Wybory do Parlamentu Europejskiego odbędą się 26 maja

25.2.2019

Wybory do Parlamentu Europejskiego odbędą się w niedzielę 26 maja; Prezydent Andrzej Duda podpisał postanowienie w tej sprawie.

Wybory do Parlamentu Europejskiego

Tegoroczne wybory do europarlamentu odbędą się w różnych państwach Unii Europejskiej w dniach 23-26 maja.

Zgodnie z Kodeksem wyborczym wybory do PE zarządza Prezydent w drodze postanowienia, nie później niż 90 dni przed dniem wyborów, wyznaczając ich datę na dzień wolny od pracy przypadający w okresie wyborczym.

W polsce głosowanie zarządzone na 26 maja

Prezydent RP dzień wyborów wyznaczył w Polsce na niedzielę dnia 26 maja 2019 r. Głosować będziemy w godz. 7:00-21:00. Postanowienie weszło w życie z dniem ogłoszenia.

W Rzeczypospolitej Polskiej wybiera się 52 posłów do Parlamentu Europejskiego.

Czynności wyborcze

Dni, w których upływają terminy wykonania czynności wyborczych, określa kalendarz wyborczy stanowiący załącznik do postanowienia.

Terminy wykonania czynności wyborczych:

do dnia 6 kwietnia 2019 r. - zawiadomienie Państwowej Komisji Wyborczej:
- przez organ partii politycznej o utworzeniu komitetu wyborczego,
- przez pełnomocnika wyborczego o utworzeniu koalicyjnego komitetu wyborczego lub o utworzeniu komitetu wyborczego wyborców;
do dnia 8 kwietnia 2019 r. - powołanie okręgowych komisji wyborczych, powołanie rejonowych komisji wyborczych;
do dnia 16 kwietnia 2019 r. do godz. 24:00 - zgłaszanie list kandydatów na posłów do Parlamentu Europejskiego;
do dnia 21 kwietnia 2019 r. - utworzenie obwodów głosowania w zakładach leczniczych, domach pomocy społecznej, zakładach karnych i aresztach śledczych, domach studenckich i zespołach tych domów oraz ustalenie ich granic, siedzib i numerów;
do dnia 26 kwietnia 2019 r. - podanie do wiadomości publicznej informacji o numerach i granicach obwodów głosowania oraz siedzibach obwodowych komisji wyborczych, w tym o lokalach przystosowanych do potrzeb osób niepełnosprawnych oraz o możliwości głosowania korespondencyjnego przez wyborców niepełnosprawnych i możliwości głosowania przez pełnomocnika; zgłaszanie przez kapitanów statków wniosków o utworzenie obwodów głosowania na polskich statkach morskich; zgłaszanie kandydatów na członków obwodowych komisji wyborczych przez pełnomocników komitetów wyborczych;
do dnia 5 maja 2019 r. - powołanie przez komisarza wyborczego obwodowych komisji wyborczych, podanie do wiadomości publicznej informacji o numerach i granicach obwodów głosowania utworzonych za granicą oraz siedzibach obwodowych komisji wyborczych, sporządzenie spisów wyborców przez gminy;
od dnia 5 maja 2019 r. do dnia 12 maja 2019 r. - składanie przez żołnierzy pełniących zasadniczą lub okresową służbę wojskową oraz pełniących służbę w charakterze kandydatów na żołnierzy zawodowych lub odbywających ćwiczenia i przeszkolenie wojskowe, a także ratowników odbywających zasadniczą służbę w obronie cywilnej poza miejscem stałego zamieszkania oraz policjantów z jednostek skoszarowanych, funkcjonariuszy Służby Ochrony Państwa, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej oraz Służby Więziennej pełniących służbę w systemie skoszarowanym, wniosków o dopisanie do wybranego przez nich spisu wyborców sporządzanego dla miejscowości, w której odbywają służbę;
do dnia 11 maja 2019 r. - zgłaszanie przez wyborców niepełnosprawnych zamiaru głosowania korespondencyjnego w kraju, w tym przy pomocy nakładek na karty do głosowania sporządzonych w alfabecie Braille’a;
od dnia 11 maja 2019 r. do dnia 24 maja 2019 r. do godz. 24:00 - nieodpłatne rozpowszechnianie audycji wyborczych w programach publicznych nadawców radiowych i telewizyjnych przygotowanych przez komitety wyborcze;
do dnia 16 maja 2019 r. - podanie przez okręgowe komisje wyborcze, w formie obwieszczenia, informacji o zarejestrowanych listach kandydatów na posłów do Parlamentu Europejskiego;
do dnia 17 maja 2019 r. - składanie przez wyborców niepełnosprawnych wniosków o sporządzenie aktu pełnomocnictwa do głosowania do dnia 21 maja 2019 r. - składanie wniosków o dopisanie do spisu wyborców w wybranym przez siebie obwodzie głosowania;
do dnia 23 maja 2019 r. - zgłaszanie przez wyborców przebywających za granicą wniosków o wpisanie do spisu wyborców w obwodach głosowania utworzonych za granicą, zgłaszanie przez wyborców przebywających na polskich statkach morskich wniosków o wpisanie do spisów wyborców w obwodach głosowania utworzonych na tych statkach;
w dniu 24 maja 2019 r. o godz. 24:00 - zakończenie kampanii wyborczej;
w dniu 26 maja 2019 r. godz. 7:00 -21:00 - głosowanie.

Wybory do Parlamentu Europejskiego – wskazówki UODO dla komitetów i wyborców

Podmioty zaangażowane w proces wyborczy – kandydaci i ich komitety oraz instytucje odpowiedzialne za organizację i przeprowadzenie wyborów – są zobowiązane do przestrzegania nie tylko przepisów regulujących przebieg kampanii wyborczej, ale także przepisów o ochronie danych osobowych.

Prawo regulujące przebieg wyborów w ograniczonym stopniu odnosi się do kwestii związanych z ochroną danych osobowych. Dlatego tuż przed wyborami do Parlamentu Europejskiego warto przypomnieć, że podmioty zaangażowane w proces wyborczy – kandydaci i ich komitety oraz instytucje odpowiedzialne za organizację i przeprowadzenie wyborów – są także zobowiązane do przestrzegania przepisów o ochronie danych osobowych.

Podstawowe zasady ochrony danych osobowych

Akty prawne o ochronie danych osobowych konkretnie wskazują podstawowe zasady ochrony danych osobowych,które muszą być przestrzegane przez administratora, współadministratora oraz podmioty przetwarzające. Zgodnie z nimi, dane osobowe powinny być: przetwarzane zgodnie z prawem; rzetelnie i w sposób przejrzysty; zbierane w konkretnych, wyraźnych i prawnie uzasadnionych celach; adekwatne i ograniczone do tych, które są niezbędne do osiągnięcia realizowanego celu; prawidłowe i w razie potrzeby uaktualniane; przechowywane przez okres nie dłuższy niż to niezbędne dla celów, w których są wykorzystywane; przetwarzane w sposób zapewniający odpowiednie bezpieczeństwo; integralność i poufność. W ramach zasady rozliczalności administrator jest odpowiedzialny za przestrzeganie powyższych zasad oraz musi być w stanie to wykazać.

Różny status podmiotów

Wskazać należy, że administrator to podmiot decydujący o celach i sposobach przetwarzania danych. Na różnych etapach kampanii wyborczej dane przetwarzają różni administratorzy (kandydaci i ich komitety, instytucje odpowiedzialne za organizację i przeprowadzenie wyborów). Prezes UODO w swoim piśmie do Przewodniczącego Państwowej Komisji Wyborczej w sprawie przestrzegania przepisów o ochronie danych osobowych podnosił kwestie rozróżnienia odrębnych administratorów, współadministratorów oraz podmiotów przetwarzających w rozumieniu ogólnego rozporządzenia o ochronie danych (RODO).

Obowiązek informacyjny

RODO, wprowadzając zasadę przejrzystości, zobowiązuje administratorów do spełnienia obowiązku informacyjnego wobec osób, których dane dotyczą. Musi go realizować w sposób zapewniający przejrzyste informowanie i przejrzystą komunikację (art. 12 RODO). Musi zatem podjąć odpowiednie działania, aby móc w zwięzłej, przejrzystej i łatwo dostępnej formie, jasnym i prostym językiem udzielić osobie, której dane dotyczą, wszelkich informacji. Obowiązek informacyjny musi być spełniany zarówno wówczas, gdy dane są pozyskane bezpośrednio od osób, których one dotyczą (art. 13 RODO), jak i z innych źródeł, np. powszechnie dostępnych, jak książki telefoniczne czy portale internetowe (art. 14 RODO).

Komisja Europejska w wytycznych dotyczących stosowania unijnych przepisów o ochronie danych osobowych w kontekście wyborczym [Wkład Komisji Europejskiej na spotkanie przywódców w Salzburgu w dniach 19-20 września 2018 r. (COM(2018) 638 final] podkreśla, że niezwykle istotnym elementem gwarantującym prawidłowe przeprowadzenie wyborów jest informowanie obywateli, których dane osobowe są przetwarzane w czasie kampanii o ich prawach wynikających z RODO. Na kwestie te uwagę zwrócono także w Oświadczeniu 2/2019 Europejskiej Rady Ochrony Danych w sprawie wykorzystywania danych osobowych w ramach kampanii politycznych, w którym wskazano, że: „nawet jeżeli przetwarzanie jest zgodne z prawem, organizacje muszą przestrzegać swoich innych obowiązków wynikających z RODO, w tym obowiązku przejrzystości i dostarczania wystarczających informacji osobom, które są badane i których dane osobowe są przetwarzane, czy uzyskano je bezpośrednio lub pośrednio.” W dokumencie tym wskazano również, że „jeżeli chodzi o ukierunkowanie komunikatów, wyborcy powinni otrzymywać odpowiednie informacje wyjaśniające, dlaczego otrzymują konkretną wiadomość, kto jest za nią odpowiedzialny i w jaki sposób mogą oni korzystać z praw przysługujących im jako osobom, których dane dotyczą”.

Agitacja z zasadami

W Oświadczeniu 2/2019 Europejskiej Rady Ochrony Danych w sprawie wykorzystywania danych osobowych w ramach kampanii politycznych, zwrócono uwagę na wiele kluczowych kwestii. Wskazano, że w dokumentacji z wyborów w komitetach wyborczych przetwarzane są m.in. szczególne kategorie danych, jak np. poglądy polityczne czy przekonania światopoglądowe. Na podstawie tych danych, za pomocą zaawansowanych technik profilowania, kandydaci i ich komitety kierują często bardzo zindywidualizowane komunikaty do wyborców i osób opiniotwórczych. Dlatego tak ważne jest, by w działaniach związanych z marketingiem wyborczym, pamiętać o przestrzeganiu prawa ochrony danych osobowych.

Bezpieczeństwo danych

Istotne jest także zapewnienie przez administratora właściwego bezpieczeństwa przetwarzanych danych osobowych. W tym celu powinien zastosować odpowiednie rozwiązania o charakterze technicznym i organizacyjnym. Powinny być one dostosowane do zidentyfikowanych ryzyk w organizacji oraz uwzględniać aktualny stan wiedzy w tym zakresie. W ramach zapewnienia bezpieczeństwa ważną rolę stanowi prowadzenie rejestru czynności przetwarzania danych osobowych. Zarówno administratorzy będący podmiotami publicznymi, jak i wszystkie komitety wyborcze mają obowiązek stosować przepisy dotyczące rejestru przetwarzania danych ze względu na fakt przetwarzania szczególnych kategorii danych osobowych dotyczących poglądów politycznych.

W związku z potrzebą budowania świadomości ochrony danych w procesach wyborczych Urząd aktywnie włączył się w inicjatywę Bezpieczne Wybory realizowaną przez NASK Państwowy Instytut Badawczy m.in. poprzez udział w warsztacie na temat dezinformacji, który odbył się 8 maja 2019 r.

Zabezpieczenie dokumentacji z wyborów

Po zakończonej kampanii wyborczej, komitety wyborcze przed rozwiązaniem powinny zadbać o bezpieczeństwo posiadanych, przetwarzanych danych osobowych. Obowiązkiem administratorów związanym z retencją danych, zgodnie z zasadą ograniczenia przechowywania danych (art. 5 ust. 1 lit. e RODO) jest ich przechowywanie przez okres nie dłuższy, niż jest to niezbędne do celów, w których są przetwarzane. Komitety wyborcze pozyskujące dane do celów prowadzenia agitacji wyborczej w konkretnej kampanii wyborczej, nie mogą wykorzystać ich w innej kampanii wyborczej lub przekazać ich dowolnie np. partii politycznej tworzącej ten komitet wyborczy. Pamiętać należy, komitet wyborczy jest odrębnym bytem od podmiotów go tworzących. Te i inne wskazówki dotyczące postępowania z danymi osobowymi po zakończeniu wyborów zawiera opracowany przez UODO materiał „Jak komitety wyborcze powinny postępować z danymi osobowymi po zakończeniu kampanii wyborczej?”.

Natomiast więcej szczegółowych wskazówek, jak prowadzić kampanię wyborczą z poszanowaniem zasad ochrony danych osobowych, znajduje się w opracowanym przez Urząd Ochrony Danych Osobowych (UODO) poradniku „Ochrona danych osobowych w kampanii wyborczej”.

5 WSKAZÓWEK DLA KOMITETÓW WYBORCZYCH

Pamiętaj o obowiązku informacyjnym oraz innych wynikających z RODO obowiązkach, jakie spoczywają na Tobie jako administratorze wobec osób, których dane osobowe przetwarzasz.
Pamiętaj o zapewnieniu odpowiedniego poziomu ochrony przetwarzanych danych osobowych (zwłaszcza szczególnych kategorii).
Pamiętaj o konsultowaniu operacji przetwarzania danych osobowych z inspektorem ochrony danych (część podmiotów ma obowiązek go wyznaczyć).
Pamiętaj o prowadzeniu rejestru czynności przetwarzania danych osobowych.
Pamiętaj o zasadzie ograniczenia przechowywania danych, zwłaszcza po zakończonej kampanii wyborczej.

5 WSKAZÓWEK DLA WYBORCÓW I INNYCH OSÓB, KTÓRYCH DANE SĄ PRZETWARZANE

Masz prawo dostępu do swoich danych, ich sprostowania i żądania ograniczenia przetwarzania.
Przed odebraniem karty do głosowania, obwodowej komisji wyborczej musisz okazać dokument umożliwiający stwierdzenie Twojej tożsamości.
Przy podpisywaniu odbioru karty do głosowania, powinieneś mieć dostęp jedynie do swoich danych zawartych w spisie wyborców.
Mężowie zaufania, ani żadne inne osoby, nie mogą rejestrować przebiegu głosowania przy pomocy kamer.
Masz prawo złożyć skargę do Prezesa Urzędu, jeżeli w toku kampanii wyborczej naruszono Twoje prawa określone w RODO.

A.J.
Zespół e-prawnik.pl