Jak organizacje pożytku publicznego mają współdziałać z administracją?

3.7.2007

Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie oraz niektórych innych ustaw, który trafił niedawno do Sejmu, przewiduje stworzenie optymalnych możliwości efektywnego współdziałania organizacji pozarządowych z organami administracji publicznej przez wzmocnienie instytucji, zasad i form dialogu obywatelskiego, zwiększenia racjonalności społecznej i ekonomicznej realizacji zadań publicznych służących zarówno na poziomie lokalnym, jak i makrospołecznym.

Jak mają się zmienić zasady zlecania organizacjom pozarządowym realizacji zadań finansowanych ze środków publicznych?

Rządowa propozycja zmierza do ujednolicenia zasad zlecania organizacjom pozarządowym realizacji zadań finansowanych ze środków publicznych. Zmiany powinny więc przyczynić się do polepszenia i usprawnienia współpracy między tymi organizacjami a administracją publiczną.

Zgodnie z projektem nowelizacji, otwarty konkurs ofert ma być stosowany w przypadku wyłaniania wykonawców wszystkich zadań publicznych. Proponowane przepisy określa także sytuacje, kiedy będzie możliwe wprowadzenie uproszczonego trybu wyboru organizacji lub jego zastosowanie nie będzie wymagane.

Jedna z najistotniejszych zmian dotyczy samorządów gminnych i powiatowych. Wedle proponowanych regulacji będą one mogły zlecić organizacji pozarządowej zadanie publiczne z pominięciem otwartego konkursu ofert, gdy wysokość dofinansowania lub finansowania nie przekroczy 10 000 zł, a termin realizacji zadania 30 dni.

Administracja będzie mogła też zrezygnować z przeprowadzania konkursu m.in. w razie wystąpienia klęsk żywiołowych, w sytuacjach zagrożenia życia ludzkiego lub zdrowia, a także ze względu na ważny interes społeczny.

Czym ma być partnerstwo publiczno-społeczne?

Projekt przewiduje także zmiany, które mają ułatwić organizacjom pozarządowym realizację zadań. Nowością ma być wprowadzenie instytucji partnerstwa publiczno-społecznego. Będzie ono mogło powstać z inicjatywy samorządu terytorialnego (gminy lub powiatu), organizacji pozarządowych, kościelnych osób prawnych lub spółdzielni socjalnych.

Partnerstwo będzie działało w formie związku stowarzyszeń i nie będzie mogło prowadzić działalności gospodarczej. Jego zadaniem ma być realizacja istotnych zadań lokalnych.

Gdzie będą publikowane sprawozdania z wykorzystania 1 proc. podatku?

Jawności i przejrzystości funkcjonowania organizacji pożytku publicznego ma służyć wprowadzenie obowiązku podawania do publicznej wiadomości sprawozdań z wykorzystania 1 proc. podatku dochodowego. Będą one udostępniane na stronie internetowej Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej.

Które organizacje uzyskają status organizacji pożytku publicznego, a które mogą go stracić?

Projekt ustawy zakłada także, że status organizacji pożytku publicznego uzyska organizacja, która prowadzi swoją działalność co najmniej 2 lata.

Aby zwiększyć rzetelność i wiarygodność organizacji pożytku publicznego, Minister Pracy i Polityki Społecznej będzie mógł żądać od niej wyjaśnień dotyczących jej działalności. Chodzi zwłaszcza o informacje finansowe związane z dotacjami, darowiznami czy środkami uzyskanymi w zbiórkach publicznych lub przekazanymi przez podatników. Jeśli organizacja nie przedstawi lub nie złoży w terminie sprawozdań i nie wyjaśni na wezwanie Ministra, dlaczego tego nie uczyniła, będzie on mógł wystąpić do sądu o cofnięcie jej statusu organizacji pożytku publicznego.

Za co kierujący organizacją będą ponosić odpowiedzialność odszkodowawczą?

Wedle proponowanych przepisów członkowie organu zarządzającego, kontroli lub nadzoru organizacji pożytku publicznego będą ponosić odpowiedzialność wobec niej za szkody wyrządzone działaniem niezgodnym z prawem lub statutem.

Podstawa prawna: