Zasady finansowania dróg publicznych zgodne z Konstytucją
Trybunał Konstytucyjny rozpoznał wniosek Rady Miasta Chorzów (wnioskodawcy skargi do Trybunału Konstytucyjnego) dotyczący finansowania dróg publicznych.
Drogi krajowe, w tym autostrady, finansowane są z Krajowego Funduszu Drogowego. Kwestionowany przepis ustawy o autostradach płatnych oraz Krajowym Funduszu Drogowym wyłącza finansowanie dróg krajowych w miastach na prawach powiatu ze środków Funduszu i stanowi, iż drogi te finansowane są z budżetów tych miast. Skutkuje to powstaniem dwóch kategorii jednostek samorządu terytorialnego. Pierwsza - to gmina, przez którą przebiega droga krajowa, nie stanowiąca miasta na prawach powiatu, wobec czego będzie mogła korzystać ze środków Krajowego Funduszu Drogowego; druga - to gmina stanowiąca miasto na prawach powiatu, przez którą przebiega droga krajowa, i która nie będzie mogła korzystać ze środków Funduszu. Oznacza to, że miasta na prawach powiatu utrzymują drogi krajowe z własnych środków, natomiast gminy nie posiadające statusu miasta na prawach powiatu - na utrzymanie tych dróg otrzymują dodatkowe środki. Wyłączenie miasta na prawach powiatu z ogólnego finansowania dróg krajowych przez Krajowy Fundusz Drogowy uszczupla budżety tych miast i narusza interesy ich mieszkańców. Zdaniem wnioskodawcy została naruszona zasada równości poszczególnych gmin, gdyż środki finansowe, jakimi dysponuje Fundusz, będą mogły być wykorzystane tylko przez określony rodzaj gmin. Naruszona została także zasada zapewnienia jednostkom samorządu terytorialnego udziału w dochodach publicznych odpowiednio do przypadających im zadań.
Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 1 ust. 1a ustawy z dnia 27 października 1994 r. o autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym jest zgodny z art. 32 i art. 167 ust. 1 Konstytucji oraz z art. 9 ust. 2 Europejskiej Karty Samorządu Lokalnego, sporządzonej w Strasburgu dnia 15 października 1985 r.
Trybunał stwierdził przy tym, że nie ma oczywistych dysproporcji między zakresem zadań a poziomem dochodów, występujących przy podziale środków między administrację rządową a poszczególne szczeble samorządu terytorialnego.
Trybunał Konstytucyjny uznał, iż wnioskodawca nie przedstawił żadnych argumentów, które pozwoliłyby na ustalenie, że sposób finansowania dróg krajowych w miastach na prawach powiatu powoduje oczywiste dysproporcje pomiędzy zakresem zadań a poziomem dochodów.
Brak także szczegółowych danych, które umożliwiłyby przeprowadzenie całościowej analizy wszystkich źródeł dochodów gminy będącej miastem na prawach powiatu, w dochodach publicznych i wykazanie, że ich udział nie jest odpowiedni do zadań gminy. Do obalenia domniemania konstytucyjności kwestionowanego przepisu nie wystarczy samo stwierdzenie braku dochodów danej jednostki samorządu terytorialnego wystarczających do optymalnej realizacji wszystkich jej zadań publicznych. Sam fakt, że dochody jednostek samorządu terytorialnego nie są wystarczające, aby optymalnie realizować wszystkie zadania publiczne, nie przesądza o naruszeniu Konstytucji. Podstawę do stwierdzenia niezgodności ustawy z Konstytucją mogą stanowić tylko oczywiste dysproporcje między zakresem zadań a poziomem dochodów, występujące przy podziale środków między administrację rządową a poszczególne szczeble samorządu terytorialnego. Zdaniem Trybunału Konstytucyjnego, w omawianej sprawie takich dysproporcji nie można stwierdzić.Ponadto Trybunał stwierdził, że nastąpiło uzasadnione zróżnicowanie prawne miast na prawach powiatu i innych gmin w zakresie finansowania dróg krajowych. Ustawodawca wyraźnie wskazał na zarządców dróg krajowych w Polsce. Miasta na prawach powiatu i inne gminy nie są zaś zarządcami takich samych kategorii dróg. Do zarządcy należy, między innymi, finansowanie i utrzymanie nawierzchni dróg. Zróżnicowanie miast na prawach powiatu i innych gmin w zakresie finansowania dróg krajowych nie narusza konstytucyjnej zasady równości wobec prawa - podsumował Trybunał Konstytucyjny.
Wyrok jest ostateczny.
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 19 grudnia 2007 r., sygn. akt K 52/05
Zespół
e-prawnik.pl
Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne
Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?