Zakończenie działalności gospodarczej przez przedsiębiorcę będącego osobą fizyczną

Wykreślenie z ewidencji działalności gospodarczej

Pierwszą czynnością jaką powinien przedsięwziąć przedsiębiorca jest wykreślenie wpisu o prowadzonej działalności gospodarczej z rejestru przedsiębiorców. Rejestry przedsiębiorców prowadzą urzędy gminy właściwe ze względu na miejsce zamieszkania przedsiębiorcy. Zgłoszenia tego powinien dokonać przedsiębiorca w terminie 14 dni od dnia rzeczywistego zaprzestania prowadzenia działalności. Zgłoszenie powinno zostać dokonane w formie pisemnej. Nie ma żadnych specjalnych druków, na których przedsiębiorca mógłby takiego zgłoszenia dokonać, przedsiębiorca może więc samodzielnie sporządzić takie pismo, albo skorzystać z druków dostępnych we właściwych urzędach (każdy urząd przygotowuje wzory druków we własnym zakresie). W zgłoszeniu tym należy podać swoje imie, nazwisko, adres zamieszkania, datę zaprzestania prowadzenia działalności gospodarczej oraz powołać się na istniejący wpis w ewidencji działalności gospodarczej, a także załączyć aktualne zaświadczenie o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej. Wniosek o wykreślenie przedsiębiorcy z ewidencji działalności gospodarczej nie podlega opłacie.

Wykreślenie z ewidencji działalności gospodarczej następuje w drodze decyzji administracyjnej wydawanej przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta). Na decyzje o wykreśleniu z ewidencji działalności gospodarczej przysługuje stronie odwołanie. Jeżeli strona nie wniesienie we właściwym terminie (14 dni) odwołania, decyzja staje się ostateczna.

Urząd gminy w terminie 14 dni od dnia kiedy decyzja stała się ostateczna, przesyła informację o wykreśleniu przedsiębiorcy z ewidencji działalności gospodarczej do urzędu statystycznego oraz do właściwego urzędu skarbowego.

Wykreślenie z rejestru podmiotów gospodarki narodowej

Każdy przedsiębiorca wpisany jest do rejestru gospodarki narodowej prowadzonego przez Główny Urząd Statystyczny i przydzielony jest mu odpowiedni numer REGON. O zakończeniu działalności gospodarczej należy zawiadomić właściwy wojewódzki oddział Głównego Urzędu Statystycznego. Zgłoszenia należy dokonać na formularzu RG-2. Zgłoszenie nie podlega opłacie.

Wykreślenie w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych

Z momentem zaprzestania prowadzenia działalności gospodarczej przedsiębiorca przestaje być płatnikiem składek na ubezpieczenie społeczne, a także przestaje podlegać ubezpieczeniu społecznemu. Przedsiębiorca powinien więc wyrejestrować się z ubezpieczenia społecznego jako płatnik składając w tym celu we właściwym oddziale Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wniosek na druku ZUS-ZWPA, natomiast wyrejestrowanie z ubezpieczenia siebie jako ubezpieczonego oraz ubezpieczonych pracowników przedsiębiorca dokonuje na druku ZUS-ZWUA. W przypadku nie dopełnienia obowiązku wyrejestrowania z ubezpieczenia, Zakład Ubezpieczeń Społecznych nadal będzie naliczał składki na ubezpieczenie społeczne, zgodnie z ostatnio złożona przez przedsiębiorcę deklaracją.

Jakie obowiązki podatkowe wiążą się z zakończeniem przez podatnika prowadzenia działalności gospodarczej?

Do obowiązków związanych z likwidacją działalności gospodarczej należeć będzie w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych sporządzenie remanetu likwidacyjnego, od którego generalnie istnieje obowiązek zapłaty zryczałtowanego 10% podatku dochodowego, o którym mowa w art. 44 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W przypadku likwidacji działalności w sposób szczególny ustala się dochód. Zgodnie z art. 24 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w razie zawiadomienia urzędu skarbowego o likwidacji działalności gospodarczej dochód ustala się przy zastosowaniu do wartości ustalonej według cen zakupu pozostałych na dzień likwidacji towarów handlowych, materiałów (surowców) podstawowych i pomocniczych, półwyrobów, wyrobów gotowych, braków i odpadków oraz rzeczowych składników majątku związanego z wykonywaną działalnością, nie będących środkami trwałymi - takiego wskaźnika procentowego, jaki wynika z udziału dochodu w przychodach w okresie ostatnich trzech miesięcy poprzedzających miesiąc, w którym nastąpiła likwidacja działalności, a jeżeli w tym okresie dochód nie wystąpił - w roku podatkowym poprzedzającym rok, w którym nastąpiła likwidacja.

W przypadku likwidacji działalności gospodarczej w grudniu roku podatkowego, zgodnie z dyspozycją art. 45 ust. 3 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych dochód ten rozlicza się w zeznaniu rocznym o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym. Zob. też: Likwidacja działalności gospodarczej a PIT

Konieczne będzie ponadto pisemne zawiadomienie urzędu skarbowego o likwidacji działalności gospodarczej. Informacja powinna zawierać m.in. takie dane, jak: nazwisko i imię podatnika, adres zamieszkania i prowadzenia działalności, nr zaświadczenia o wykreśleniu z ewidencji działalności gospodarczej, numery NIP, REGON, PESEL, a także datę likwidacji. W urzędach skarbowych zazwyczaj udostępniane są gotowe formularze informujące o likwidacji działalności.

Likwidacja firmy wiąże się z koniecznością zgłoszenia aktualizacyjnego odnośnie do numeru identyfikacji podatkowej NIP. Ewidencji podatników, płatników podatków i składek ubezpieczeniowych dokonują urzędy skarbowe. Osoby fizyczne likwidujące działalność gospodarczą winny wypełnić formularz NIP-3, osoby prawne, jednostki organizacyjne niemająca osobowości prawnej wypełniają formularz NIP-2 z zaznaczonym w bloku A kwadratem "zgłoszenie aktualizacyjne".

W odniesieniu zaś do podatku od towarów i usług, w przypadku likwidacji działalności, zgodnie z art. 96 ust. 6 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, należy złożyć VAT-Z - zgłoszenie o zaprzestaniu wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Zgłoszenie to będzie stanowić dla naczelnika urzędu skarbowego podstawę do wykreślenia podatnika z rejestru jako podatnika VAT. Za ostatni okres prowadzenia działalności należy również złożyć VAT-7 - deklarację dla podatku od towarów i usług. Zob. też: Likwidacja działalności gospodarczej i ryzyko podwójnego opodatkowania VAT

Zawieszenie prowadzenia działalności gospodarczej

Od niedawna przedsiębiorca, który tylko czasowo nie chce prowadzić działalności gospodarczej, a w związku z tym odprowadzać składek na ubezpieczenie społeczne oraz ponosić innych kosztów prowadzenia działalności gospodarczej, może zawiesić prowadzenie działalności gospodarczej. Więcej informacji na temat zawieszenia działalności gospodarczej znajdą Państwo na stronach naszego serwisu w artykule: Nadchodzą ważne zmiany dla przedsiębiorców, dotyczącym zawieszenia prowadzenia działalności gospodarczej.

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 19 listopada 1999 r. - Prawo działalności gospodarczej (wyciąg: Dz.U. z 1999 r. Nr 101, poz. 1178);

• Ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jednolity: Dz.U. z 2007 r. Nr 11, poz. 74);

• Ustawa z dnia 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników (Dz.U. 2004 r., Nr 269, poz. 2681, ze zm.);

• Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.),

• Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. 2004 r., Nr 54, poz. 535, ze zm.);

• Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 27 lipca 1999 r. w sprawie sposobu i metodologii prowadzenia i aktualizacji rejestru podmiotów gospodarki narodowej, w tym wzorów wniosków, ankiet i zaświadczeń, oraz szczegółowych warunków i trybu współdziałania służb statystyki publicznej z innymi organami prowadzącymi urzędowe rejestry i systemy informacyjne administracji publicznej (Dz.U. z 1999 r. Nr 69, poz. 736)

Zespół
e-prawnik.pl