PIT 2012. Ulga na wychowanie dziecka

Biologiczny rodzic nabywa uprawnienia do tej władzy z chwilą urodzenia dziecka. W praktyce ważny jest nie dzień, a miesiąc narodzin. Jeśli był to nawet ostatni dzień października 2012 roku, ulga należy się za cały ten miesiąc, za listopad i za grudzień. Miesięczne odliczenie wynosi 92,67 zł.

Przykład

Dziecko pierwszej pary urodziło się 3 stycznia 2012 roku. Rodzice odliczą ulgę za cały rok 2012 w kwocie 1.112,04 zł. Dziecko drugiej pary urodziło się 28 października 2012roku. Rodzice odliczą zatem od podatku ulgę za trzy miesiące. Wysokość odliczenia wyniesie 278,01 zł. Dziecko trzeciej pary urodziło się 6 grudnia 2012 roku. Rodzice odliczą w PIT za rok 2012 ulgę za jeden miesiąc. Odpiszą od podatku więc 92,67 zł.

W niektórych sytuacjach trzeba jednak naliczać ulgę za każdy dzień.

Kiedy ulgę naliczamy dziennie?

W przypadku, gdy w tym samym miesiącu kalendarzowym w stosunku do dziecka wykonywana jest władza rodzicielska, pełniona funkcja opiekuna prawnego lub sprawowana opieka przez rodzinę zastępczą, każdemu z podatników przysługuje odliczenie w kwocie 3,09 zł za każdy dzień sprawowania pieczy nad dzieckiem.

Ulga będzie liczona dziennie np. wtedy, gdy rodzic został pozbawiony funkcji władzy rodzicielskiej w trakcie miesiąca, a sąd przekazał ją opiekunowi prawnemu.

Przykład

Matka sprawowała władzę rodzicielską nad dzieckiem do dnia 15 stycznia 2012 roku. Kobieta odliczy ulgę prorodzinną za 14 dni stycznia. Skoro dzienna stawka wynosi 3,09 zł, odpisze od podatku 43,26 zł. Sąd przekazał jednocześnie pieczę nad maluchem opiekunowi prawnemu. Dziecko zamieszkało razem z nim. Dlatego opiekun może odliczyć ulgę za dni od 15 stycznia do końca tego miesiąca oraz za kolejne miesiące do końca roku podatkowego.

Kto odliczy ulgę po rozwodzie/w separacji?

Zgodnie z przepisami omawiana preferencja przysługuje wspólnie obojgu rodzicom. Określoną kwotę, o której wspominaliśmy wyżej, odlicza się od podatku jednego z rodziców lub od podatku obojga. W drugim przypadku należy jednak pamiętać, by nie przekroczyć limitu ulgi, który przysługuje na dziecko.

W przypadku rodziców, w stosunku do których orzeczony został rozwód albo separacja, lecz nadal oboje posiadają prawa rodzicielskie, odliczenie przysługuje temu, u którego dziecko faktycznie zamieszkuje.

Jeżeli przez część roku dziecko mieszka u każdego z rodziców, odliczenie będzie odpowiednio dzielone między podatników, stosownie do liczby miesięcy pobytu dziecka u danego rodzica. Jednak gdy rodzice takich proporcji nie ustalili, to przyjmuje się, że ulga przysługuje każdemu z nich w równych częściach.

Komu nie przysługuje ulga na wychowywanie dziecka?

Z przedmiotowej ulgi nie możemy korzystać jeżeli wybraliśmy opodatkowanie:

- podatkiem liniowym,

- podatkiem tonażowym,

- ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych ( z wyjątkiem osób osiągających przychody z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze, jeżeli umowy te nie są zawierane w ramach prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej),

- kartą podatkową.

Odliczenie ulgi na dziecko nie przysługuje ponadto od miesiąca kalendarzowego, w którym dziecko na podstawie orzeczenia sądu zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie lub wstąpiło w związek małżeński.

Instytucjami zapewniającymi całodobowe utrzymanie są: dom pomocy społecznej, placówka opiekuńczo-wychowawcza, młodzieżowy ośrodek wychowawczy, schronisko dla nieletnich, zakład poprawczy, areszt śledczy, zakład karny, zakład opiekuńczo-leczniczy, zakład pielęgnacyjno-opiekuńczy, szkoła wojskowa lub inna szkoła, jeżeli instytucje te zapewniają nieodpłatnie pełne utrzymanie.

Dziecko osiąga pełnoletniość. Co z ulgą?

Rodzice maja prawo do ulgi, dopóki dziecko nie ukończy 18 lat (poza wskazanymi wyjątkami). Preferencja nie przepadnie jednak, gdy pełnoletnie dziecko będzie się uczyć.

Wówczas możemy odpisać ulgę prorodzinną od podatku do czasu, aż ukończy ono 25. rok życia.  Przykładowo jeżeli nauka była pobierana w roku 2012 np. tylko przez 5 miesięcy, to nalicza się ją proporcjonalnie w wysokości 92,67 zł za każdy miesiąc (92,67x5=463,35 zł).

Pamiętajmy jednak, że gdy pełnoletnie dziecko pracuje i jego dochody w 2012 roku przekroczą 3.089 zł, to rodzic straci prawo do omawianej ulgi. Nieważne jest przy tym, czy limit dochodów zostanie przekroczony na początku roku, czy dopiero w grudniu. Wspomniana kwota przysługuje na cały rok podatkowy.

Trzeba zebrać odpowiednie dokumenty

Rozliczając w PIT za rok 2012 ulgę na dziecko, wraz z PIT-36 lub PIT-37 musimy wypełnić załącznik PIT-O. Podajemy w deklaracji liczbę dzieci i ich numery PESEL. W przypadku noworodka, który urodzi się np. tuż przed rozliczeniem podatku, wystarczy wpisać imię, nazwisko oraz datę urodzenia dziecka. 

Składając PIT nie musimy dołączać do niego żadnych dokumentów, które potwierdzą, że ulga nam przysługuje. Należy jednak pamiętać, że na żądanie organów podatkowych lub organów kontroli skarbowej, mamy obowiązek przedstawić zaświadczenia, oświadczenia oraz inne dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności:

1)   odpis aktu urodzenia dziecka;

2)   zaświadczenie sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka;

3)   odpis orzeczenia sądu o ustaleniu rodziny zastępczej lub umowę zawartą między rodziną zastępczą a starostą;

4)   zaświadczenie o uczęszczaniu pełnoletniego dziecka do szkoły.

Podstawa prawna: Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Tekst jednolity Dz. U. 2012 r. poz. 361 z późn. zm.).