Pilarka bez osłony obcięła dłoń

W zakładzie przemysłu drzewnego koło Iławy doszło do ciężkiego wypadku przy pracy, w następstwie którego 36-letni pracownik stracił lewą dłoń. Jak ustalił inspektor Okręgowego Inspektoratu Pracy w Olsztynie, pracownik w niewłaściwy sposób wykonywał pracę nie wchodzącą w zakres jego obowiązków, a pilarka własnej produkcji nie posiadała osłony zabezpieczającej przed dostępem rąk pracownika do strefy niebezpiecznej części roboczej tarczy piły.

Poszkodowany pracownik był zatrudniony na stanowisku brykieciarza. W dniu wypadku rozpoczął pracę o godzinie 6:00. Zaraz potem uruchomił brykieciarkę i zauważył, że układ nie podaje trocin do silosów. Stwierdził, że jeden z przenośników ślimakowych przenoszących trociny jest zapchany. Układ przenoszenia trocin składał się z dwóch przenośników. Przenośniki były połączone ze sobą w sposób trwały na wysokości około 2,5 m. Pracownik rozkręcił połączenie przenośników i stwierdził, że zatkany jest wylot z pierwszego przenośnika, przez co przez łącznik nie przelatywały trociny. Po rozkręceniu łączenia przenośników udało mu się rozsunąć na około 15 cm. Musiał rozsunąć je szerzej, żeby dostać się do wylotu pierwszego przenośnika i odetkać go. W tym celu postanowił przyciąć sobie kawałek kantówki. Poszedł do hali traków, gdzie stała piła wahadłowa. Uruchomił piłę, ułożył deskę na ruchomym stole roboczym i odciął od niej kawałek ok. 80 cm. Stwierdził, że musi go jeszcze przyciąć o kolejne 20 cm. Wykonał cięcia poprzeczne deski. Przesunął lewą ręką deskę leżącą na ruchomym stole, łapiąc ją gdzieś w połowie jej długości. W ten sposób jego ręka trzymająca deskę od wewnętrznej strony stołu roboczego znalazła się w strefie pracy tarczy piły. Prawą ręką trzymał krótszy odcinek wystający po prawej stronie piły. Poszkodowany nie pamiętał dokładnie, jak doszło do wypadku. Pamiętał jedynie, że chciał wykonać cięcie. Nagle usłyszał charakterystyczne „pyknięcie", a kiedy podniósł lewą rękę zobaczył, że dłoń jest odcięta i wisi na fragmencie skóry przy małym palcu. Zacisnął prawą rękę na nadgarstku, zawołał jednego z kolegów i pobiegł do biura właściciela zakładu. Tam udzielono mu pierwszej pomocy i wezwano pogotowie, które przewiozło pracownika do szpitalu. Niestety dłoni, nie udało się lekarzom uratować.

 Ustalenia inspektora pracy

W trakcie kontroli inspektor pracy przeprowadził oględziny miejsca wypadku i wykonanej we własnym zakresie piły wahadłowej używanej do cięcia poprzecznego desek o szerokości od 5 do 12 cm. Silnik napędowy piły był zamocowany trwale do blatu stołu. Tarcza piły znajdowała się przy prawej krawędzi stołu. Do stołu był zamocowany stół roboczy poruszający się wahadłowo. Stół ten posiadał sprężynowy mechanizm zapewniający powrót do pozycji nieroboczej. Tarcza piły posiadała osłonę górnej - nieroboczej części, ale w momencie podniesienia ruchomego stołu do pozycji roboczej (wykonanie cięcia) pomiędzy krawędzią stołu, a krawędzią osłony pozostawała wolna przestrzeń szerokości około 8 cm, gdzie nie było żadnego zabezpieczenia przed dostępem do strefy niebezpiecznej tarczy piły. Z uwagi na okoliczności wypadku (bezmyślne zachowanie pracownika), trudno było jednoznacznie stwierdzić czy obecność tego fragmentu osłony zapobiegłaby wypadkowi przy pracy.

W opinii inspektora pracy brak odpowiedniej osłony był jedną z przyczyn zaistniałego wypadku. Podczas oględzin stwierdzono ponadto, że stół roboczy nie jest wyposażony w żadne ograniczniki zapewniające większą stabilność obrabianego materiału, zapobiegające spadaniu obrabianych desek. Piła nie posiadała także wyłącznika awaryjnego. Brak ograniczników i wyłącznika nie przyczyniły się jednak do zaistnienia wypadku.

W związku z niespełnianiem przez obrabiarkę wymogów bhp, inspektor pracy wydał decyzję wstrzymania eksploatacji urządzenia do czasu zapewnienia: czołowej osłony tarczy piły zabezpieczającej przed dostępem do strefy niebezpiecznej od wewnętrznej strony ruchomego stołu, wyłącznika awaryjnego oraz zabezpieczenia zwiększającego stabilność obrabianego materiału na stole roboczym.

Jak ustalił inspektor, do obowiązków poszkodowanego należała obsługa brykieciarki i innych urządzeń dodatkowych wykorzystywanych przy produkcji brykietu z trocin znajdujących się w pomieszczeniu brykieciarni. Obsługa piły wahadłowej nie należała do jego normalnych zadań. Ponieważ wykonywanie prac polegających na obsłudze maszyn stolarskich nie należało do obowiązków pracownika, nie został on przeszkolony w zakresie bhp przy ich obsłudze.

Pracodawca zapewnił na stanowisku obsługi piły wahadłowej instrukcję bhp.

Zgodnie z tą instrukcją, pracownik przed rozpoczęciem pracy powinien: „zapoznać się z dokumentacją warsztatową, wysłuchać poleceń i instruktażu zawodowego udzielonego przez bezpośredniego przełożonego dotyczących prawidłowego i bezpiecznego wykonania powierzonego mu zadania." Z okoliczności wypadku wynikało, że poszkodowany naruszył warunki bezpieczeństwa obsługi piły. Przyczyny wypadku Na podstawie analizy okoliczności wypadku i zeznań poszkodowanego pracownika, inspektor pracy ustalił następujące przyczyny wypadku:

•  niewłaściwy sposób wykonywania pracy - ułożenie ręki na desce zbyt blisko linii cięcia tarczy piły, cięcie małego odcinka deski przy użyciu piły, która nie była dostosowana do cięcia takich małych kawałków; brak stabilności ciętego elementu spowodował wyrwanie go z ręki pracownika przez tarczę piły

• brak osłony zabezpieczającej przed dostępem do strefy niebezpiecznej części roboczej tarczy piły

• wykonywanie pracy nie wchodzącej w zakres obowiązków pracownika

• brak przeszkolenia w zakresie bhp na stanowisku obsługi piły wahadłowej

• niedostateczna koncentracja uwagi na wykonywanej czynności i zlekceważenie zagrożenia

W związku z nieprzestrzeganiem przepisów bhp (brak urządzeń ochronnych przy obrabiarce), inspektor pracy zastosował wobec pracodawcy karę mandatu w wysokości 1200 zł. 

Źródło: www.pip.gov.pl

A.J.
Zespół e-prawnik.pl