Zabużanie mogą wnosić o przywrócenie terminu do uzupełnienia braków
Strona wystąpiła o rekompensatę za mienie pozostawione poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej. Wojewoda wezwał stronę do uzupełnienia braków formalnych wniosku w terminie 6 miesięcy (na podst. art. 6 ust. 6 ustawy z dnia 8 lipca 2005 roku o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej). Po bezskutecznym upływie terminu pozostawił wniosek bez rozpoznania. Strona domagała się następnie przywrócenia terminu. Zarówno wojewoda, jak i Minister Skarbu Państwa oraz Wojewódzki Sąd Administracyjny podzielali pogląd, że ww. termin jest terminem prekluzyjnym i nie można go przywrócić. Sprawa na skutek skargi kasacyjnej trafiła do Naczelnego Sądu Administracyjnego, który orzekł, iż
Termin określony w art. 6 ust. 6 ustawy z dnia 8 lipca 2005 roku o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej musi być rozumiany jako termin procesowy, gdyż uznanie go za termin zawity mogłoby wywierać tak negatywne skutki dla uprawnionego, że w istocie stanowiłoby to naruszenie przepisów art. 64 ust. 2 i art. 45 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.
Przepis art. 6 ust. 6 ww. ustawy nie przewiduje, jakie skutki ma niedochowanie przez stronę terminu do uzupełnienia braków. NSA zauważył jednak, że sam brak określenia przez ustawodawcę skutków prawnych uchybienia terminowi zawartemu w ustawie materialnoprawnej, nie przesądza jeszcze o procesowym charakterze takiego przepisu. Zasadniczą kwestią, która zdaniem NSA przesądza o charakterze prawnym sześciomiesięcznego terminu, określonego w ww. przepisie są niedające się do pogodzenia z pojęciem demokratycznego państwa prawnego negatywne skutki, jakie dla Zabużan mogłoby spowodować przyjęcie poglądu, że termin art. 6 ust. 6 ustawy z dnia 8 lipca 2005 roku o realizacji prawa do rekompensaty ma charakter prekluzyjny (nieprzywracalny).
NSA zwrócił uwagę, że zgodnie z art. 5 ust. 1 tej samej ustawy potwierdzenie prawa do rekompensaty następuje na wniosek osoby ubiegającej się o potwierdzenie tego prawa, złożony nie później niż do dnia 31 grudnia 2008 roku. Ten termin jest graniczny i nieprzywracalnego. Uznanie, że ustawa zawiera dwa terminy zawite, to jest termin określony w art. 5 ust. 1 i art. 6 ust. 6 prowadziłoby – zdaniem NSA – do nałożenia zbyt dużego ograniczenia na Zabużan w prawie dochodzenia przez nich przysługujących im roszczeń. Nadto art. 6 ust. 2 pkt 1 nakłada na wnioskodawcę zobowiązanie do przedstawienia konkretnych orzeczeń sądu (postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku albo dziale spadku), zatem dowodów, które strona dopiero musi uzyskać w wyniku przeprowadzenia ściśle sformalizowanego postępowania sądowego, które niejednokrotnie, z różnych powodów, może okazać się bardzo długotrwałym. W takiej sytuacji, osoba uprawniona do uzyskania rekompensaty, może niejednokrotnie, bez własnej winy, nie móc dochować terminu zakreślonego jej w wezwaniu dokonanym przez wojewodę. Skutkowałoby to w rzeczywistości niemożnością zrealizowania przez uprawnionego przysługującego mu roszczenia, co w konsekwencji naruszałoby przepisy konstytucyjne.
Ponadto NSA podkreślił, że wprawdzie sześciomiesięczny termin, określony w art. 6 ust. 6 cyt. ustawy jest terminem szczególnym, gdyż przewiduje go konkretna ustawa i dla konkretnej sytuacji procesowej, tym niemniej, jak każdy termin procesowy może podlegać przywróceniu na skutek uwzględnienia przez organ wniosku strony składanego na zasadzie art. 58 § 1 i 2 k.p.a.
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 14 lutego 2012 roku, syg. akt I OSK 297/11
Zespół
e-prawnik.pl
Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne
Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?