klauzule. W ostatnim czasie zmiany w rejestrze są dość częste, głównie na skutek wzmożonej aktywności stowarzyszeń konsumenckich. Dlatego rejestr należy sprawdzać na bieżąco.

SOKiK

Sąd ochrony konkurencji i konsumentów może zbadać regulamin sklepu internetowego pod kątem stosowania klauzul niedozwolonych w przypadku wniesienia pozwu. Z pozwem natomiast może wystąpić stosunkowo szeroki krąg podmiotów: 1) każdy, kto według oferty pozwanego mógłby zawrzeć z nim umowę zawierającą postanowienie, którego uznania za niedozwolone żąda się pozwem, 2) organizacja pozarządowa, do której zadań statutowych należy ochrona interesów konsumentów, 3) powiatowy (miejski) rzecznik konsumentów, 4) Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. 

Kontrola ta ma charakter abstrakcyjny, tzn. oderwany od konkretnego sporu z konkretnym konsumentem. Warto przy tym pamiętać, że z żądaniem uznania postanowienia wzorca umowy za niedozwolone można wystąpić również wtedy, gdy pozwany zaniechał jego stosowania, jeżeli od tego zaniechania nie minęło sześć miesięcy. Zaniechanie przez pozwanego, po wytoczeniu powództwa, stosowania zaskarżonego postanowienia wzorca umownego nie ma wpływu na bieg postępowania przed SOKiK

W przypadku uznania powództwa za zasadne właściciel sklepu może ponieść koszty procesu, a w tym:

• koszty zastępstwa procesowego - aktualnie 60 zł,
• koszty publikacji wyroku w Monitorze Sądowym i Gospodarczym -  0,70 złotych za jeden znak, nie mniej niż 60 złotych.

UOKiK

Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów może z kolei wszcząć postępowanie w przedmiocie ustalenia czy przedsiębiorca nie narusza zakazu stosowania praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów. Jedną z takich praktyk, wprost określonych w ustawie, jest stosowanie postanowień wzorców umów, które zostały wpisane do rejestru postanowień wzorców umowy uznanych za niedozwolone. Jeżeli Prezes UOKiK stwierdzi występowanie w regulaminie sklepu internetowego klauzul niedozwolonych, choćby przedsiębiorca umieścił je nieumyślnie, to może nałożyć, w drodze decyzji, karę pieniężną w wysokości nie większej niż 10% przychodu osiągniętego w roku rozliczeniowym poprzedzającym rok nałożenia kary.

Podsumowanie

Z punktu widzenia przedsiębiorcy prowadzącego sklep internetowy występowanie klauzul niedozwolonych w regulaminie sklepu może być bardzo kosztowne. Jednocześnie dopełnienie wszystkich wymogów prawa wymaga znajomości nie tylko przepisów i treści Rejestru Klauzul Niedozwolonych, ale także śledzenia na bieżąco zmian i nowych wpisów. Niewątpliwie kopiowanie cudzych regulaminów nie jest dobrym rozwiązaniem. Warto zatem zastanowić się nad powierzeniem profesjonalistom przygotowania i monitorowania zgodności regulaminu z prawem.