Tajemnicy państwowej musi strzec każdy

Przestępstwo określone w art. 265 § 1 k.k. ma charakter powszechny, a zatem może być popełnione przez każdą osobę odpowiadającą ogólnym cechom podmiotu przestępstwa, która ujawnia informacje stanowiące tajemnicę państwową lub wbrew przepisom ustawy informacje takie wykorzystuje.

SN przypomniał, że że ze względu na podmiot (osobę sprawcy), przestępstwa dzieli się na powszechne (które może popełnić każdy) i indywidualne (które może popełnić tylko określona osoba, np. tylko funkcjonariusz publiczny). W przepisie art. 265 § 1 k.k. ustawodawca użył zaimka "kto" bez jakiegokolwiek dalszego określenia, co pozwala przyjąć, że jest to przestępstwo powszechne, a więc takie, które może zostać popełnione przez każdą osobę. Dokonując interpretacji przepisu nie należy jednak zatrzymywać się tylko na wykładni językowej. Dlatego SN porównał przepis art. 265 § 1 k.k. z art. 265 § 3 k.k. Jest występek nieumyślny ujawnienia tajemnicy państwowej. Wyraźnie jednak kodeks zastrzega, że popełniony być może tylko przez osobę, która zapoznała się ze stosowną informacją w związku z pełnieniem funkcji publicznej lub otrzymanym upoważnieniem. W art. 265 § 1 k.k. takiego zastrzeżenia tymczasem brak.

Odnosząc się do wykładni celowościowej SN wskazał zaś, iż ranga dóbr, które są chronione przez przepis art. 265 § 1 k.k., ich znaczenie dla społeczeństwa, a także fakt, że są to wartości, których zabezpieczenie warunkuje również bezpieczeństwo innych prawnie chronionych dóbr obywateli - uzasadnia szeroki zakres penalizacji zachowań, które w nie godzą.

Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 26 marca 2009 roku, sygn. akt I KZP 35/08