Jak karana jest korupcja?

Na czym polega korupcja?

Korupcją majątkową lub osobistą jest korzyść zarówno dla siebie jak i dla kogoś innego. Korzyść majątkowa to każde dobro, które jest w stanie zaspokoić określoną potrzebę, a jego wartość da się wyrazić w pieniądzu. Może nią być nie tylko przyrost majątku, ale i wszystkie korzystne umowy np. pożyczka udzielona na korzystnych warunkach.

Korzyść osobista zaś jest to świadczenie o charakterze niemajątkowym polepszające sytuację osoby, która je uzyskuje (np. obietnica awansu, odznaczenie orderem, wyuczenie zawodu).

Sprzedajność i przekupstwo godzą w zasady bezstronności i jednakowego traktowania obywateli oraz w prawidłowe funkcjonowanie instytucji państwowych i samorządu terytorialnego. Przedmiotem ochrony w obu przypadkach jest bezinteresowność osób pełniących funkcje publiczne oraz zaufanie społeczne do rzetelności działań instytucji państwowych i samorządu terytorialnego, oraz instytucji publicznych w państwach obcych i organizacjach międzynarodowych.

Kto dopuszcza się łapownictwa?

Podmiotami przestępstwa korupcji w sektorze publicznym uregulowanego w art. 228-231 k.k. mogą być:

• podmiot łapownictwa czynnego (przekupstwa) - tj. każda osoba, która wręcza (daje) bądź obiecuje udzielić łapówki w zamian za załatwienie interesującej ją sprawy w urzędzie czy instytucji przez osobę przyjmującą korzyść majątkową lub osobistą albo jej obietnicę.
• podmiot łapownictwa biernego (sprzedajności) - tzn. funkcjonariusz publiczny lub osoba nie będąca funkcjonariuszem publicznym, ale pełniąca funkcję publiczną, przyjmująca (biorąca) łapówkę.

Jakie kary grożą za sprzedajność?

Zgodnie z przepisami Kodeksu karnego, kto, w związku z pełnieniem funkcji publicznej, przyjmuje korzyść majątkową lub osobistą albo jej obietnicę , podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8. 

W wypadku mniejszej wagi, sprawca podlega natomiast grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

Jeżeli ten czyn został popełniony w związku z naruszeniem przepisów prawa, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od roku do 10 lat. Taka sama kara grozi również temu, kto, w związku z pełnieniem funkcji publicznej, uzależnia wykonanie czynności służbowej od otrzymania korzyści majątkowej lub osobistej alb jej obietnicy lub takiej korzyści żąda.
Kto natomiast, w związku z pełnieniem funkcji publicznej, przyjmuje korzyść majątkową znacznej wartości albo jej obietnicę, podlega karze pozbawienia wolności od lat 2 do 12.

Karom powyższym podlega odpowiednio także ten, kto, w związku z pełnieniem funkcji publicznej w państwie obcym lub w organizacji międzynarodowej, przyjmuje korzyść majątkowom lub osobistą albo jej obietnicę lub takiej korzyści żąda, albo uzależnia wykonanie czynności służbowej od jej otrzymania.

Ponatdo funkcjonariusz publiczny, który, przekraczając swoje uprawnienia lub nie dopełniając obowiązków, działa na szkodę interesu publicznego lub prywatnego, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3. Jeżeli zaś sprawca dopuszcza się tego czynu w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub osobistej, podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10, chyba że ten czyn wyczerpuje znamiona przestępstwa sprzedajności. Jeśli natomiast sprawca działa nieumyślnie i wyrządza istotną szkodę, to podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

Jakie kary grożą za przekupstwo?

Wedle Kodeksu karnego kto udziela lub obiecuje udzielić korzyści majątkowej lub osobistej osobie pełniącej funkcję publiczną, w związku z pełnieniem tej funkcji, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.

W wypadku mniejszej wagi sprawca, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności do lat dwóch.

Jeżeli natromiast sprawca tego czynu działa, aby skłonić osobę pełniącą funkcję publiczną do naruszenia przepisów prawa lub udziela albo obiecuje udzielić takiej osobie korzyści majątkowej lub osobistej za naruszenie przepisów prawa, podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10.

Kto zaś osobie pełniącej funkcję publiczną, w związku z pełnieniem tej funkcji, udziela albo obiecuje udzielić korzyści majątkowej znacznej wartości, podlega karze pozbawienia wolności od lat 2 do 12.

Karom powyższym podlega odpowiednio także ten, kto udziela albo obiecuje udzielić korzyści majątkowej lub osobistej osobie pełniącej funkcję publiczną w państwie obcym lub w organizacji międzynarodowej, w związku z pełnieniem tej funkcji.

Nie podlega natomiast karze sprawca przestępstwa określonego wyżej, jeśli korzyść majątkowa lub osobista albo ich obietnica zostały przyjęte przez osobę pełniącą funkcję publiczną, a sprawca zawiadomił o tym fakcie organ powołany do ścigania przestępstw i ujawnił wszystkie istotne okoliczności przestępstwa, zanim organ ten o nim się dowiedział.

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks" karny (Dz. U. 1997 r., Nr 88, poz. 553, ze zmianami)

Oprac. na podst.: www.strazgraniczna.pl

A.J.
Zespół e-prawnik.pl