Odznaka policyjna

Odpowiedź prawnika: Odznaka policyjna

Przedmiot potocznie określany jako „odznaka policyjna” w myśl przepisów prawa stanowi znak identyfikacji indywidualnej policjanta.

Mundur policyjny składa się z kompletnych ubiorów: służbowego, wyjściowego, galowego i ćwiczebnego z oznakami policyjnymi. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 13 maja 2004 r. w sprawie zakazu używania munduru policyjnego lub jego części wprowadza zakaz używania przez osoby niebędące policjantami munduru policyjnego i jego części, chociażby nawet zostały one pozbawione oznak policyjnych. Policjanci na ubiorach umundurowania oraz na nakryciach głowy noszą dystynkcje i znaki identyfikacyjne. Znakami identyfikacyjnymi policjanta są:

• znak identyfikacji indywidualnej

• znak identyfikacji imiennej

• znak rodzaju służby Policji

• znak generalnego inspektora Policji i nadinspektora Policji

• napis „POLICJA”

Znak identyfikacji indywidualnej obejmuje napis „POLICJA” i numer identyfikacyjny policjanta wyrażony cyframi arabskimi. Nosi się go na środku lewej górnej kieszeni ubioru służbowego i ćwiczebnego, z wyjątkiem okoliczności występowania w szyku zwartym. Wzór znaku identyfikacyjnego stanowi załącznik do Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 20 maja 2009 r. w sprawie umundurowania policjantów. Okres używalności dystynkcji, znaków identyfikacyjnych, wizerunków orła oraz znaków rodzajów służb Policji równy jest okresowi używalności przedmiotów umundurowania, do których zostały one wydane. Oznaczenia te, w przypadku zwolnienia ze służby, podlegają zwrotowi.

Chociaż nie wynika to wprost z tekstu przepisów, należy założyć, że znak identyfikacyjny powinien być traktowany tak, jak część munduru policyjnego i jako taki podlega zakazowi używania na podstawie powołanego rozporządzenia, także samodzielnie. Należy przy tym dodać, że znak identyfikacyjny nie jest używany samodzielnie, odrębnie od umundurowania – w odróżnieniu od legitymacji służbowej policjanta.

Jeżeli chodzi o produkcję i obrót oznaczeniami identyfikacji indywidualnej policjanta, to należy stwierdzić, że stanowią kategorie wyrobów i technologii o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym (są to wyroby zaprojektowane dla celów wojskowych lub policyjnych oraz technologie związane z produkcją lub używaniem tych wyrobów), i jako takie mogą być produkowane i sprzedawane jedynie przez przedsiębiorcę, który uzyskał koncesję.

Podsumowując, uznać należy, że produkcja, sprzedaż i używanie oznaczeń identyfikacji indywidualnej policjanta podlega daleko idącym ograniczeniom. W szczególności oznaczenia te nie mogą być używane przez osoby inne niż policjanci w trakcie służby.

Trudno jednakże rozstrzygnąć, jakie konsekwencje wywoła oferowanie do sprzedaży, produkcja lub używanie oznaczeń podobnych do oznaczeń identyfikacji indywidualnej. Wydaje się, że zależy to od konkretnej sytuacji. Używanie takie może spełniać znamiona wspomnianego art. 227 k.k., gdy wprowadza w błąd, że druga strona ma do czynienia z funkcjonariuszem publicznym. Obrót takimi przedmiotami, jako wprowadzający w błąd, może być potraktowany jako czyn nieuczciwej konkurencji lub nieuczciwa praktyka rynkowa.