Co z Brexitem?

Wielka Brytania opuści UE 31 stycznia 2020 r.

24 stycznia br. podpisano Umowę o wystąpieniu Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej. Kolejnym krokiem proceduralnym jest głosowanie przez  Parlament Europejski ws. wyrażenia zgody na zawarcie Umowy o wystąpieniu. Po jej uzyskaniu, Rada UE przyjmie formalną decyzję na mocy, której UE zawrze umowę o wystąpieniu Wielkiej Brytanii z UE co jest warunkiem rozpoczęcia jej stosowania. 

Oznacza to, że 31 stycznia br. będzie ostatnim dniem członkostwa Wielkiej Brytanii w UE, a od 1 lutego br. obowiązywać zacznie Umowa o wystąpieniu i związany z nią okres przejściowy w relacjach UE-Zjednoczone Królestwo.

Brexit: do końca 2020 r. bez zmian w relacjach handlowych z Wlk. Brytanią

Wielka Brytania 1 lutego 2020 r. opuści UE prawdopodobnie w sposób uporządkowany, na podstawie umowy z Unią Europejską o wystąpieniu. Przypominamy, że w tym dniu rozpocznie się okres przejściowy obowiązujący do końca 2020 r., w którym Wielka Brytania będzie nadal uczestniczyć we wspólnym rynku i unii celnej. Oznacza to, że w okresie przejściowym zasady handlu, w tym regulacje celne, między Polską a Wielką Brytanią nie zmienią się.

Prace nad umową w Wielkiej Brytanii i UE

W brytyjskim parlamencie trwają prace nad ustawą, która wprowadza w życie Umowę o wystąpieniu Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej. Projektem ustawy, który 9 stycznia br. przyjęła Izba Gmin, zajmuje się teraz Izba Lordów. Jeśli nie zgłosi do niej poprawek, ustawa trafi ponownie do Izby Gmin. Ostatecznie projekt ustawy trafi do zatwierdzenia przez królową, co jest ostatnim etapem procesu legislacyjnego w Wielkiej Brytanii.

Po stronie UE do zawarcia umowy konieczna jest zgoda Parlamentu Europejskiego (PE) i Rady UE, jednak nie przewiduje się trudności w jej uzyskaniu. Głosowanie w PE jest zaplanowane na 29 stycznia br.

1 lutego zacznie się okres przejściowy

Wszystko wskazuje na to, że Wielka Brytania opuści UE 1 lutego br. w sposób uporządkowany, na podstawie na umowy o wystąpieniu. Przypominamy, że rozpocznie się wtedy okres przejściowy obowiązujący do końca 2020 r. Wielka Brytania będzie w tym czasie nadal uczestniczyć we wspólnym rynku i unii celnej. Tym samym w okresie przejściowym zasady handlu, w tym regulacje celne, między Polską a Wielką Brytanią nie zmienią się.

Umowa o wystąpieniu dopuszcza także możliwość przedłużenia okresu przejściowego, co jest bardzo prawdopodobne, jeśli nie uda się wynegocjować umowy o wolnym handlu między Wielką Brytanią a UE przed końcem 2020 r.

Co po okresie przejściowym?

Warunki współpracy gospodarczej, w tym regulacje celne, po zakończeniu okresu przejściowego będą zależeć od treści przyszłej umowy o wolnym handlu. Negocjacje powinny rozpocząć się w lutym br.

Gdyby nie doszło do uzgodnienia unijno-brytyjskiego porozumienia handlowego, obie strony będą prowadzić wzajemną wymianę handlową w oparciu o zasady WTO. W takim przypadku władze celne państw członkowskich UE będą stosować unijne przepisy dotyczące eksportu i importu towarów ze Zjednoczonego Królestwa zgodnie z zasadami, które dotyczą obecnie krajów trzecich, tj. niebędących członkami UE, z którymi Unia nie zawarła umów handlowych. 

Niezależnie od wyników negocjacji handlowych prawdopodobnie zostaną wprowadzone kontrole na granicy między Unią Europejską a Zjednoczonym Królestwem. Przedsiębiorcy będą mieć m.in. obowiązek dopełnienia standardowych formalności celnych. Dla osób, które dotychczas tego nie robiły, oznacza to np. konieczność zarejestrowania się w usłudze Krajowej Administracji Skarbowej „e-Klient”, składania zgłoszeń i deklaracji celnych oraz regulowania należności celnych i podatkowych (VAT i akcyza).

Zasady pobytu Brytyjczyków w Polsce po brexicie

Wielka Brytania prawdopodobnie opuści Unię Europejską 1 lutego br. na podstawie umowy o wystąpieniu. Dokument ten zawiera między innymi przepisy regulujące zasady pobytu obywateli Wielkiej Brytanii w Polsce po brexicie.

22 stycznia br. brytyjski parlament przyjął projekt ustawy implementującej umowę o wystąpieniu Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej. Po stronie UE do zawarcia umowy konieczna jest zgoda Parlamentu Europejskiego oraz Rady UE, jednak nie przewiduje się żadnych trudności w ich uzyskaniu. Głosowanie w Parlamencie Europejskim zaplanowane jest na 29 stycznia br. 

Główne założenia umowy wystąpienia to:

• wprowadzenie okresu przejściowego od daty wejścia w życie umowy do 31 grudnia 2020 r. W jego trakcie zasady pobytu oraz pracy obywateli Wielkiej Brytanii i członków ich rodzin w Polsce pozostaną bez zmian. Swoboda przepływu osób pomiędzy Wielką Brytanią a UE zostanie zatem w tym okresie utrzymana;
• po zakończeniu okresu przejściowego obywatele Wielkiej Brytanii i członkowie ich rodzin będą posiadać prawo pobytu w Polsce jeśli:
  • korzystali z prawa pobytu w Polsce zgodnie z prawem UE przed zakończeniem okresu przejściowego,
  • w dalszym ciągu mieszkają w Polsce;
• prawo stałego pobytu będzie przysługiwać, co do zasady, po upływie 5 lat nieprzerwanego pobytu. Okresy legalnego pobytu lub pracy zgodnie z prawem Unii, przypadające na czas przed zakończeniem okresu przejściowego i po nim, będą wliczane do wymaganego okresu uprawniającego do nabycia prawa stałego pobytu;
• potwierdzeniem posiadania prawa pobytu lub prawa stałego pobytu będzie dokument zawierający adnotację, że został wydany zgodnie z umową wystąpienia;
• dokumenty (w formie przypominającej dowód osobisty) będą wydawały urzędy wojewódzkie właściwe ze względu na miejsce pobytu.

Obecnie planuje się, że obywatele Wielkiej Brytanii i członkowie ich rodzin przebywający w Polsce będą mogli ubiegać się o wydanie wspomnianych dokumentów po zakończeniu okresu przejściowego. Dokumenty będą identyfikowały beneficjentów umowy wystąpienia po okresie przejściowym.

Podsumowując, po wyjściu Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej na podstawie umowy wystąpienia, Brytyjczycy przebywający w Polsce powinni udać się do urzędu wojewódzkiego, żeby uzyskać dokument pobytowy.

A.J.
Zespół e-prawnik.pl