Co to jest patent europejski?

Członkostwo w Europejskiej Organizacji Patentowej rodzi dwojakie konsekwencje dla obrotu prawnego w Polsce. Po pierwsze, każdy podmiot pragnący uzyskać patent w postępowaniu przed Europejskim Urzędem Patentowym (EPO) będzie mógł wskazać jako kraj wyznaczony Polskę i tym samym, po uzyskaniu patentu europejskiego, przysługiwać mu będą takie prawa jak podmiotowi, który uzyskał patent przed polskim Urzędem Patentowym.

Warunkiem uzyskania takiej ochrony jest jednak złożenie w Urzędzie Patentowym RP tłumaczenia patentu europejskiego na język polski, w terminie trzech miesięcy od daty opublikowania przez Europejski Urząd Patentowy informacji o jego udzieleniu. Brak złożenia tłumaczenia stanowi podstawę wydania decyzji stwierdzającej nieważność patentu europejskiego na terytorium Polski.

Jakie skutki ma przystąpienie do Konwencji Monachijskiej dla już zarejestrowanych patentów?

Wraz z przystąpieniem Polski do Konwencji Monachijskiej patenty europejskie zarejestrowane przed tą datą (1 marca 2004 r.) nie uzyskały z mocy prawa skutków na terytorium RP. Nie ma również możliwości wstecznego wskazania Polski jako kraju, w którym działać ma patent europejski. Wyznaczenie Polski jest możliwe dopiero w zgłoszeniach składanych po 1 marca 2004 r.

Jak złożyć wniosek o patent europejski?

Polskie osoby fizyczne i prawne, aby uzyskać ochronę patentową w krajach będących członkami Europejskiej Organizacji Patentowej, zobowiązane są do wystąpienia z wnioskiem o udzielenie patentu europejskiego do polskiego Urzędu Patentowego, który następnie przekaże taki wniosek do EPO. Wnioski składa się wyłącznie na oficjalnych formularzach stosowanych w tym postępowaniu (formularze dostępne są na stronach Europejskiego Urzędu Patentowego - http://www.epo.org/).

Zgłoszenie musi zostać dokonane w jednym z oficjalnych języków Europejskiego Urzędu Patentowego (angielski, francuski lub niemiecki). Do zgłoszenia należy dołączyć jego tłumaczenie na język polski. Polski Urząd Patentowy może również przyjmować inne europejskie zgłoszenia patentowe, z wyjątkiem tzw. zgłoszeń wydzielonych.

Co powinien zawierać wniosek o udzielenie patentu europejskiego?

Wniosek o udzielenie patentu europejskiego powinien zawierać żądanie udzielenia patentu, opis wynalazku, jedno lub więcej zastrzeżeń, rysunki powoływane w opisie oraz podsumowanie (skrót). Składane dokumenty, w szczególności opis wynalazku, należy przedłożyć w trzech kopiach. W wypełnianiu formularza wniosku o zarejestrowanie patentu europejskiego oraz sporządzaniu opisu i zastrzeżeń mogą służyć pomocą polscy rzecznicy patentowi, których uprawnienia są również uznawane przez EPO.

Czy za postępowanie w sprawie patentu europejskiego trzeba płacić?

Postępowanie w celu uzyskania patentu europejskiego wiąże się z koniecznością ponoszenia określonych opłat administracyjnych. Za złożenie europejskiego zgłoszenia patentowego należy wnieść opłatę w wysokości 125 euro i dodatkowo za każdy kraj wyznaczony w zgłoszeniu, jako kraj, w którym ochrona ma być udzielona - 75 euro. Opłatę za złożenie wniosku należy uiścić w terminie miesiąca od dnia złożenia, natomiast opłatę związaną z wyznaczeniem państw ochrony - do 12 miesięcy od dnia złożenia wniosku, nie później jednak niż w ciągu 6 miesięcy od dnia publikacji zgłoszenia w Europejskim Biuletynie Patentowym.

Jak przebiega postępowanie o udzielenie patentu europejskiego?

W pierwszej kolejności złożony w tej sprawie wniosek badany jest z formalnej strony, po czym następuje publikacja zgłoszenia w Europejskim Biuletynie Patentowym.

Następnym etapem jest już postępowanie o charakterze merytorycznym (czy zgłoszenie patentowe i wynalazek, którego ono dotyczy, spełniają wymogi Konwencji). Dopiero po tym etapie EPO decyduje o odrzuceniu zgłoszenia lub udzieleniu patentu. Jeżeli opłaty za udzielenie patentu i wydrukowanie opisu nie zostaną uiszczone w przewidzianym terminie, zgłoszenie uważa się za wycofane. Patent europejski udzielany jest na 20 lat od dnia zgłoszenia. W ciągu 9 miesięcy od dnia publikacji informacji o udzieleniu patentu europejskiego każda osoba może wnieść sprzeciw. Jego wniesienie również podlega opłacie (610 euro) i dopóki opłata nie zostanie wniesiona, sprzeciw nie jest rozpatrywany.

Pamiętaj, że:

• Patentów europejskich udziela EUP, stosując jednolitą procedurę,

• Uchybienie terminowi na uregulowanie opłat w postępowaniu przed EPO uważane jest za wycofanie wniosku (za dodatkową opłatą możliwe jest skorzystanie z terminu dopuszczalnego opóźnienia),

• Ułatwieniem dla zainteresowanych w RP będzie wprowadzenie europejskiego systemu Epoline, umożliwiającego zgłaszanie patentów do ochrony przez Internet (zob. Zmiany w prawie własności przemysłowej)

Podstawa prawna:

• Konwencja o udzielaniu patentów europejskich (Konwencja o patencie europejskim), sporządzona w Monachium dnia 5 października 1973 r., zmieniona aktem zmieniającym artykuł 63 Konwencji z dnia 17 grudnia 1991 r. oraz decyzjami Rady Administracyjnej Europejskiej Organizacji Patentowej z dnia 21 grudnia 1978 r., 13 grudnia 1994 r., 20 października 1995 r., 5 grudnia 1996 r. oraz 10 grudnia 1998 r., wraz z Protokołami stanowiącymi jej integralną część (Dz. U. 2004 r., Nr 79, poz. 737).