Najprostsza metoda założenia spółki akcyjnej

Spółka akcyjna to typowa spółka kapitałowa. Celem jej utworzenia jest zwykle zebranie kapitału od bardzo wielu akcjonariuszy. Dzięki temu jest możliwe osiągnięcie celów przekraczających możliwości finansowe jednego czy kilku przedsiębiorców.

Kto może zawiązać spółkę akcyjną?

Spółkę akcyjną może zawiązać jedna albo więcej osób. W spółce jednoosobowej jedyny akcjonariusz wykonuje wszystkie uprawnienia walnego zgromadzenia. Jedynym założycielem spółki akcyjnej nie może być tylko jednoosobowa spółka z ograniczoną odpowiedzialnością.

Co trzeba zrobić aby założyć spółkę akcyjną?

Aby założyć spółkę akcyjną należy kolejno:

1. Sporządzić i podpisać statut (koniecznie w formie aktu notarialnego- inaczej będzie on nieważny!).

2. Objąć wszystkie akcje (akcjonariusze muszą zobowiązać się co do ilości obejmowanych akcji- także w formie aktu notarialnego),

3. Podpisać akt założycielski spółki (w formie aktu notarialnego- założyciele wyrażają zgodę na powstanie spółki oraz na treść statutu)

4. Wnieść wkłady na pokrycie całego kapitału zakładowego,

5. Ustanowić zarząd i radę nadzorczą,

6. Wpisać spółkę do rejestru.

Co powinien określać statut spółki?

Statut spółki akcyjnej powinien określać:

1. firmę i siedzibę spółki,

2. przedmiot działalności spółki,

3. czas trwania spółki, jeżeli jest oznaczony,

4. wysokość kapitału zakładowego oraz kwotę wpłaconą przed zarejestrowaniem na pokrycie kapitału zakładowego,

5. wartość nominalną akcji i ich liczbę ze wskazaniem, czy akcje są imienne, czy na okaziciela,

6. liczbę akcji poszczególnych rodzajów i związane z nimi uprawnienia, jeżeli mają być wprowadzone akcje różnych rodzajów,

7. nazwiska i imiona albo firmy (nazwy) założycieli,

8. liczbę członków zarządu i rady nadzorczej albo co najmniej minimalną lub maksymalną liczbę członków tych organów oraz podmiot uprawniony do ustalenia składu zarządu lub rady nadzorczej,

9. pismo do ogłoszeń, jeżeli spółka zamierza dokonywać ogłoszeń również poza Monitorem Sądowym i Gospodarczym.

Statut powinien również zawierać (pod rygorem bezskuteczności wobec spółki) postanowienia dotyczące:

• liczby i rodzajów tytułów uczestnictwa w zysku lub w podziale majątku spółki oraz związanych z nimi praw,

• wszelkich związanych z akcjami obowiązków świadczenia na rzecz spółki, poza obowiązkiem wpłacenia należności za akcje,

• warunków i sposobu umorzenia akcji,

• ograniczeń zbywalności akcji,

• uprawnień osobistych przyznanych akcjonariuszom (jeśli takie będą przysługiwać akcjonariuszom trzeba opisać na czym mają polegać).

• co najmniej przybliżonej wielkości wszystkich kosztów poniesionych lub obciążających spółkę w związku z jej utworzeniem.

Jeżeli akcje obejmowane będą nie tylko przez założycieli to ich zgoda na powyższe powinna być wyrażona już w statucie, lub później w akcie przystępowania osoby trzeciej do spółki.

Jak powołać organy spółki?

Jeżeli założyciele sporządzili statut, wyrazili zgodę powstanie spółki i na treść statutu oraz zobowiązali się do objęcia akcji (wszystko w formie aktu notarialnego!) to następnym krokiem jest powołanie organów spółki.

Pierwsze władze w postaci zarządu oraz rady nadzorczej, komisji rewizyjnej powołuje zgromadzenie organizacyjne założycieli.

O czym należy pamiętać przy wnoszeniu wkładów do spółki?

Kapitał akcyjny może być pokryty bądź w gotówce, bądź w postaci wkładów niepieniężnych (aportów). Akcje wydawane w zamian za wkłady niepieniężne muszą być pokryte w całości przed zarejestrowaniem spółki.

Jeżeli przewidziane są wkłady niepieniężne albo spółka nabywa mienie lub dokonuje zapłaty wynagrodzenia za usługi świadczone przy jej powstaniu, założyciele sporządzają pisemne sprawozdanie, które powinno przedstawiać w szczególności:

1. przedmiot wkładów niepieniężnych oraz liczbę i rodzaj wydawanych w zamian za nie akcji i innych tytułów uczestnictwa w dochodach lub w podziale majątku spółki,

2. mienie nabywane przed zarejestrowaniem spółki oraz wysokość i sposób zapłaty,

3. usługi świadczone przy powstaniu spółki oraz wysokość i sposób wynagrodzenia,

4. osoby, które wnoszą wkłady niepieniężne, zbywają spółce mienie lub otrzymują wynagrodzenie za usługi,

5. zastosowaną metodę wyceny wkładów.

W sprawozdaniu należy umotywować zamierzone transakcje, w tym także objęcie akcji za wkłady niepieniężne i wysokość przyznanego wynagrodzenia lub zapłaty. Do sprawozdania należy dołączyć odpowiednie dokumenty w oryginałach lub urzędowo poświadczonych odpisach, a jeżeli przedmiotem wkładu jest przedsiębiorstwo, sprawozdanie założycieli powinno zawierać sprawozdania finansowe dotyczące tego przedsiębiorstwa za okres ostatnich dwóch lat obrotowych.

Sprawozdanie założycieli należy poddać badaniu jednego albo kilku biegłych rewidentów w zakresie jego prawdziwości i rzetelności, jak również celem wydania opinii, czy wartość wkładów niepieniężnych odpowiada co najmniej wartości nominalnej obejmowanych za nie akcji bądź wyższej cenie emisyjnej akcji, a także czy wysokość przyznanego wynagrodzenia lub zapłaty jest uzasadniona. Biegłego rewidenta wyznacza sąd rejestrowy właściwy ze względu na siedzibę spółki.

W pewnych wypadkach wymagane jest zezwolenie lub dowód zatwierdzenia statutu przez właściwy organ władzy publicznej, jeżeli są one wymagane do powstania spółki np. w przypadku utworzenia spółki prowadzącej fundusz inwestycyjny potrzebna jest zezwolenie Komisji Papierów Wartościowych i Giełd.

Co powinno zawierać zgłoszenie spółki akcyjnej do sądu rejestrowego?

• firmę, siedzibę i adres spółki albo adres do doręczeń,

• przedmiot działalności spółki,

• wysokość kapitału zakładowego, liczbę i wartość nominalną akcji,

• wysokość kapitału docelowego, jeżeli statut to przewiduje,

• liczbę akcji uprzywilejowanych i rodzaj uprzywilejowania,

• wzmiankę, jaka część kapitału zakładowego została pokryta przed zarejestrowaniem,

• nazwiska i imiona członków zarządu oraz sposób reprezentowania spółki,

• nazwiska i imiona członków rady nadzorczej,

• jeżeli akcjonariusze wnoszą wkłady niepieniężne - zaznaczenie tej okoliczności,

• czas trwania spółki, jeżeli jest oznaczony,

• jeżeli statut wskazuje pismo przeznaczone do ogłoszeń spółki - oznaczenie tego pisma,

• jeżeli statut przewiduje przyznanie uprawnień osobistych określonym akcjonariuszom lub tytuły uczestnictwa w dochodach lub majątku spółki niewynikające z akcji - zaznaczenie tych okoliczności.

• należy dołączyć sprawozdanie założycieli wraz z opinią biegłego rewidenta.

Do zgłoszenia należy dołączyć:

• statut,

• akty o zawiązaniu spółki (umowę) i objęciu akcji,

• oświadczenia wszystkich członków zarządu, że określone w statucie wpłaty na akcje zostały dokonane zgodnie z prawem,

• potwierdzony przez bank lub dom maklerski dowód wpłaty na akcje, dokonanej na rachunek spółki w organizacji,

• stwierdzenie ustanowienia władz spółki z wyszczególnieniem składu osobowego, dowód zezwolenia i zatwierdzenia statutu - jeśli są wymagane (dotyczy to np. spółek z udziałem zagranicznym).

Zawiązanie spółki zgłasza zarząd do sądu rejestrowego właściwego ze względu na siedzibę spółki w celu wpisania spółki do rejestru. Wniosek o wpis spółki do rejestru podpisują wszyscy członkowie zarządu.

Z jaką chwilą powstaje spółka akcyjna?

Spółka ta powstaje i uzyskuje osobowość prawną z chwilą wpisania jej do rejestru sądowego - wcześniej jest spółką akcyjną w organizacji. Pod tym pojęciem rozumie się spółkę akcyjną od momentu jej zawiązania (czyli od momentu objęcia wszystkich akcji) do momentu wpisu spółki do rejestru. Do chwili ustanowienia zarządu spółka w organizacji jest reprezentowana przez wszystkich założycieli działających łącznie albo przez pełnomocnika ustanowionego jednomyślną uchwałą założycieli.

Należy pamiętać, że od 1 stycznia 2004r. w związku ze zmianami w ustawie o Krajowym Rejestrze Sądowym, w przypadku gdy wniosek złożony do KRS jest pierwszym wnioskiem o wpis do rejestru i zawiera on wniosek o wpis do krajowego rejestru urzędowego podmiotów gospodarki narodowej oraz zgłoszenie identyfikacyjne do urzędu skarbowego, sąd rejestrowy wniosek taki przesyła do urzędu statystycznego województwa celem nadania wnioskodawcy numeru REGON a także do urzędu skarbowego celem nadania numeru identyfikacji podatkowej wraz z postanowieniem o wpisie. Wniosek złożony do sądu rejestrowego powinien zawierać umowę spółki oraz dokument poświadczający uprawnienie do korzystania z lokalu lub nieruchomości, w których znajduje się siedziba podmiotu, który ma być wpisany do rejestru.

Pamiętaj, że:

• Z punktu widzenia początkującego lub drobnego przedsiębiorcy, podstawową wadą spółki akcyjnej jest wysokość wymaganego kapitału zakładowego - jest to obecnie minimum 500 000 złotych. Do tego dochodzą ogromne koszty: obsługi prawnej, sporządzania wielu dokumentów w formie aktu notarialnego oraz prowadzenia rachunkowości i corocznego badania sprawozdania finansowego przez biegłego rewidenta.

• Wartość nominalna akcji nie może być niższa niż 1 grosz.

• Jeżeli w terminie sześciu miesięcy od daty sporządzenia statutu spółka nie została zgłoszona do zarejestrowania lub jeżeli postanowienie sądu odmawiające zarejestrowania stało się prawomocne, zarząd powinien niezwłocznie zawiadomić o tym przez ogłoszenie osoby mające interes prawny oraz zarządzić zwrot wpłaconych sum i wkładów niepieniężnych (jeżeli spółka nie posiada zarządu, zwrotu wkładów dokonują założyciele).

• Niewątpliwa zaletą spółki akcyjnej jest z kolei to, że akcjonariusze nie odpowiadają za jej zobowiązania.

• Firma spółki może być obrana dowolnie, ale powinna zawierać dodatkowe oznaczenie "spółka akcyjna" (dopuszczalne jest używanie w obrocie skrótu "S.A.").

• Zgoda na zawiązanie spółki akcyjnej i brzmienie statutu oraz na objęcie akcji przez jedynego założyciela albo założycieli lub łącznie z osobami trzecimi powinna być wyrażona w jednym lub kilku aktach notarialnych.

Podstawa prawna

• Ustawa z dnia 26 lipca 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. 2000 r., Nr 94, poz. 1037, ze zm.);

• Ustawa z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (Dz. U. 2007 r., Nr 168, poz. 1186, ze zm.);

• Ustawa z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. 2005 r., Nr 167, poz. 1398 ze zm.)

• Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 15 kwietnia 1996 r. w sprawie organizacji, sposobu wydawania i rozpowszechniania oraz podstawy ustalania ceny numerów Monitora Sądowego i Gospodarczego i wysokości opłat za zamieszczenie w nim ogłoszenia lub obwieszczenia (Dz. U. 1996 r., Nr 45, poz. 204, ze zm.);

• Ustawa z dnia 29 czerwca 1995 r. o statystyce publicznej (Dz. U. 1995 r., Nr 88, poz. 439 ze zm.);

• Ustawa z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. 2007 r., Nr 155, poz. 1095, ze zm.).

Michał Włodarczyk

Radca Prawny

Zajmuje się sprawami osób fizycznych jak również przedsiębiorców. Posiada rozległe doświadczenie w poradnictwie w sprawach życiowych osób fizycznych jak również profesjonalnych problemów prawnych przedsiębiorców. Bazując na swoim doświadczeniu skutecznie doradza w sprawach osób fizycznych jak i przedsiębiorców zawsze dbając o praktyczną stronę problemów prawnych z jakimi zwracają się do niego jego klienci.