NPRCz 2.0 – Priorytet 3

Informacje dla beneficjentów NPRCz 2.0 – Priorytet 3

Dowiedz się więcej o realizacji Priorytetu 3 „Narodowego Programu Rozwoju Czytelnictwa 2.0 na lata 2021-2025”.

W materiałach resortu edukacji znalazły się w nich m.in. informacje dotyczące aplikowania o wsparcie finansowe, terminy naborów, wskazówki, na co można przeznaczyć środki otrzymane z programu i kiedy przygotować sprawdzanie z realizacji przedsięwzięcia. Informacje zawarte w materiałach będą pomocne przy składaniu wniosków w kolejnych naborach.

Chcesz uzyskać wsparcie dla placówki wychowania przedszkolnego? Weź udział w naborze w ramach Kierunku interwencji 3.1.

 Kto może aplikować o wsparcie?

Dyrektor przedszkola i dyrektor szkoły, w której działają oddziały przedszkolne. Aplikować mogą zarówno placówki publiczne, jak i niepubliczne.

W naborze na 2024 i 2025 rok mogą także wziąć udział osoby kierujące inną formą wychowania przedszkolnego (czyli punktem przedszkolnym lub zespołem wychowania przedszkolnego).

Do kogo i kiedy składać wniosek?

Nabór jest dwustopniowy:

1. Dyrektor przedszkola, dyrektor szkoły, w której działają oddziały przedszkolne oraz osoba kierująca inną formą wychowania przedszkolnego składa wniosek do organu prowadzącego daną placówkę, czyli do gminy, fundacji lub stowarzyszenia, która prowadzi daną placówkę lub osoby fizycznej, w terminie do 31 października 2024 lub 2025 roku. Formularze wniosków będą dostępne na stronie internetowej MEiN i kuratorów oświaty we wrześniu po ogłoszeniu naboru.
2. Organ prowadzący placówkę - w terminie do 20 listopada - składa wniosek bezpośrednio do wojewody właściwego terytorialnie dla siedziby placówki. Formularz dla organu prowadzącego również będzie dostępny na stronie internetowej MEiN i kuratorów oświaty we wrześniu po ogłoszeniu naboru.

Co jest brane pod uwagę przy ocenie wniosków o wsparcie finansowe?

Przy ocenie wniosków brane są pod uwagę następujące czynniki:

1. aktualny stan księgozbioru placówek wychowania przedszkolnego;
2.  zgodność z celami programu planowanych przez placówki wychowania przedszkolnego działań promujących i wspierających rozwój czytelnictwa wśród dzieci;
3.  zakres planowanych przez placówki wychowania przedszkolnego działań w obszarze współpracy ze środowiskiem lokalnym, w tym z biblioteką publiczną.

Jak jest wysokość wsparcia?

Wysokość wsparcia zależy od liczby dzieci w danej placówce. Placówka do której uczęszcza nie więcej niż 25 dzieci – otrzyma 1 500 zł, od 26 do 75 dzieci – 2 500 zł, więcej niż 75 dzieci – 3 000 zł.

Wsparcie finansowe z budżetu państwa zostanie udzielone pod warunkiem zapewnienia przez organ prowadzący placówkę wychowania przedszkolnego finansowego wkładu własnego w wysokości 20% kwoty kosztów realizacji zadania.

Jak obliczyć wysokość wkładu własnego?

Zakupy są dokonywane za kwotę: dotacja + wkład własny. 20% wkładu własnego jest liczone od całkowitych kosztów zadania, a nie od kwoty dotacji.

Przykład: przedszkole, do którego uczęszcza 100 dzieci wnioskuje o 3 000 zł. Kwota ta stanowi 80% kosztów zadania. Zatem w tym przypadku całkowity koszt wyniesie 3 750 zł, a wkład własny – 750 zł. Odpowiednio: przy wparciu 1 500 zł, całkowity koszt 1 875 zł, wkład własny – 375 zł, a przy wsparciu 2 500 zł, całkowity koszt 3 125 zł, wkład własny – 625 zł.

Wkład własny może być wniesiony tylko przez organ prowadzący, a nie przez rodziców, sponsorów. Istotne jest, by był to wyłącznie wkład finansowy, a nie rzeczowy.

Jak długo od złożenia wniosku będziesz czekać na informację, że placówka otrzyma wsparcie?

Co najmniej trzy miesiące.

Kiedy wojewodowie otrzymają wnioski od wszystkich organów prowadzących, zsumują wnioskowane kwoty wsparcia i będą znać zapotrzebowanie w swoim województwie. Do 15 grudnia wszyscy wojewodowie mają obowiązek podać wnioskowane kwoty wsparcia do Ministerstwa Edukacji i Nauki. Z budżetu państwa na realizację Priorytetu 3 NPRCz 2.0 na 2024 i 2025 rok została przeznaczona kwota po 29 580 000 zł na realizację obu Kierunków interwencji w Priorytecie 3 NPRCz 2.0.

Biorąc pod uwagę zapotrzebowanie zgłoszone przez poszczególnych wojewodów, minister edukacji podzieli kwotę 29 580 000 zł proporcjonalnie na wszystkie województwa oraz ministrów prowadzących szkoły (artystyczne, leśne, rolnicze). Znając kwotę, jaka przypada na województwo, będziemy czekać na ogłoszenie ustawy budżetowej (środki na realizację NPRCz 2.0 pochodzą z budżetu państwa). Ustawa ogłaszana jest w różnych terminach, zwykle w miesiącu styczniu lub lutym każdego roku.

Od ogłoszenia ustawy budżetowej wojewoda ma 30 dni na ocenę wszystkich wniosków i wybór beneficjentów programu na dany rok. Oceny dokonuje zespół powołany przez wojewodę. Po zakończeniu prac zespołu, wojewoda lub kurator oświaty na swoich stronach internetowych podaje wykaz organów, którym zostało udzielone wsparcie. Okaże się to w miesiącu marcu/kwietniu.

Od kiedy można formalnie przystąpić do realizacji programu?

Od podpisania umowy organu prowadzącego z wojewodą. Jest to najważniejszy – obok uchwały oraz rozporządzenia - dokument dotyczący realizacji programu.

Przed przystąpieniem do realizacji programu zapoznaj się zarówno z aktami prawnymi, jaki i z umową.

Na co można przeznaczyć środki otrzymane w ramach programu?

1. Na zakup książek będących nowościami wydawniczymi dla dzieci w wieku 3-6 lat, w tym książek opublikowanych drukiem lub na innym nośniku (w tym książek obrazkowych, mówionych i elektronicznych), które są dostępne na rynku księgarskim, niezależnie od tego, czy jest to pierwsze wydanie czy wznowienie książki.
2. Na realizację działań promujących czytelnictwo, w tym zakup książek będących nagrodami książkowymi dla dzieci biorących udział w działaniach promujących czytelnictwo, organizację spotkań autorskich i konkursów.

Środków nie przeznaczaj na zakup materiałów edukacyjnych i materiałów dydaktycznych dla nauczycieli, a także zakup wyposażenia do przedszkola (kocyki, bidony, szafki, foteliki itp.). Jeśli tak zrobisz, będzie to tzw. wydatek niekwalifikowalny.

Do kiedy trzeba wydać pieniądze otrzymane w ramach programu?

Do 31 grudnia tego roku, w którym placówka otrzymała wsparcie. Natomiast działania promujące czytelnictwo możesz kontynuować jeszcze do czerwca następnego roku.

Czyli jeśli organ prowadzący przedszkole podpisze umowę z wojewodą w maju 2024 roku, zakupów dokonuje do 31 grudnia 2024 roku, a działania promocyjne prowadzi do czerwca 2025 roku.

Czy realizacja programu może ograniczyć się tylko do zakupu książek?

Nie. Zgodnie z założeniami programu organ prowadzący placówkę wychowania przedszkolnego, który uzyskał wsparcie finansowe, jest obowiązany zapewnić, aby placówki wychowania przedszkolnego, w odniesieniu do których uzyskał wsparcie finansowe:

1. podjęły współpracę z bibliotekami publicznymi lub bibliotekami pedagogicznymi, obejmującą w szczególności wzajemną wymianę informacji o wydarzeniach promujących czytelnictwo organizowanych w placówkach wychowania przedszkolnego, bibliotekach szkolnych, bibliotekach pedagogicznych oraz bibliotekach publicznych;
2. zorganizowały w czasie roku szkolnego co najmniej jedno wydarzenie promujące czytelnictwo, w szczególności spotkanie z twórcami literatury, w tym dziecięcej;
3. uwzględniły tematykę wpływu czytania na rozwój dzieci podczas zorganizowanego przez placówkę wychowania przedszkolnego co najmniej jednego spotkania z rodzicami;
4. zrealizowały co najmniej jedne zajęcia edukacyjne z wykorzystaniem książek zakupionych do placówek wychowania przedszkolnego.

Czy trzeba przygotować sprawozdanie z realizacji programu?

Tak. Sprawozdanie jest bardzo ważną częścią realizacji programu. Przygotuj je zgodnie z formularzem, który znajdziesz na stronie internetowej MEiN oraz wojewodów/kuratorów oświaty. Integralną częścią sprawozdania jest tabela monitoringowa.

Tabela (w formacie arkusza excel składa się z trzech części: Dane z wniosków, Dane z umów i Dane sprawozdawcze. Dla arkusza Dane sprawozdawcze została przygotowana instrukcja. Zapoznaj się z nią przed przystąpieniem do wypełniania tabeli monitoringowej. Organy prowadzące placówki wychowania przedszkolnego przekazują wojewodzie sprawozdanie wraz z tabelą monitoringową w terminie do 15 stycznia roku następującego po roku realizacji programu.

Chcesz uzyskać wsparcie dla szkoły lub biblioteki pedagogicznej? Weź udział w naborze w ramach Kierunku interwencji 3.2

Kto może aplikować o wsparcie?

Dyrektor:

• szkoły podstawowej lub ponadpodstawowej (z wyłączeniem branżowych szkół II stopnia oraz szkół dla dorosłych i szkół policealnych prowadzących kształcenie w formie stacjonarnej lub zaocznej),
• szkoły artystycznej realizującej kształcenie ogólne w zakresie szkoły podstawowej lub licem ogólnokształcącego,
• szkoły działające poza granicami naszego kraju, w ramach Ośrodka Rozwoju Polskiej Edukacji za Granicą,
• biblioteki pedagogicznej (także filii biblioteki pedagogicznej).

Aplikować mogą zarówno placówki publiczne, jak i niepubliczne.

Do kogo i kiedy składać wniosek?

Nabór jest dwustopniowy:

1. Dyrektor danej szkoły składa wniosek do organu prowadzącego daną placówkę, czyli do gminy, starostwa, fundacji lub stowarzyszenia, która prowadzi daną placówkę lub osoby fizycznej, w terminie do 31 października 2024 lub 2025 roku. Formularze wniosków będą dostępne na stronie internetowej MEiN i kuratorów oświaty we wrześniu po ogłoszeniu naboru. Dyrektor biblioteki pedagogicznej także składa wniosek do swojego organu prowadzącego (samorządu województwa). W przypadku szkół prowadzących przez właściwych ministrów (w tym szkoły rolnicze, leśne, artystyczne, morskie), dyrektorzy tych szkół wnioski składają bezpośrednio do ministrów. Dyrektor ORPEG składa wniosek bezpośrednio do ministra edukacji.
2.  Organ prowadzący - w terminie do 20 listopada - składa wniosek bezpośrednio do wojewody właściwego terytorialnie dla siedziby placówki. Formularz dla organu prowadzącego również będzie dostępny na stronie internetowej MEiN i kuratorów oświaty we wrześniu po ogłoszeniu naboru.

Co jest brane pod uwagę przy ocenie wniosków o wsparcie finansowe?

Przy ocenie wniosków brane są pod uwagę następujące czynniki:

1. aktualny stan księgozbioru bibliotek szkolnych, bibliotek szkół w ORPEG lub bibliotek pedagogicznych;
2. aktualny stan wyposażenia bibliotek szkolnych, bibliotek szkół w ORPEG lub bibliotek pedagogicznych;
3. zgodność z celami programu planowanych przez szkoły, szkoły w ORPEG lub biblioteki pedagogiczne działań promujących i wspierających rozwój czytelnictwa wśród dzieci i młodzieży;
4.  zakres planowanych przez szkoły lub biblioteki pedagogiczne działań w obszarze współpracy ze środowiskiem lokalnym, w tym z biblioteką publiczną, a w przypadku szkół w ORPEG –zakres planowanych przez te szkoły działań w obszarze współpracy ze środowiskiem lokalnym.

Jak jest wysokość wsparcia?

Wysokość wsparcia zależy od liczby uczniów w danej szkole: dla szkół i szkół i szkół w ORPEG, do której uczęszcza nie więcej niż 70 uczniów – wsparcie wynosi 3 000 zł, od 71 do 170 uczniów – 4 000 zł, więcej niż 170 uczniów – 12 000 zł,

Dla bibliotek pedagogicznych wysokość wsparcia wynosi 3 000 zł. Szkoły polskie (tych, które działają poza granicami naszego kraju), w których liczba uczniów wynosi do 70 – otrzymają wsparcie w wysokości 2 500 zł, od 71 do 170 – 3 000 zł, więcej niż 170 – 4 500 zł.

Wsparcie finansowe z budżetu państwa w formie dotacji celowej zostanie udzielone pod warunkiem zapewnienia przez organ prowadzący szkołę lub bibliotekę pedagogiczną wkładu własnego w wysokości 20% kwoty kosztów realizacji zadania. Obowiązek wniesienia wkładu własnego nie dotyczy szkół prowadzonych przez ministrów. Ministrowie otrzymują wparcie w formie dofinansowania.

Jak obliczyć wysokość wkładu własnego?

Zakupy są dokonywane za kwotę: dotacja + wkład własny. 20% wkładu własnego jest liczone od całkowitych kosztów zadania, a nie od kwoty dotacji.

Przykład: szkoła, do której uczęszcza 50 uczniów wnioskuje o 3 000 zł. Kwota ta stanowi 80% kosztów zadania. Zatem w tym przypadku całkowity koszt wyniesie 3 750 zł, a wkład własny – 750 zł.

Odpowiednio: przy wparciu 4 000 zł, całkowity koszt 5 000 zł, wkład własny – 1 000 zł, a przy wsparciu 12 000 zł, całkowity koszt 15 000 zł, wkład własny – 3 000 zł.

Wkład własny może być wniesiony tylko przez organ prowadzący, a nie przez rodziców, sponsorów. Istotne jest, by był to wyłącznie wkład finansowy, a nie rzeczowy.

Jak długo od złożenia wniosku będziesz czekać na informację, że Twoja szkoła otrzyma wsparcie?

Co najmniej trzy miesiące.

Kiedy wojewodowie otrzymają wnioski od wszystkich organów prowadzących, zsumują wnioskowane kwoty wsparcia i będą znać zapotrzebowanie w swoim województwie. Do 15 grudnia wszyscy wojewodowie oraz ministrowie prowadzący szkoły mają obowiązek podać wnioskowane kwoty wsparcia do Ministerstwa Edukacji i Nauki.

Z budżetu państwa na realizację Priorytetu 3 NPRCz 2.0 na 2024 i 2025 rok została przeznaczona kwota po 29 580 000 zł na realizację obu Kierunków interwencji. Biorąc pod uwagę zapotrzebowanie zgłoszone przez poszczególnych wojewodów i ministrów prowadzących szkoły, minister edukacji podzieli kwotę 29 580 000 zł proporcjonalnie na wszystkie województwa oraz ministrów prowadzących szkoły (artystyczne, leśne, rolnicze, morskie).

Znając kwotę, jaka przypada na województwo, będziemy czekać na ogłoszenie ustawy budżetowej (środki na realizację NPRCz 2.0 pochodzą z budżetu państwa). Ustawa ogłaszana jest w różnych terminach, zwykle w miesiącu styczniu lub lutym każdego roku. Od ogłoszenia ustawy budżetowej wojewoda oraz ministrowie prowadzący szkoły mają 30 dni na ocenę wszystkich wniosków i wybór beneficjentów programu na dany rok. Oceny dokonuje zespół powołany przez wojewodę oraz właściwych ministrów.

Po zakończeniu prac zespołu, wojewoda (lub kurator oświaty) i właściwy minister prowadzący szkoły na swoich stronach internetowych podaje wykaz organów, którym zostało udzielone wsparcie. Okaże się to w miesiącu marcu/kwietniu.

Od kiedy można formalnie przystąpić do realizacji programu?

Od podpisania umowy organu prowadzącego z wojewodą. Jest to najważniejszy – obok uchwały oraz rozporządzenia - dokument dotyczący realizacji programu.

Przed przystąpieniem do realizacji programu zapoznaj się zarówno z aktami prawnymi, jaki i z umową.

Na co można przeznaczyć środki otrzymane w ramach programu?

1. zakup książek będących nowościami wydawniczymi i niebędących podręcznikami, w szczególności książek historycznych, w tym poświęconych historii Polski XX wieku, oraz lektur szkolnych, w tym książek opublikowanych drukiem lub na innym nośniku (w tym książek obrazkowych, mówionych i elektronicznych), które są dostępne na rynku księgarskim, niezależnie od tego, czy jest to pierwsze wydanie czy wznowienie książki,
2. zakup nowych elementów wyposażenia do bibliotek szkolnych: – zakup sprzętu komputerowego do wykorzystania przez nauczyciela bibliotekarza, – zakup oprogramowania dla bibliotek, – zakup czytników e-booków, – zakup elementów wyposażenia wnętrza biblioteki, w szczególności regałów, półek, biurek, szaf, foteli i elementów oświetlenia,
3. realizację działań promujących czytelnictwo: – zakup książek będących nagrodami książkowymi dla uczniów biorących udział w działaniach promujących czytelnictwo, – organizację spotkań autorskich, wystaw i konkursów;

w odniesieniu do bibliotek pedagogicznych na:

1. zakup książek będących nowościami wydawniczymi oraz literatury pedagogicznej i metodycznej, w tym książek opublikowanych drukiem lub na innym nośniku (w tym książek obrazkowych, mówionych i elektronicznych), które są dostępne na rynku księgarskim, niezależnie od tego, czy jest to pierwsze wydanie czy wznowienie książki,
2. zakup nowych elementów wyposażenia do bibliotek pedagogicznych:
   • zakup sprzętu komputerowego do wykorzystania przez nauczyciela bibliotekarza,
   • zakup oprogramowania dla bibliotek,
   • zakup czytników e-booków,
   • zakup elementów wyposażenia wnętrza biblioteki, w szczególności regałów, półek, biurek, szaf, foteli i elementów oświetlenia,
3. realizację działań promujących czytelnictwo:
   • zakup książek będących nagrodami książkowymi dla uczniów biorących udział w działaniach promujących czytelnictwo,
   • organizację spotkań autorskich, wystaw i konkursów.

Jeśli jesteś dyrektorem szkoły, środków nie przeznaczaj na (wybrane przykłady): zakup materiałów edukacyjnych i materiałów dydaktycznych dla nauczycieli (takie mogą być kupione do bibliotek pedagogicznych), repetytoria, podręczniki, zeszyty ćwiczeń, zbiory zadań, testy maturalne, testy egzaminacyjne dla ośmioklasistów, wykup usługi dostępu do książek oraz zakup telewizorów, tablic multimedialnych, rzutników, transport zakupionego wyposażenia, remont biblioteki, zakup komputerów dla uczniów, centra multimedialne, tablety graficzne, ksero, kamery video, ekranizację lektur, radiomagnetofony. Będzie to tzw. wydatek niekwalifikowalny.

Środki możesz wydatkować na (wybrane przykłady): lektury szkolne, książki historyczne, w tym poświęcone historii Polski XX wieku, ebooki, audiobooki, biografie, literaturę faktu, popularnonaukową, beletrystykę, książki trójwymiarowe, książki sensoryczne (pozycje stworzone z innych materiałów niż te tradycyjne i pozwalające na dostarczanie dziecku wielu wrażeń przy czytaniu) oraz sprzęt komputowy dla nauczycieli (np. laptop plus torba), oprogramowanie dla bibliotek, czytnik e-booków z etui, elementy wyposażenia wnętrza biblioteki (regały, półki, biurka, fotele, elementy oświetlenia), słuchawki do odsłuchiwania audiobooków, drukarka do kodów kreskowych, czytnik kodów kreskowych i naklejki do czytników, komputer stacjonarny z pełnym wyposażeniem (mysz, klawiatura, słuchawki), drukarka dla bibliotekarza, słuchawki do audiobooków, drabinka do biblioteki, wózek do przewożenia książek, a także teatrzyk i karty do teatrzyku kamishibai.

Jaka kwotę z otrzymanej dotacji trzeba przeznaczyć na zakup książek? Czy jest limit środków?

Nie mniej niż 50% kwoty wsparcia finansowego szkoła przeznacza na zakup książek.

Czyli jeśli wsparcie wyniosło 12 000 zł, za minimum 6 000 zł szkoła kupuje książki.

Może oczywiście przeznaczyć więcej środków na ten cel, bo zakup książek powinien być traktowany priorytetowo, ale nie może przeznaczyć mniej.

Do kiedy trzeba wydać pieniądze otrzymane w ramach programu?

Do 31 grudnia tego roku, w którym szkoła/biblioteka pedagogiczna otrzymała wsparcie.

Natomiast działania promujące czytelnictwo możesz kontynuować jeszcze do czerwca następnego roku. Czyli jeśli organ prowadzący szkołę podpisze umowę z wojewodą w maju 2024 roku, zakupów dokonuje do 31 grudnia 2024 roku, a działania promocyjne prowadzi do czerwca 2025 roku.

Czy realizacja programu może ograniczyć się tylko do zakupu książek?

Nie. Organ prowadzący szkołę, który uzyskał wsparcie finansowe, jest obowiązany zapewnić, aby szkoły, w odniesieniu do których uzyskał wsparcie finansowe:

1. zasięgnęły opinii rady rodziców i samorządu uczniowskiego w sprawie zakupów książek;
2. podjęły współpracę z bibliotekami publicznymi lub bibliotekami pedagogicznymi, obejmującą:
   1. planowanie zakupów książek,
   2. wzajemną wymianę informacji o wydarzeniach promujących czytelnictwo organizowanych w placówkach wychowania przedszkolnego, bibliotekach szkolnych, bibliotekach pedagogicznych oraz bibliotekach publicznych;
3. zorganizowały w czasie roku szkolnego co najmniej jedno wydarzenie promujące czytelnictwo z udziałem uczniów, w szczególności spotkanie z twórcami literatury, w tym dziecięcej i młodzieżowej;
4. uwzględniły tematykę wpływu czytania na rozwój dzieci i młodzieży podczas zorganizowanego przez szkołę co najmniej jednego spotkania z rodzicami;
5. zrealizowały co najmniej jeden projekt edukacyjny na oddział w szkole z wykorzystaniem księgozbioru biblioteki szkolnej;
6. dostosowały organizację pracy bibliotek szkolnych do potrzeb uczniów, w szczególności przez umożliwienie uczniom wypożyczania książek również na okres ferii zimowych i letnich;
7. uwzględniły potrzeby uczniów niepełnosprawnych w planowanych zakupach książek.

Czy trzeba przygotować sprawozdanie z realizacji programu?

Tak. Sprawozdanie jest bardzo ważną częścią realizacji programu.

Przygotuj je zgodnie z formularzem, który znajdziesz na stronie internetowej MEiN oraz wojewodów/kuratorów oświaty. Integralną częścią sprawozdania jest tabela monitoringowa.

Tabela (w formacie arkusza excel składa się z trzech części Dane z wniosków, Dane z umów i Dane sprawozdawcze. Dla arkusza Dane sprawozdawcze została przygotowana instrukcja. Zapoznaj się z nią przed przystąpieniem do wypełniania tabeli monitoringowej. Organy prowadzące szkoły przekazują wojewodzie sprawozdanie wraz z tabelą monitoringową w terminie do 15 stycznia roku następującego po roku realizacji programu. Dyrektorzy szkół prowadzonych przez ministrów przekazują sprawozdanie do właściwych ministrów.

Źródło: gov.pl/edukacja-i-nauka

A.J.
Zespół e-prawnik.pl