Pas ekologiczny

Odpowiedź prawnika: Pas ekologiczny

Odpowiadając na powyższe pytanie zastosowanie będzie mieć ustawa o Ochronie Przyrody (Dz. U. 2004 r., Nr 92, poz. 880 ze zmianami), a konkretnie: Art. 23 ust 1 stanowiący, że obszar chronionego krajobrazu obejmuje tereny chronione ze względu na wyróżniający się krajobraz o zróżnicowanych ekosystemach, wartościowe ze względu na możliwość zaspokajania potrzeb związanych z turystyką i wypoczynkiem lub pełnioną funkcją korytarzy ekologicznych (obszar umożliwiający migrację roślin, zwierząt lub grzybów).

Wyznaczenie obszaru chronionego krajobrazu następuje w drodze rozporządzenia wojewody, które określa jego nazwę, położenie, obszar, sprawującego nadzór, ustalenia dotyczące czynnej ochrony ekosystemów oraz zakazy właściwe dla danego obszaru chronionego wynikające z potrzeb jego ochrony. Likwidacja lub zmiana granic obszaru chronionego krajobrazu następuje w drodze rozporządzenia wojewody, po zaopiniowaniu przez wojewódzką radę ochrony przyrody oraz właściwe miejscowo rady gmin, z powodu bezpowrotnej utraty wyróżniającego się krajobrazu o zróżnicowanych ekosystemach i możliwości zaspokajania potrzeb związanych z turystyką i wypoczynkiem. Projekt rozporządzenia w sprawie wyznaczenia lub powiększenia obszaru chronionego krajobrazu wymaga uzgodnienia z właściwą miejscowo radą gminy. 

Jeżeli wojewoda nie wyznaczył obszaru chronionego krajobrazu, obszar ten może być wyznaczony przez radę gminy, w drodze uchwały. Na obszarze chronionego krajobrazu mogą być wprowadzone następujące zakazy: 

• zabijania dziko występujących zwierząt, niszczenia ich nor, legowisk, innych schronień i miejsc rozrodu oraz tarlisk, złożonej ikry, z wyjątkiem amatorskiego połowu ryb oraz wykonywania czynności związanych z racjonalną gospodarką rolną, leśną, rybacką i łowiecką; 

• realizacji przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko; 

• likwidowania i niszczenia zadrzewień śródpolnych, przydrożnych i nadwodnych, jeżeli nie wynikają one z potrzeby ochrony przeciwpowodziowej i zapewnienia bezpieczeństwa ruchu drogowego lub wodnego lub budowy, odbudowy, utrzymania, remontów lub naprawy urządzeń wodnych; 

• wydobywania do celów gospodarczych skał, w tym torfu, oraz skamieniałości, w tym kopalnych szczątków roślin i zwierząt, a także minerałów i bursztynu; 

• wykonywania prac ziemnych trwale zniekształcających rzeźbę terenu, z wyjątkiem prac związanych z zabezpieczeniem przeciwsztormowym, przeciwpowodziowym lub przeciwosuwiskowym lub utrzymaniem, budową, odbudową, naprawą lub remontem urządzeń wodnych; 

• dokonywania zmian stosunków wodnych, jeżeli służą innym celom niż ochrona przyrody lub zrównoważone wykorzystanie użytków rolnych i leśnych oraz racjonalna gospodarka wodna lub rybacka; 

• likwidowania naturalnych zbiorników wodnych, starorzeczy i obszarów wodno-błotnych; 

• lokalizowania obiektów budowlanych w pasie szerokości 100 m od linii brzegów rzek, jezior i innych zbiorników wodnych, z wyjątkiem urządzeń wodnych oraz obiektów służących prowadzeniu racjonalnej gospodarki rolnej, leśnej lub rybackiej; 

• lokalizowania obiektów budowlanych w pasie szerokości 200 m od linii brzegów klifowych oraz w pasie technicznym brzegu morskiego. 

Zakazy wymienione wyżej nie dotyczą:  

1. wykonywania zadań na rzecz obronności kraju i bezpieczeństwa państwa; 

2. prowadzenia akcji ratowniczej oraz działań związanych z bezpieczeństwem powszechnym; 

3. realizacji inwestycji celu publicznego. 

Korytarz ekologiczny, o którym mowa w zapytaniu, jest więc częścią obszaru chronionego krajobrazu, który może być objęty zakazami wydanymi przez wojewodę, albo radę gminy.

W Wojewódzkim Dzienniku Urzędowym znajduje się rozporządzenie wojewody, albo uchwała rady gminy zakazująca budownictwa na obszarze korytarza ekologicznego (obszarze chronionego krajobrazu) i określa czego dokładnie nie wolno budować.

Natomiast kwestia czy ewentualna uchwała rady gminy o zakazie budownictwa nie jest sprzeczna z planem zagospodarowania przestrzennego jest jasna. Plan zagospodarowania przestrzennego jest uchwałą, uchwała późniejsza (ta o zakazie) uchyla uchwałę wcześniejszą, zgodnie z ogólnymi zasadami prawa. Dlatego zakaz budowy nie jest sprzeczny z planem zagospodarowania przestrzennego ,nawet jeśli plan zezwala na budowę domu. Obowiązuje zakaz.

Odpowiadając na drugie pytanie należałoby wezwać gminę do zmiany planu zagospodarowania przestrzennego powołując się na naruszenie interesu prawnego polegającego na ograniczeniu prawa własności. Należy jednak podkreślić, że gmina podejmując uchwałę o zakazie budowy działała zgodnie z prawem i ewentualny wynik późniejszej skargi do Sądu Administracyjnego może zakończyć się niepowodzeniem.