Jak skutecznie doręczyć wypowiedzenie umowy o pracę?

23.11.2020

Wypowiedzenie umowy o pracę jest czynnością jednostronną strony stosunku pracy. Może go dokonać zarówno pracownik, jak i pracodawca. Przy tym wypowiedzenie skuteczne jest nawet bez zgody drugiej strony. Zgodnie z przepisami ogólnymi dotyczącymi wypowiadania umów o pracę, wypowiedzenie umowy o pracę powinno nastąpić na pismie.

Natomiast zgodnie z regulacją zawartą w Kodeksie cywilnym, który ma w tym względzie zastosowanie, istotne jest to, czy pracownik miał realną możliwość zapoznania się z treścią oświadczenia woli pracodawcy o rozwiązaniu stosunku pracy. Z punktu widzenia prawa cywilnego oświadczenie o wypowiedzeniu umowy o pracę uważa się za złożone skutecznie z chwilą, kiedy doszło do adresata w taki sposób, że mógł zapoznać się z jego treścią, chociażby tego nie uczynił.

Czy można złożyć pismo do rąk pracownika osobiście?

Na tak postawione pytanie należy odpowiedzieć twierdząco. Istotne jest tylko, aby pismo zawierające oświadczenie pracodawcy o wypowiedzenie umowy o pracę zostało wręczone pracownikowi (i odwrotnie) w taki sposób, że mógł on zapoznać się z jego treścią; wtedy złożone jest skutecznie.

Czy pracownik musi się zapoznawać z pismem?

Skoro pracownik miał możliwość zapoznania się z treścią wypowiedzenia skutecznie doręczonego, nie ma żadnego znaczenia fakt, że pracownik odmówił i nie przeczytał, podarł czy wyrzucił. Te bowiem czynności nie mają wpływu na skuteczność dokonanego wypowiedzenia.

Do skuteczności rozwiązania lub wypowiedzenia umowy o pracę nie jest bowiem wymagana zgoda strony, do której oświadczenie woli jest skierowane. Wypowiedzenie czy oświadczenie o rozwiązaniu umowy uważa się za dokonane także wtedy, gdy druga strona odmawia przyjęcia go do wiadomości. Datą złożenia wypowiedzenia umowy jest dzień, w którym bezskutecznie usiłowano doręczyć pismo pracownikowi.

Art. 61 nie wymaga, aby adresat faktycznie zapoznał się z jego treścią; decydujący charakter ma sama możliwość zapoznania się. Stąd np. złożenie oświadczenia woli o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia (art. 61 K.c. w zw. z art. 300 K.p.) ma miejsce także wtedy, gdy pracownik, mając realną możliwość zapoznania się z jego treścią, z własnej woli nie podejmuje przesyłki pocztowej zawierającej to oświadczenie (tak: SN w wyroku z 11 grudnia 1996 r., sygn. I PKN 36/96, LexPolonica nr 319103, OSNC 1997, nr 14, poz. 251).

Czy pracownik musi podpisać wypowiedzenie?

Oczywiście pracownik nie ma obowiązku podpisywania pisma pracodawcy zawierającego oświadczenie woli o jego zwolnieniu. Taki podpis ma jednak pewne znaczenie prawne; bowiem dla pracodawcy będzie miał znaczenie dowodowe, że pracownik takie wypowiedzenie otrzymał i miał możliwość zapoznania się z jego treścią. Ma to również znaczenie dla ustalenia momentu, w którym zostało złożone wypowiedzeniu umowy.

Również dla celów dowodowych oświadczenie o wypowiedzeniu umowy o pracę może być złożone w obecności świadka, np. pracownika personalnego. W razie sporu zeznania świadka obecnego przy takim wręczaniu wypowiedzenia staną się dowodem na okoliczność tego, czy i kiedy nastąpiło skuteczne złożenie oświadczenia woli o wypowiedzeniu.

Czy można skutecznie złożyć oświadczenie o wypowiedzeniu, gdy pracownik przebywa poza firmą?

Zgodnie z zasadą kodeksu pracy pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę w czasie urlopu pracownika oraz w czasie innej usprawiedliwionej nieobecności, jeżeli nie minął jeszcze okres uprawniający do rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia - w taki właśnie sposób prawo" pracy bierze w ochronę pracowników przebywających na urlopach oraz z innych przyczyn w sposób usprawiedliwiony nieobecnych. Natomiast w przypadku składania oświadczenia woli o wypowiedzeniu w razie nieusprawiedliwionej nieobecności należy pamiętać, że umowa o pracę rozwiązuje się z chwilą, gdy oświadczenie woli pracodawcy o wypowiedzeniu dotrze do pracownika w taki sposób, że będzie on miał możliwość zapoznania się z jego treścią.

Czy wypowiedzenie musi być wysłane listem poleconym?

Z punktu widzenia wartości dowodowych na tak zadane pytanie należy udzielić odpowiedzi twierdzącej. Zatem należy wysłać oświadczenie pracodawcy o wypowiedzeniu umowy o pracę w czasie nieusprawiedliwionej nieobecności pracownika lub gdy pracownik świadczy pracę poza zakładem pracy listem poleconym za zwrotnym poświadczeniem odbioru albo w inny skuteczny sposób np. kurierem.

Czy odebranie pisma przez domownika jest jednoznaczne ze skutecznym doręczaniem wypowiedzenia?

Zgodnie z orzeczeniem Sądu Najwyższego w sytuacji, gdy pismo o wypowiedzeniu odebrał dorosły domownik, przyjmuje się domniemanie, że pismo zostało doręczone adresatowi. Przez dorosłego domownika nie należy rozumieć tylko osoby, która osiągnęła 18 rok życia. Za dorosłe należy uważać osoby, które w swoim wieku osiągnęły odpowiedni rozwój fizyczny i psychiczny, a nade wszystko swoim zachowaniem na zewnątrz prezentują dojrzałość właściwą osobie pełnoletniej.

Czy doręczenie awizowane jest skuteczne?

Jeżeli oświadczenie pracodawcy o rozwiązaniu umowy o pracę zostało przesłane pocztą, a przesyłka została pozostawiona w urzędzie pocztowym z powiadomieniem o tym adresata – to doręczenie oświadczenia woli, a tym samym rozwiązanie umowy o pracę - nastąpiło przez doręczenie awiza (przez umieszczenie w drzwiach mieszkania adresata lub w skrzynce listowej). Pracownik bowiem w takim przypadku miał możliwość zapoznania się z pismem, udając się na pocztę i je odbierając.

Doręczenie w taki sposób oparte jest na domniemaniu, że pracownik został zawiadomiony o nadejściu przeznaczonego dla niego pisma zawierającego oświadczenie woli pracodawcy o wypowiedzeniu umowy oraz miejsca, w którym może je odebrać.

Jeżeli treść oświadczenia woli składanego innej osobie jest zawarta w piśmie przesłanym pocztą, a przesyłka - wobec niemożności doręczenia - została pozostawiona w urzędzie pocztowym z powiadomieniem o niej adresata, dojście oświadczenia do wiadomości tej osoby w rozumieniu art. 61 K.c. następuje z chwilą doręczenia pisma w dniu przyjętym analogicznie do daty doręczenia pisma sądowego w trybie art. 139 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego - o ile pismo zostało wysłane pod prawidłowym adresem adresata.

Doręczenie w ten sposób może być uznane za dokonane wtedy, gdy przesyłka sądowa została wysłana pod aktualnym adresem oraz imieniem i nazwiskiem odbiorcy. Nie jest skuteczne doręczenie w sytuacji, w której adres był wprawdzie "formalnie" prawidłowy, ale adresat od długiego czasu pod nim nie przebywał, zwłaszcza gdy pracodawca o tym wiedział.

Pamiętaj, że:

Postanowienia dotyczące wypowiedzeniu umowy o pracę odnoszą się również do oświadczenia o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia,
Rozwiązać umowę o pracę i wysłać pismo pracownikowi można również w czasie jego usprawiedliwionej nieobecności,
Zgodnie z regulacją zawartą w kodeksie cywilnym, który ma w tym względzie zastosowanie istotne dla skuteczności oświadczenia jest to, czy pracownik miał realną możliwość zapoznania się z treścią oświadczenia woli pracodawcy o rozwiązaniu stosunku pracy,
Wypowiedzenie czy oświadczenie o rozwiązaniu umowy uważa się za dokonane także wtedy, gdy druga strona odmawia przyjęcia go do wiadomości.

Podstawa prawna:

ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jednolity: Dz.U. z 1998 r., Nr 21, poz. 94, ze zm.),

Zespół
e-prawnik.pl