Zażalenie na bezczynność prokuratora
Pytanie:
"Kontrahent wyłudził towar. Wszczęte postępowanie karne zostało zawieszone przez prokuratora rejonowego, ponieważ podejrzany przedkłada udokumentowane przez biegłego lekarza zwolnienie lekarskie, uniemożliwiające wedle prokuratora udział w czynnościach procesowych. Podejrzany prowadził działalność gospodarczą, której mimo stanu zdrowia uniemożliwiającego przesłuchanie czy udział w innych czynnościach procesowych, nie zawiesił a wręcz przeciwnie nawet zgłosił w ewidencji działalności gospodarczej zmianę adresu siedziby swojej firmy (prowadzenia działalności gospodarczej). Podejrzany zamieszkuje w dużej odległości od siedziby prokuratury rejonowej prowadzącej sprawę. Podobno przeszedł parę lat temu operację związaną z sercem (według relacji podejrzanego, w trakcie prowadzonych rozmów handlowych przed sprzedażą towaru za który nie zapłacił miał wszczepienie bajpasów). Kluczowym świadkiem w sprawie jest osoba, która zapłaciła prawdopodobnie za towar podejrzanemu i dotychczas nie przesłuchano jej albowiem jak to prokurator stwierdził, niemożliwe jest ustalenie miejsca jego pobytu (podobno przebywa za granicą) a zeznania tej osoby są niezwykle istotne dla ustaleń dowodowych w sprawie. Poszkodowana firma nie składała zażalenia na zawieszenie postępowania z wyżej wymienionych powodów nie mając żadnych kontrargumentów ani nowych dowodów. Po upływie czasu i otrzymaniu informacji od prokuratora o stanie sprawy wydaje się, że wymiar sprawiedliwości jest bezsilny w prowadzeniu tej sprawy. Czy poszkodowanemu przysługują jakieś środki prawne, które po zawieszeniu postępowania przygotowawczego na etapie śledztwa, zmusiłyby prokuratora do intensywnego działania i skutecznego doprowadzenia albo do przedstawienia zarzutów podejrzanemu albo stwierdzenia braku podstaw do złożenia aktu oskarżenia przeciwko osobie podejrzewanej o wyłudzenie towaru?"
Odpowiedź prawnika: Zażalenie na bezczynność prokuratora
Zgodnie z przepisem art. 302 kodeksu postępowania karnego, osobom nie będącym stronami przysługuje zażalenie na postanowienia i zarządzenia naruszające ich prawa, natomiast stronom oraz osobom nie będącym stronami służy zażalenie na czynności inne niż postanowienia i zarządzenia naruszające ich prawa.
Do „innych czynności”, w rozumieniu art. 302 § 2, zalicza się działania organu procesowego, nie wymagające formy postanowienia lub zarządzenia. Niezależnie od oznaczenia czynności procesowej, musi być ona traktowana zgodnie z jej treścią, która wyznacza podstawę zaskarżenia. Jeżeli więc danej czynności nie nadano formy postanowienia lub zarządzenia, chociaż powinna mieć taką formę, przy zaskarżaniu należy ją traktować jako decyzję procesową. Zażalenie „na czynności” to nie tylko zażalenie na czynności pozytywne („działanie”), lecz także na brak czynności organu procesowego (bezczynność, „zaniechanie”). Nowelizacja kpk z dnia 29 marca 2007 roku wprowadziła § 3 do przepisu art. 302, wskazujący, że zażalenie na postanowienia i zarządzenia oraz na inne czynności prokuratora w postępowaniu przygotowawczym, o których mowa odpowiednio w § 1 i 2, rozpoznaje prokurator bezpośrednio przełożony.
W świetle powyższego, strona postępowania przygotowawczego jest uprawniona do wniesienia zażalenia na bezczynność organu prowadzącego postępowanie. Zażalenie zostanie rozpoznane przez prokuratora nadrzędnego nad prowadzącym postępowanie a pismo powinno przyspieszyć działania prokuratora w sprawie.
Grzegorz Pawelec
Adwokat
Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne
Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?