Zapytanie: Czy dopuszczalne jest w działalności turystycznej polegającej na sprzedaży imprez zagranicznych (...)
Zapytanie: Czy dopuszczalne jest w działalności turystycznej polegającej na sprzedaży imprez zagranicznych podawanie ceny usługi w PLN oraz części ceny w EURO, która to część miała by być płacona przez klienta bezpośrednio u kontrahenta zagranicznego?
Przyjęte rozwiązania polegające na opodatkowaniu marży dostosowują polskie ustawodawstwo do regulacji Unii Europejskiej. W polskiej ustawie o podatku od towarów i usług (PTU) kwestie związane z opodatkowaniem usług turystyki znajdują się w art. 119.
Przepis ten, na mocy art. 176 pkt 3 ustawy, stosuje się od 1 maja 2004 r. Zgodnie z nowymi regulacjami, co do zasady podstawą opodatkowania przy wykonywaniu usług turystyki jest kwota marży pomniejszona o kwotę należnego podatku (art. 119 ust. 1 PTU). Przez marżę, o której mowa wyżej, rozumie się różnicę między kwotą należności, którą ma zapłacić nabywca usługi (tzn. turysta), a ceną nabycia przez podatnika towarów i usług od innych podatników dla bezpośredniej korzyści turysty; przez usługi dla bezpośredniej korzyści turysty rozumie się usługi stanowiące składnik świadczonej usługi turystyki, a w szczególności transport, zakwaterowanie, wyżywienie, ubezpieczenie. Z zapytania podatnika wynika, że za powyższe usługi turysta nie zapłaci podatnikowi, lecz bezpośrednio świadczącemu je podmiotowi zagranicznemu. Ponadto znaczenie ma określenie, czy podatnik polski (biuro podróży w Polsce) rzeczywiście nabywa od innego podatnika ww. usługi oraz czy wchodzą one w skład świadczonej przez niego usługi turystyki (oraz w jakiej części).
Podatnik może bowiem zastosować przy świadczeniu usług turystyki opodatkowanie marży, jeśli spełni następujące warunki:
1) ma siedzibę lub miejsce zamieszkania na terytorium kraju (tj. na terytorium Polski)
2) działa na rzecz nabywcy usługi we własnym imieniu i na własny rachunek
3) przy świadczeniu usługi nabywa towary i usługi od innych podatników dla bezpośredniej korzyści nabywcy
4) prowadzi ewidencję, z której wynikają kwoty wydatkowane na nabycie towarów i usług od innych podatników dla bezpośredniej korzyści turysty, oraz posiada dokumenty, z których wynikają te kwoty.
Opodatkowanie marży stosuje się niezależnie od tego, kto nabywa usługę turystyki.
Jednakże aby skorzystać z rozwiązania przyjętego w art. 119 PTU podatnik musi spełnić ww. warunki, a w szczególności przy świadczeniu usługi musi nabywać towary i usługi od innych podatników dla bezpośredniej korzyści nabywcy. Chodzi o nabywane przez biuro turystyczne usługi transportowe, zakwaterowania, wyżywienia czy przewodnika, które w całości składają się na usługę turystyczną świadczoną przez biuro.
Jeżeli przy wykonywaniu usługi turystyki podatnik wykorzystuje usługi własne (np. własny transport), odrębnie ustala podstawę opodatkowania dla usług własnych (zgodnie z ogólnymi zasadami, gdzie podstawę opodatkowania stanowi obrót); zobowiązany jest ponadto do wykazania w prowadzonej ewidencji, jaka część należności za usługę przypada na usługi nabyte od innych podatników dla bezpośredniej korzyści turysty, a jaka na usługi własne. Powyższe rozwiązanie ma znaczenie przy możliwości odliczenia podatku naliczonego (podatnikom nie przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o kwoty podatku naliczonego od towarów i usług nabytych dla bezpośredniej korzyści turysty, zaś prawo takie przysługuje ? o ile podatek naliczony wystąpi ? w przypadku wykorzystania usług własnych). Jeżeli jednak przy świadczeniu usługi turystyki podatnik nie nabywa w ogóle towarów i usług (usług obcych) od innych podatników dla bezpośredniej korzyści nabywcy, lecz jedynie świadczy usługi własne, nie przysługuje mu prawo do skorzystania ze szczególnego trybu opodatkowania usługi, jakim jest opodatkowanie marży. Jeśli więc podatnik nie nabywa od podatnika zagranicznego usług zakwaterowania i wyżywienia, zaś opłacane w Polsce usługi transportu, ubezpieczenia, opieki pilota i rezydenta są usługami własnymi, podatnik nie może skorzystać z opodatkowania marży.
Bez znaczenia jest przy tym, iż powyższe usługi wyrażone są w walucie polskiej. Możliwość opodatkowania marży nie zależy bowiem od tego, w jakiej walucie podatnik podaje wartość usługi (uregulowanie art. 119 PTU nie zabrania podatnikowi na podawanie - np. w prospektach - należności za usługę, czy jej części, w EURO), lecz od spełnienia warunków, o których była mowa wyżej. W zapytaniu podatnik stwierdza, iż jego zdaniem: ?podatkiem VAT będzie objęta jedynie marża, która w tym przypadku naliczana jest w złotówkach?. Wydaje się jednak, iż podatnik ma na myśli marżę rozumianą potocznie jako zysk, tymczasem szczególne opodatkowanie usług turystyki wg nowych zasad polega na opodatkowaniu marży rozumianej na potrzeby ustawy jako różnicę między kwotą należności, którą ma zapłacić nabywca usługi (ale nie kontrahentowi zagranicznemu, lecz biurze podróży w Polsce), a ceną nabycia przez podatnika towarów i usług od innych podatników dla bezpośredniej korzyści turysty, pod warunkiem, że podatnik nabywa te usługi obce (w szczególności takie jak zakwaterowanie i wyżywienie) od innych podmiotów chociaż w części; w przeciwnym razie usługa ta opodatkowana jest według zasad ogólnych. Ponadto, z opodatkowania marży mogą od 1 maja 2004 r. korzystać jedynie te biura turystyczne, które działają na rzecz nabywcy usługi, we własnym imieniu i na własny rachunek (a więc dla realizacji usługi turystycznej nabywają towary i obce usługi na własną rzecz i we własnym imieniu i tak też odsprzedają te produkty turystom).
Podatnicy, którym przysługuje prawo opodatkowania marży, w wystawianych przez siebie fakturach nie wykazują kwot podatku. Należy również wspomnieć, iż od 1 maja 2004 r. organizowanie imprez i świadczenie usług turystycznych opodatkowane jest stawką podstawową, tj. 22%. Natomiast usługi hotelowe, gastronomiczne (do 31 grudnia 2007 r.), usługi świadczone przez obiekty turystyki oraz inne miejsca krótkotrwałego zakwaterowania, transportowe (pasażerskie), opodatkowane są stawką 7%.
Podatnicy, którym przysługuje prawo opodatkowania marży, w wystawianych przez siebie fakturach nie wykazują kwot podatku. Należy również wspomnieć, iż od 1 maja 2004 r. organizowanie imprez i świadczenie usług turystycznych opodatkowane jest stawką podstawową, tj. 22%. Natomiast usługi hotelowe, gastronomiczne (do 31 grudnia 2007 r.), usługi świadczone przez obiekty turystyki oraz inne miejsca krótkotrwałego zakwaterowania, transportowe (pasażerskie), opodatkowane są stawką 7%.