Odpowiedź prawnika: Propozycja zawarcia umowy drogą telefoniczną
Pojęcie przetwarzania danych wiąże się z problematyką ochrony danych osobowych i oznacza operacje wykonywane na danych osobowych, takie jak zbieranie, utrwalanie, przechowywanie, opracowywanie, zmienianie, udostępnianie i usuwanie (art. 7 pkt 2 ustawy o ochronie danych osobowych). Pytanie o zgodność z prawem przetwarzania danych jest jednak kwestią odrębną od wykorzystywania telefonu w celu składania propozycji zawarcia umowy. Zgodnie z art. 6 ust. 3 ustawy o ochronie niektórych praw konsumentów posłużenie się wizjofonem, telefaksem, pocztą elektroniczną, automatycznym urządzeniem wywołującym i telefonem w celu złożenia propozycji zawarcia umowy może nastąpić wyłącznie za uprzednią zgodą konsumenta. O ile nie występują żadne szczególne okoliczności jej udzielenia, zgoda na opublikowanie numeru telefonu w książce telefonicznej jako taka nie powinna być uznana za równoznaczną ze zgodą na przedstawianie tą drogą propozycji zawarcia umowy.
Zgodnie z art. 9 pkt 3 ustawy o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym, uciążliwe i niewywołane działaniem albo zaniechaniem konsumenta nakłanianie do nabycia produktów przez telefon, faks, pocztę elektroniczną lub inne środki porozumiewania się na odległość stanowi, niezależnie od okoliczności, nieuczciwą praktykę rynkową. W razie dokonania takiej praktyki, konsument, którego interes został zagrożony lub naruszony, może żądać na podstawie art. 12 u.p.n.p.:
- zaniechania tej praktyki;
- usunięcia skutków tej praktyki;
- złożenia jednokrotnego lub wielokrotnego oświadczenia odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie;
- naprawienia wyrządzonej szkody na zasadach ogólnych, w szczególności żądania unieważnienia umowy z obowiązkiem wzajemnego zwrotu świadczeń oraz zwrotu przez przedsiębiorcę kosztów związanych z nabyciem produktu;
- zasądzenia odpowiedniej sumy pieniężnej na określony cel społeczny związany ze wspieraniem kultury polskiej, ochroną dziedzictwa narodowego lub ochroną konsumentów.
Ponadto, zgodne z art. 15 ust. 1 u.p.n.p., stosowanie agresywnej praktyki rynkowej stanowi wykroczenie, podlegające karze grzywny. Jego ściganie następuje na wniosek pokrzywdzonego (art. 17 ust. 1 u.p.n.p.).
