Kiedy VAT może być kosztem?

W podatku dochodowym od osób fizycznych wyklucza się zasadniczo uznanie za koszt uzyskania przychodu wydatków poniesionych tytułem zapłaty zobowiąza­nia w podatku od towarów i usług, z tym że w tym przypadku jest kilka wyjątków od tej ogólnej zasady. Zostały one omówione w niniejszym opracowaniu. Przykładowo do kosztów uzyskania przychodów można zaliczyć podatek naliczony w tej części, w której zgodnie z przepisami o VAT podatnikowi nie przysługuje obniżenie kwoty lub zwrot różnicy podatku od towarów i usług - jeżeli naliczony podatek od towarów i usług nie powiększa wartości środka trwałego lub wartości niematerialnej i praw­nej. Jakie wydatki stanowią koszt uzyskania przychodu? Na jakich warunkach i w jakiej wysokości można takie wydatki zaliczyć do kosztów podatkowych? Tego można się dowiedzieć z niniejszego opracowania.

Art. 23 ust. 1 pkt 43 ustawy o p.d.o.f. wyklucza zasadniczo uznanie za koszt uzyskania przychodu wydatków poniesionych tytułem zapłaty zobowiąza­nia w podatku od towarów i usług, z tym że w tym przypadku jest kilka wyjątków od tej ogólnej zasady. Na podstawie ww. przepisu koszt uzyskania przychodu stanowią omówione poniżej wydatki. 

Podatnik zwolniony podmiotowo od VAT

Koszt uzyskania przychodu stanowi podatek naliczony, jeżeli podatnik podlega podmiotowemu zwolnieniu od VAT (na podstawie art. 113 ustawy o VAT). 

Czynności zwolnione od opodatkowania VAT

Koszt uzyskania przychodu stanowi podatek naliczony przy zakupie tych towarów i usług, które są następnie wykorzystywane do wytworzenia albo odprzedaży towarów lub do świadczenia usług zwolnionych z VAT (dotyczy zwolnień przedmioto­wych określonych w art. 43 i 82 ustawy o VAT). 

Gdy podatnikowi nie przysługuje obniżenie kwoty lub zwrot różnicy podatku od towarów i usług…

Do kosztów uzyskania przychodów można zaliczyć podatek naliczony w tej części, w której zgodnie z przepisami o VAT podatnikowi nie przysługuje obniżenie kwoty lub zwrot różnicy podatku od towarów i usług - jeżeli naliczony podatek od towarów i usług nie powiększa wartości środka trwałego lub wartości niematerialnej i praw­nej. Dotyczy to podatnika, któremu prawo obniżenia podatku należnego nie przysługuje, a nie, a nie sytuacji, gdy prawo to traci.

Import usług oraz wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów

Koszt uzyskania przychodu stanowi podatek należny z tytułu importu usług oraz wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, jeśli nie stanowi on równocześnie podatku naliczonego. Kosztem uzyskania przychodu w tym przypadku jest tylko podatek należny w części przekraczającej kwotę podatku od nabycia tych towarów i usług, jaka mogłaby stanowić podatek naliczony. 

Reprezentacja i reklama 

Za koszt uzyskania przychodu uznaje się również podatek należny w razie przekazania lub zużycia przez podatnika towarów czy świadczenia usług na potrzeby reprezentacji i reklamy. 

Nieodpłatne przekazanie towarów

Koszt uzyskania przychodu stanowi podatek naeżny od nieodpłatnie przekazanych towarów, obliczony zgodnie z odrębnymi przepisami, w przypadku gdy wyłącznym warunkiem ich przekazania jest uprzednie nabycie przez otrzymującego towarów lub usług od przekazującego w określonej ilości lub wartości.

Środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne

Kosztem uzyskania przychodu jest ponadto kwota podatku VAT, nieuwzględniona w wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji podatkowej czy też dotycząca innych rzeczy lub praw – ale tylko w tej części, w jakiej dokonano korekty powodującej zmniejszenie podatku odliczonego na podstawie art. 91 ustawy o podatku od towarów i usług lub w jakiej nastąpiła zmiana prawa do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego zgodnie z art. 91 ust. 7 tej ustawy.

Jeśli natomiast w wyniku takiej korekty nastąpiło zwiększenie podatku odliczonego zgodnie z art. 91 ustawy o VAT, wskazane wyżej kwoty będą stanowić przychód – w części, w jakiej dokonano tej korekty.

Zasady te wiążą się z korektą VAT powodującą zwiększenie lub zmniejszenie podatku obliczonego zgodnie z art. 91 ustawy o VAT ze względu na strukturę sprzedaży dla zakończonego roku podatkowego. Chodzi tu o to, aby nie dokonywano korekt wartości początkowej środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych ze względu na korektę VAT powodującą zwiększenie lub zmniejszenie podatku podlegającego odliczeniu, która może później wpływać na podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym. 

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Tekst jedn. Dz. U. 2012 poz. 361 ze zm.)

A.J.
Zespół e-prawnik.pl