Jednoosobowa spółka partnerska - opinia prawna

27.3.2009

Stan faktyczny

Prowadzę działalność gospodarczą w postaci spółki partnerskiej. Jest to kancelaria biegłych rewidentów, w której działa 3 partnerów posiadających uprawnienia do wykonywania wolnego zawodu (biegłych rewidentów). W ostatnim czasie nasza współpraca nie układała się należycie w związku z czym najpierw jeden z partnerów wystąpił ze spółki, a następnie po upływie ok 5 miesięcy drugi utracił uprawnienia do wykonywania wolnego zawodu, po czym wystąpił se spółki. W chwili obecnej pozostałem jedynym partnerem w spółce. W związku z zaistniałą sytuacją, nie wiem jak mam dalej postąpić. Czy mogę w takiej formie wykonywać dalej działalność gospodarczą w formie spółki partnerskiej (jako jedyny partner)? Czy muszę taką spółkę rozwiązać i czy obowiązuje mnie w tym przedmiocie jakiś termin? Czy ewentualnie mógłbym przyjąć do spółki moją żonę, która nie jest biegłym rewidentem - jest doradcą podatkowym?

Opinia prawna

Niniejsza opinia prawna została sporządzona na podstawie następujących aktów prawnych:

Ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz.U. 2000 r. Nr 94, poz. 1037 ze zm.)
Uustawy z dnia 13 października 1994 r. o biegłych rewidentach i ich samorządzie (Dz.U. 2001 r. Nr 31, poz. 359 ze zm.)

Zakaz pierwotnego powstania jednoosobowej spółki partnerskiej

Zgodnie z art. 86 ksh, spółką partnerską jest spółka osobowa, utworzona przez wspólników (partnerów) w celu wykonywania wolnego zawodu w spółce prowadzącej przedsiębiorstwo pod własną firmą. Jak zostało wskazane w powyższym przepisie, spółka partnerska może być utworzona przez co najmniej dwóch wspólników (partnerów), a w związku z tym nie można utworzyć jednoosobowej spółki partnerskiej. Jest to podstawowa zasada charakteryzująca wszystkie spółki osobowe, zgodnie z którą, każda spółka osobowa powinna składać się z co najmniej dwóch wspólników.

Jakie są skutki następczego powstania jednoosobowej spółki partnerskiej?

Zakaz powyższy dotyczy tzw. pierwotnego powstania jednoosobowej spółki partnerskiej. Kodeks spółek handlowych, dopuszcza jednak możliwość następczego powstania jednoosobowej spółki partnerskiej - po zarejestrowaniu spółki. Sytuacja taka została przewidziana w dwóch przepisach kodeksu spółek handlowych - art. 98 § 2 ksh oraz art. 100 ksh. Istotnym jest to, że regulacje zawarte w tych przepisach mają charakter szczególny.

Wystąpienie partnera ze spółki lub utrata uprawnień do wykonywania wolnego zawodu

Zgodnie z art. 98 § 2 ksh, w przypadku gdy w spółce pozostaje jeden partner lub gdy tylko jeden partner posiada uprawnienia do wykonywania wolnego zawodu związanego z przedmiotem działalności spółki, spółka ulega rozwiązaniu najpóźniej z upływem roku od dnia zaistnienia któregokolwiek z tych zdarzeń. Z przytoczonego przepisu wynikają więc dwie sytuacje:

gdy w spółce pozostał tylko jeden partner, np. na skutek wystąpienia z niej wszystkich pozostałych wspólników,
gdy w spółce jest dwóch partnerów, ale tylko jeden posiada uprawnienia do wykonywania wolnego zawodu związanego z przedmiotem działalności spółki.

Jeżeli zaistnieje którakolwiek z powyższych sytuacji, wówczas będziemy mieli do czynienia z następczym powstaniem spółki jednoosobowej, oczywiście tylko wtedy gdy pozostały (jedyny) partner będzie posiadał uprawnienia do wykonywania wolnego zawodu związanego z przedmiotem działalności spółki. Jest to warunek konieczny dla dalszego istnienia jednoosobowej spółki partnerskiej, bowiem w przypadku niedochowania tego warunku spółka musiałaby ulec rozwiązaniu na podstawie art. 98 § 1 pkt 4 ksh.

Jednoosobowa spółka partnerska powstała w skutek zaistnienia powyższych elementów nie ma jednak charakteru trwałego - jest ona jedynie tworem przejściowym. Spółka taka może funkcjonować nie dłużej niż przez rok, licząc od dnia zajścia jednego z w/w zdarzeń. Po upływie tego okresu:

spółka partnerska ulega rozwiązaniu - jeżeli nie przystąpił do niej drugi wspólnik;
kontynuuje swoją działalność - jeżeli został spełniony jeden ze wskazanych powyżej warunków.

Na podstawie art. 100 ksh w przypadku utraty przez partnera uprawnień do wykonywania wolnego zawodu, powinien on wystąpić ze spółki najpóźniej z końcem roku obrotowego, w którym utracił prawo wykonywania wolnego zawodu. Wystąpienie następuje przez pisemne oświadczenie skierowane do zarządu albo do partnera uprawnionego do reprezentowania spółki. Po bezskutecznym upływie terminu określonego powyżej uważa się, że partner wystąpił ze spółki w ostatnim dniu tego terminu.

W momencie zajścia okoliczności wyrażonej w art. 100 ksh - w spółce partnerskiej pozostanie tylko jeden partner z uprawnieniami do wykonywania wolnego zawodu, wówczas znajdzie zastosowanie art. 98 § 2 ksh. W związku z tym pozostały w spółce partner będzie musiał w ciągu 1 roku znaleźć i przyjąć do spółki nowego wspólnika. Jeżeli tego nie dokona, spółka taka po upływie wskazanego okresu ulegnie rozwiązaniu.

Formy wykonywania zawodu przez biegłego rewidenta

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 2 ustawy o biegłych rewidentach, do badania sprawozdań finansowych uprawnione są wyłącznie następujące podmioty:

biegli rewidenci prowadzący działalność gospodarczą we własnym imieniu i na własny rachunek,w postaci:
- usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych i podatkowych,
- przeglądów sprawozdań finansowych,
- ekspertyz i opinii ekonomiczno-finansowe,
- doradztwa podatkowego,
- doradztwa w zakresie organizacji i informatyzacji rachunkowości,
- prowadzenia postępowania likwidacyjnego i upadłościowego,
- działalności wydawniczej i szkoleniowej w zakresie rachunkowości
spółki cywilne, spółki jawne, spółki partnerskie lub spółki komandytowe z wyłącznym udziałem biegłych rewidentów,
osoby prawne, które spełniają łącznie następujące wymagania:
- zatrudniają do badania sprawozdań finansowych biegłych rewidentów,
- większość członków zarządu stanowią biegli rewidenci, a jeżeli zarząd składa się z nie więcej niż 2 osób, to jedna z nich jest biegłym rewidentem,
- większość głosów w organach nadzorczych (radach nadzorczych, komisjach rewizyjnych) posiadają biegli rewidenci, a w przypadku braku organów nadzorczych większość głosów posiadają wspólnicy lub udziałowcy będący biegłymi rewidentami,
- opinie i raport z badania (przeglądu) sprawozdania finansowego podpisują, w imieniu podmiotu uprawnionego do badania sprawozdań finansowych, wyłącznie członkowie zarządu będący biegłymi rewidentami.

Z kolei na podstawie art. 11 ust. 1 pkt 2 w/w ustawy, biegły rewident wykonuje zawód jako:

osoba prowadząca działalność we własnym imieniu i na własny rachunek,
wspólnik spółki cywilnej, spółki jawnej, spółki partnerskiej lub spółki komandytowej z wyłącznym udziałem biegłych rewidentów
osoba pozostająca w stosunku pracy z podmiotami, o których mowa w art. 10 ust. 1 i 2,
osoba niepozostająca w stosunku pracy i nieprowadząca działalności we własnym imieniu i na własny rachunek, pod warunkiem zawarcia umowy cywilnoprawnej z podmiotem uprawnionym do badania sprawozdań finansowych, o którym mowa w art. 10 ust. 1 i 2.

Jak więc wynika z powyższego, w zaistniałej sytuacji, musi Pan w ciągu roku od dnia wystąpienia drugiego partnera ze spółki, znaleźć innego partnera na jego miejsce. Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 2 w zw. z art. 11 ust. 1 pkt 2 ustawy o biegłych rewidentach, biegły rewident może wykonywać zawód jako wspólnik spółki partnerskiej, ale wyłącznie z udziałem biegłych rewidentów. W związku z powyższym nie może Pan prowadzić działalności w formie spółki partnerskiej wraz z żoną będącą doradcą podatkowym. Będzie wiec Pan musiał poszukać innego partnera, ale tylko biegłego rewidenta.

Zespół
e-prawnik.pl

Komentarze