Czy w opisanym stanie faktycznym wydatki poniesione na zakup usług doradczych mogą być zaliczone (...)

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zmianami) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zmianami) Dyrektor Izby
Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że
stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 11 kwietnia 2012 r. (data wpływu
23 kwietnia 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie uznania za koszty uzyskania przychodów wydatków związanych z nabyciem udziałów - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 23 kwietnia 2012 r. wpłynął do tut. organu wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej m.in. podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie uznania za koszty uzyskania przychodów wydatków związanych z nabyciem udziałów.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca ? Spółka akcyjna - poniósł wydatki na usługi doradcze (badania due dilligence, ekspertyzę prawną, analizę opłacalności) związane z planowanym nabyciem udziałów w zagranicznej spółce z ograniczoną odpowiedzialnością (GmbH). Zagraniczna Spółka, w której planowano nabycie udziałów, jest kontrahentem X S.A. - nabywcą jej wyrobów. Nabycie i objęcie większościowego pakietu udziałów w zagranicznej Spółce pozostawało wobec tego w oczywistym związku przyczynowo-skutkowym z zabezpieczeniem źródła przychodów. Do nabycia udziałów do dnia dzisiejszego nie doszło.

W związku z powyższym Wnioskodawca zadał następujące pytanie.

Czy w opisanym stanie faktycznym wydatki poniesione na zakup usług doradczych mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów wnioskującej Spółki ?

W ocenie Wnioskodawcy poniesione na usługi doradcze wydatki mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów w momencie ich poniesienia. Ich związek przyczynowo-skutkowy z zabezpieczeniem źródła przychodu jest oczywisty, czego nie zmienia okoliczność, że nie doszło jeszcze do nabycia udziałów.

Przedmiotowych wydatków nie można z kolei kwalifikować do wymienionych w przepisie art. 16 ust.1 pkt 8 "wydatków na nabycie" udziałów, które zalicza się do kosztów uzyskania przychodów dopiero z chwilą sprzedaży udziałów.

Z jednolitej linii interpretacji wynika bowiem, że w przepisie tym wymienione są wydatki bezpośrednio warunkujące nabycie udziałów, tj. takie, bez których poniesienia skuteczne nabycie udziałów nie byłoby w ogóle możliwe. Wydatki na nabycie usług doradczych
nie są natomiast wydatkami, bez których transakcja nabycia udziałów / akcji nie doszłaby do skutku, a jedynie wydatkami pośrednio związanymi z taką transakcją, mającymi na celu ułatwienie podjęcia decyzji o nabyciu udziałów/akcji, pomoc przy jej przygotowaniu i przeprowadzeniu, itp.

W związku z powyższym koszty usług doradczych związanych z planowaną transakcją nabycia udziałów mogą stanowić dla Spółki koszty uzyskania przychodów już w momencie ich poniesienia, a nie dopiero w momencie późniejszego zbycia tychże udziałów.

Na tle przedstawionego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 roku o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 ze zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Definicja sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny. Z tego względu, każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej analizie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Wyjątkiem jest jedynie sytuacja, gdy ustawa wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów. W pozostałych przypadkach należy natomiast zbadać istnienie związku przyczynowego pomiędzy poniesieniem kosztu a powstaniem przychodu lub realną szansą powstania przychodów podatkowych, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła ich uzyskiwania.

Innymi słowy oznacza to, że dla kwalifikacji prawnej danego kosztu istotne znaczenie ma cel, w jakim został poniesiony. Wydatek zostanie uznany za koszt uzyskania przychodów, jeżeli pomiędzy jego poniesieniem, a powstaniem, zwiększeniem bądź też możliwością powstania przychodu istnieje związek przyczynowy. W oparciu o kryterium stopnia tego powiązania, ustawodawca wyróżnia koszty podatkowe bezpośrednio związane z przychodami i inne niż bezpośrednio z nimi związane, których nie można wprost przypisać do określonych przychodów, ale są racjonalnie uzasadnione jako zmierzające do ich osiągnięcia (tzw. koszty pośrednie).

W oparciu o kryterium stopnia tego powiązania, ustawodawca wyróżnia przy tym koszty podatkowe:

• bezpośrednio związane z przychodami, których poniesienie przekłada się wprost na uzyskanie konkretnych przychodów (możliwe jest ustalenie, w jakim okresie i w jakiej wysokości powstał związany z nimi przychód) oraz
  
• inne niż bezpośrednio związane z przychodami, których nie można w taki sposób przypisać do określonych przychodów, ale są racjonalnie uzasadnione jako prowadzące do ich osiągnięcia (tzw. koszty pośrednie),
  

• odrębnie regulując moment ich potrącalności.

Zatem, aby wydatek poniesiony przez podatnika mógł stanowić koszt uzyskania przychodów, muszą zaistnieć łącznie następujące przesłanki:

Reasumując, wszystkie poniesione wydatki, po wyłączeniu wydatków enumeratywnie wymienionych w przywołanym art. 16 ust. 1 ustawy, stanowić mogą koszt uzyskania przychodów, o ile pozostają w związku przyczynowym z osiąganymi przychodami.

Właściwa i zgodna z treścią ustawowej regulacji kwalifikacja kosztów uzyskania przychodów powinna brać pod uwagę:

• przeznaczenie wydatku (jego celowość, zasadność dla funkcjonowania podmiotu) oraz
  
• potencjalną możliwość (analizowaną w dacie poniesienia wydatku na podstawie obiektywnych przesłanek) przyczynienia się danego wydatku do osiągnięcia przychodu.
  

Jednocześnie podnieść należy, że jak wielokrotnie podkreślano w orzecznictwie, poniesienia kosztów stanowiących efekt podjętego ryzyka gospodarczego podatnik nie może sobie rekompensować za pomocą przepisów podatkowych. Nie wszystkie bowiem wydatki związane z działalnością gospodarczą, nawet ekonomicznie uzasadnione, stanowią koszty uzyskania przychodów.

W przedstawionym stanie faktycznym wskazano, że Spółka powzięła zamiar nabycia akcji w zagranicznej spółce z ograniczoną odpowiedzialnością. Zagraniczna Spółka, w której planowano nabycie udziałów, jest kontrahentem - nabywcą jej wyrobów. Nabycie i objęcie większościowego pakietu udziałów w zagranicznej spółce pozostawało wobec tego w oczywistym związku przyczynowo-skutkowym z zabezpieczeniem źródła przychodów. Do nabycia udziałów do dnia dzisiejszego nie doszło. Wnioskodawca rozważa kwestię możliwości zaliczenia poniesionych wydatków na usługi doradcza związane z nabyciem akcji do kosztów uzyskania przychodów.

Na gruncie obowiązujących przepisów art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na objęcie lub nabycie udziałów albo wkładów w spółdzielni, udziałów albo akcji w spółce oraz innych papierów wartościowych, a także wydatków na nabycie tytułów uczestnictwa lub jednostek uczestnictwa w funduszach kapitałowych. Wydatki te są jednak kosztem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia tych wkładów, udziałów, akcji oraz innych papierów wartościowych.

Mając powyższe na uwadze, należy stwierdzić, że przez wydatki, o których mowa w jej art. 16 ust. 1 pkt 8, należy rozumieć wydatki dokonane przez podatnika, bezpośrednio związane z nabyciem udziałów. Tymczasem koszty z tytułu ww. usług doradczych nie są bezpośrednio związane z nabyciem udziałów, w konsekwencji koszty usług konsultacyjno-doradczych związanych z transakcją kupna sprzedaży udziałów, nie stanowią wydatków na nabycie tych udziałów. Innymi słowy, wydatki te nie wypełniają dyspozycji przepisu art. 16 ust. 1
pkt 8 cytowanej ustawy.

Spółka słusznie wskazała, że przez wydatki na nabycie udziałów należy rozumieć wydatki podatnika bezpośrednio związane z tym nabyciem. Ustawodawca objął bowiem dyspozycją art. 16 ust. 1 pkt 8 omawianej ustawy wyłącznie takie wydatki, których poniesienie jest integralnie powiązane z nabyciem akcji. Należą do nich, w szczególności zapłata ceny akcji, opłaty notarialne, prowizje biura maklerskiego, opłata skarbowa. Tego rodzaju wydatki są kosztem uzyskania przychodów w razie odpłatnego zbycia akcji.

W kategorii wydatków na nabycie udziałów nie mieszczą się natomiast ? jak prawidłowo podnosi Wnioskodawca ? koszty usług doradczych i fachowych analiz związanych z tą transakcją. Ich poniesienie nie jest konieczne dla nabycia udziałów. Wydatki te mogą jednak stanowić pośrednie koszty uzyskania przychodów. Dokonanie specjalistycznej analizy finansowych i prawnych skutków działań prowadzonych bądź też planowanych przez podatnika wpływa bowiem na trafność podejmowanych decyzji gospodarczych, co znajduje odbicie w wielkości osiąganych przychodów. Wobec powyższego wydatki poniesione na usługi doradcze związane z transakcją kupna-sprzedaży udziałów, będą stanowiły koszty uzyskania przychodów w dacie ich poniesienia, o ile spełniają warunki zaliczenia ich do kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 15 ust. 1 ww. ustawy. Stanowisko Spółki należy zatem uznać za prawidłowe.

Dodatkowo zauważyć należy, że w celu wykazania związku pomiędzy kosztem, a przychodem podatnik musi dysponować wymaganymi przez prawo dowodami. W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych podatnicy są obowiązani do prowadzenia ewidencji rachunkowej zgodnie z odrębnymi przepisami,

w sposób zapewniający określenie wysokości dochodu (straty), podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku za rok podatkowy. Z tak udokumentowanych wydatków winno ponadto wynikać, że mają związek z prowadzoną działalnością gospodarczą i bezpośrednio lub pośrednio wpływają na wielkość osiąganych przez Podatnika przychodów. W zakresie obowiązków podatnika, jako odnoszącego ewidentną korzyść z faktu zaliczenia określonych wydatków w poczet kosztów uzyskania przychodów, jest wykazanie, w oparciu o zgromadzone dowody, związku pomiędzy poniesieniem kosztu, a uzyskaniem przychodu, zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy.

Podkreślić należy, że tutejszy organ wydając przedmiotową interpretację indywidualną wskazał zakres i sposób zastosowania norm prawa podatkowego ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, w odniesieniu do przedstawionego we wniosku stanu faktycznego oraz postawionego pytania. Jednocześnie ocenił stanowisko Wnioskodawcy pod względem zgodności z obowiązującymi przepisami prawa podatkowego. Co do zasady bowiem przedmiotem interpretacji indywidualnych wydawanych na podstawie art. 14b Ordynacji jest sam przepis prawa podatkowego. Przepisy te nie uprawniają do zajęcia (rozstrzygania) co do ekonomicznych aspektów działania Jednostki w planowanych zdarzeniach przyszłych bądź stanach faktycznych. Procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego czy kontrolnego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska 10, 70-561 Szczecin, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia,w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA

wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, 87 ? 100 Toruń, ul. Św. Jakuba 20.