Cel ustawy z dnia 24 listopada 2017 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych
Podstawowym celem nowelizacji jest wprowadzenie do ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 2016 r. poz. 1888, z późn. zm.) przepisów umożliwiających ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych upublicznienie informacji zawierającej dane podatkowe podatników, których przychody w roku poprzednim przekroczyły wyrażoną w złotych kwotę odpowiadającą równowartości 50 mln euro, jak również podatników działających w formie podatkowej grupy kapitałowej, niezależnie od wysokości osiąganych przez taką grupę przychodów.
Minister właściwy do spraw finansów publicznych będzie podawał do publicznej wiadomości, corocznie, w terminie do dnia 30 września, indywidualne dane podatników zawarte w zeznaniu złożonym za rok podatkowy, który zakończył się w roku kalendarzowym poprzedzającym rok podania danych do publicznej wiadomości. Dane te będą udostępniane w Biuletynie Informacji Publicznej, według stanu na pierwszy dzień miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym indywidualne dane podatników mają zostać podane do publicznej wiadomości. Ustawa przewiduje również obowiązek kwartalnej aktualizacji publikowanych danych, według stanu na pierwszy dzień miesiąca, w którym kończy się dany kwartał roku kalendarzowego. Podawane do wiadomości indywidualne dane podatnika będą obejmować:
- firmę (nazwę) i numer identyfikacji podatkowej (NIP) podatnika;
- wskazanie roku podatkowego;
- informacje o wysokości: osiągniętego przychodu, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, osiągniętego dochodu albo poniesionej straty, podstawy opodatkowania i kwoty należnego podatku.
Kogo dotyczy upoblicznienie informacji dotyczących rozliczeń podatkowych?
Jak Ministerstwo Finansów wyjaśniło w odpowiedzi na interpelację poselską nr 16394, celem tego rozwiązania jest przede wszystkim dbałość o interes społeczny i gospodarczy państwa, a także budowanie społeczeństwa obywatelskiego. Dostępność informacji objętych proponowaną regulacją dla szerokiego grona interesariuszy, w tym m.in. organizacji pozarządowych, organizacji pracodawców, organizacji branżowych, związków zawodowych, pracowników i in. może mieć wpływ na budowanie świadomości społecznej oraz zaufania społecznego do przedsiębiorców. Nowe regulacje mogą mieć także wpływ na zwiększenie świadomości społeczeństwa odnośnie związku pomiędzy faktem płacenia w danym państwie podatków, a ogólnym poziomem dobrobytu i możliwością odpowiedniego wykonywania przez państwo swoich zadań i funkcji.
Przewidziane udostępnianie poprzez publikację w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw finansów publicznych (corocznie w terminie do dnia 30 września) niektórych indywidualnych danych podatników zawartych w składanych przez nich zeznaniach będzie możliwe dzięki zniesieniu tajemnicy skarbowej w stosunku do tych danych.
Minister właściwy do spraw finansów publicznych uzyskać ma kompetencję do podania do publicznej wiadomości określonych danych zawartych w składanych przez podatników CIT zeznaniach, takich jak wysokość: osiągniętych przychodów, poniesionych kosztów, uzyskanego dochodu lub poniesionej straty, podstawy opodatkowania, należnego podatku. Zgodnie z nowelizacją, podanie do publicznej wiadomości danych podatkowych dotyczyć ma podatników, u których za rok podatkowy, za który informacja ma zostać opublikowana, wartość przychodu przekroczyła wyrażoną w złotych kwotę odpowiadającą równowartości 50 milionów euro, jak też podatników posiadających status podatkowej grupy kapitałowej, bez względu na wysokość osiąganych przez taką grupę przychodów. Przeliczenia kwot wyrażonych w euro będzie się dokonywało według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski w ostatnim dniu roboczym roku kalendarzowego, za który informacja ma zostać opublikowana.
Omawiane zmiany wpisują się w trend zwiększania świadomości obywatelskiej w zakresie finansowych podstaw działalności państwa, jak również w działania podejmowane przez gremia międzynarodowe. I tak, obecnie w ramach Unii Europejskiej prowadzone są prace dotyczące zmiany dyrektywy 2013/34/EU w odniesieniu do ujawniania informacji o podatku dochodowym przez niektóre jednostki i oddziały. Celem tych prac jest wsparcie działań dotyczących zwalczania agresywnego planowania podatkowego, które Komisja Europejska uznała za jeden z kluczowych politycznych priorytetów Unii Europejskiej w ramach realizacji strategii na rzecz sprawiedliwego i skutecznego systemu opodatkowania osób prawnych w Unii.
Czy te zmiany nie naruszą przepisów o tajemnicy skarbowej?
W ww. odpowiedzi na interpelację wskazano, że ustawa wprost przewiduje wyłączenie danych, które mają być upubliczniane z zakresu działania tej tajemnicy. W dotychczasowym stanie prawnym, wynikającym z art. 69 ust. 1 ustawy o rachunkowości, przedsiębiorcy (kierownik jednostki) są obowiązani składać do Krajowego Rejestru Sądowego m.in. sprawozdania finansowe. Zgodnie z ustawą o Krajowym Rejestrze Sądowym, rejestr ten jest jawny i każdy ma prawo dostępu do danych w nim zawartych (art. 8 tej ustawy). Ze sprawozdań finansowych składanych przez podatników wynikają szczegółowe dane dotyczące prowadzanej przez dany podmiot działalności oraz o jej wynikach finansowych (przychody, koszty, zysk/strata).
Kiedy nowe regulacje wchodzą w życie?
Pierwsza publikacja ma nastąpić do dnia 30 września 2018 r. i objąć dane podatkowe z lat podatkowych rozpoczętych po 31 grudnia 2011 r. i zakończonych przed 1 stycznia 2018 r. Każda kolejna publikacja będzie dotyczyć kolejnych lat podatkowych i ma mieć miejsce w terminie do 30 września każdego roku.
Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2018 r.