Od 1 stycznia 2026 roku osoby, które prowadzą pozarolniczą działalność gospodarczą będą mogły skorzystać z ulgi – „mały ZUS plus” według nowych zasad, które określają, jak sposób należy liczyć okresy tej ulgi.
Mały ZUS Plus jest rozwiązaniem dla przedsiębiorców, których roczne przychody nie przekraczają 120 000 zł.
Dowiedz się, jakie warunki trzeba spełnić, aby skorzystać z Małego ZUS Plus i jak się do tej ulgi zgłosić.
Kto może skorzystać z małego ZUS plus?
Niektórzy przedsiębiorcy mogą płacić obniżone składki na ubezpieczenia społeczne w ramach małego ZUS plus. Dwa decydujące warunki, które trzeba spełnić, aby uzyskać ulgę, to:
- przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej prowadzonej przez cały poprzedni rok kalendarzowy i
- prowadzzenie działalności gospodarczej w poprzednim roku kalendarzowym przez nie mniej niż 60 dni kalendarzowych.
Nie można opłacać składek w ramach ulgi:
- w pierwszym roku prowadzenia działalności;
- jeżeli spełnia się warunki do płacenia obniżonych składek na ubezpieczenia społeczne od podstawy wynoszącej 30% minimalnego wynagrodzenia.
Mały ZUS dotyczy tylko składek na ubezpieczenia społeczne. Nie obejmuje składki zdrowotnej - tę należy płacić w pełnej wysokości.
Mały ZUS plus można opłacać także wówczas, gdy przedsiębiorca skorzystał wcześniej z ulgi na start (chyba że zrezygnuje z korzystania z tego uprawnienia) i potem z obniżonych składek od preferencyjnej podstawy (30% minimalnego wynagrodzenia).
Jak długo można korzystać z małego ZUS plus?
Niższe składki na ubezpieczenia społeczne można płacić maksymalnie przez 36 miesięcy w ciągu ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych prowadzenia działalności gospodarczej.
Jeśli więc dana osoba prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą i spełni warunki, żeby skorzystać z ulgi „mały ZUS plus”, to może począwszy od stycznia 2026 r. w każdym okresie 60 miesięcy kalendarzowych prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej płacić mniejsze składki przez 36 miesięcy kalendarzowych.
Do okresów 36 miesięcy kalendarzowych ulgi oraz 60 miesięcy kalendarzowych prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej wlicza się jako pełny miesiąc każdy miesiąc kalendarzowy, w którym odpowiednio korzystała z ulgi lub prowadziła pozarolniczą działalność gospodarczą przez co najmniej jeden dzień.
ZUS weryfikuje ten warunek raz w roku - w styczniu bądź w innym pierwszym miesiącu prowadzenia działalności w danym roku czy zakończenia ZUS preferencyjnego.
Nowe zasady od 2026 r.
Od stycznia 2026 r. przedsiębiorca może skorzystać z 36 miesięcy ulgi „mały ZUS plus” na nowych zasadach (tych, które obowiązują od 2026 r.), niezależnie od tego, czy wykorzystał ją przed 2026 rokiem, czy obecnie z niej korzysta, czy też nigdy z niej nie korzystał.
Od 1 stycznia 2026 r. zmienia się sposób obliczania przerwy, po której można ponownie skorzystać z ulgi. Niższe składki na ubezpieczenia społeczne można płacić maksymalnie przez 36 miesięcy w każdych 60 miesięcy kalendarzowych prowadzenia działalności gospodarczej. Przedsiębiorca, po 24 miesiącach przerwy w korzystaniu z ulgi, będzie zatem mógł powrócić do małego ZUS plus w dowolnym miesiącu w danym roku.
Pierwszy 60 miesięczny okres prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej zaczyna się od pierwszego miesiąca kalendarzowego, w którym podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne oraz rentowe była ustalona w ramach stosowania ulgi.
Do 36 miesięcznych okresów kalendarzowych oraz 60 miesięcznych okresów kalendarzowych prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej wlicza się jako pełny miesiąc każdy miesiąc kalendarzowy.
Pozostałe warunki, na podstawie których przedsiębiorcy mają prawo do ulgi „mały ZUS plus” się nie zmieniły.
Przykład:
Pan Marian korzystał z ulgi przez 36 miesięcy, do marca 2024 r. Po upływie 24 miesięcy, tzn. w kwietniu 2026 r., o ile wciąż spełnia pozostałe warunki, będzie mógł wrócić do małego ZUS plus na kolejne 36 miesięcy.
Przykład:
Pan Korfanty skorzystał do grudnia 2025 r. z 30 miesięcy „małego ZUS plus”. W 2026 r. prowadzi działalność bez przerwy i nadal może korzystać z tej ulgi. Od stycznia 2026 r. ma prawo do maksymalnie 36-miesięcy ulgi w okresie najbliższych 60 miesięcy kalendarzowych. W kolejnych okresach 60 miesięcznych prowadzenia działalności gospodarczej też będzie miał prawo do 36 miesięcy tej ulgi, o ile spełni ustawowe warunki.
W przypadku gdy przedsiębiorca nie wykorzysta pełnego limitu 36 miesięcy ulgi „mały ZUS plus” do grudnia 2025 r. i korzysta z ulgi do końca grudnia 2025 r. oraz ma prawo korzystać z niej od stycznia 2026 r., nie będzie musiał wyrejestrowywać się z ubezpieczeń z kodem tytułu ubezpieczenia 05 90 XX albo 05 92 XX i ponownie zgłaszać do ubezpieczeń z tym kodem w 2026 r. W 2026 r. powinien złożyć jedynie dokumenty rozliczeniowe z kodem tytułu ubezpieczenia 05 90 XX bądź 05 92 XX i dokument ZUS DRA cz. II albo ZUS RCA cz. II.
Pierwszy okres 60-miesięcznego prowadzenia działalności gospodarczej zacznie się od tego miesiąca, w którym po grudniu 2025 r. przedsiębiorca rozpocznie działalność gospodarczą z tą ulgą. Kolejne okresy 60 miesięcy, w czasie których będzie mógł korzystać z 36-miesięcznej ulgi, zaczną się od pierwszego miesiąca, w którym zacznie prowadzić bądź będzie kontynuował działalność po upływie poprzedniego okresu 60 miesięcznego.
Przykład:
Pani Maria w 2026 r. jest objęta ubezpieczeniami społecznymi oraz ubezpieczeniem zdrowotnym z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej i nie korzysta z ulgi „mały ZUS plus”. Będzie spełniała warunki, żeby z niej skorzystać od stycznia 2027 r. Dlatego od 1 stycznia 2027 r. powinna zgłosić się do ubezpieczeń z kodem 05 90 XX. Styczeń 2027 r. będzie więc pierwszym miesiącem pierwszego 60-miesięcznego okresu, w którym może skorzystać z ulgi i pierwszym miesiącem z 36-miesięcznego limitu dla tej ulgi.
Jeśli przedsiębiorca nie wykorzysta wszystkich 36 miesięcy ulgi w okresie 60 miesięcy prowadzonej działalności gospodarczej, to pozostałych miesięcy nie może wykorzystać w kolejnym 60-miesięcznym okresie. Limit ulgi „mały ZUS plus” przysługuje przez maksymalnie 36 miesięcy w 60-miesięcznych okresach.
Przykład:
Pan Wacław w pierwszym okresie 60-miesięcznego prowadzenia działalności gospodarczej jedynie przez 24 miesiące korzystał z ulgi „mały ZUS plus”. W kolejnym okresie 60 miesięcy prowadzonej działalności gospodarczej ma prawo maksymalnie do 36 miesięcy ulgi.
Jeśli przedsiębiorca wykorzysta 36 miesięcy ulgi „mały ZUS plus” przed upływem 60 miesięcy prowadzenia działalności gospodarczej, to do końca 60-miesięcznego okresu nie będzie miał prawa do ulgi. Będzie mógł nabyć do niej prawo dopiero w kolejnym okresie 60 miesięcy.
Kto nie może korzystać z małego ZUS plus?
Z tej ulgi w zakresie skladek ZUS przedsiębiorca nie może skorzystać, jeżeli nie spełnia podstawowych wymogów dotyczących przychodu oraz czasu prowadzenia działalności gospodarczej bądź:
- w ciągu ostatnich 60 miesięcy prowadzenia działalności gospodarczej korzystał z małego ZUS Plus łącznie przez 36 miesięcy;
- spełnia warunki do płacenia obniżonych składek na ubezpieczenia społeczne, od podstawy wynoszącej 30% minimalnego wynagrodzenia;
- w poprzednim roku kalendarzowym prowadził pozarolniczą działalność gospodarczą przez mniej niż 60 dni kalendarzowych;
- w poprzednim roku kalendarzowym rozliczał się w formie karty podatkowej i jednocześnie korzystał ze zwolnienia z VAT (bowiem ci przedsiębiorcy nie składają do urzędów skarbowych zeznań PIT ani deklaracji VAT, z których ZUS pozyskuje dane do weryfikacji poprawności ustalenia najniższej podstawy wymiaru składek);
- podlegał ubezpieczeniom społecznym lub ubezpieczeniu zdrowotnemu również z tytułu innej pozarolniczej działalności, np. jako wspólnik spółki jawnej;
- wykonuje w ramach działalności gospodarczej te same zadania, które wykonywał dla byłego lub obecnego pracodawcy jako pracownik w bieżącym lub poprzednim roku kalendarzowym.
Z małego ZUS plus przedsiębiorca nie może także korzystać, jeżeli w poprzednim roku prowadził działalność jako:
- twórca, artysta;
- osoba wykonująca wolny zawód;
- wspólnik spółki jawnej, komandytowej, partnerskiej bądź jednoosobowej spółki z o.o.;
- osoba prowadząca publiczną lub niepubliczną szkołę, inną formę wychowania przedszkolnego, placówkę czy ich zespół.
Kiedy należy zgłosić się do małego ZUS plus?
Przedsiębiorąca, który zaczął spełniać warunki do 31 stycznia
Jeżeli przedsiębiorca w poprzednim roku kalendarzowym prowadził działalność gospodarczą, ale dotąd nie korzystał z małego ZUS plus, a spełnia warunki do ulgi, do 31 stycznia kolejnego roku kalendarzowego powinien przekazać do ZUS:
- wyrejestrowanie z ubezpieczeń (ZUS ZWUA) z kodem tytułu ubezpieczenia z kodem tytułu ubezpieczenia zaczynającym się od 05 10, 05 12 - jeżeli na dzień 31 grudnia poprzedniego roku podlegał ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej, lecz nie korzystał z małego ZUS plus;
- wyrejestrowanie z ubezpieczeń (ZUS ZWUA) z kodem tytułu ubezpieczenia zaczynającym się od 05 70, 05 72 - jeżeli 31 grudnia poprzedniego roku skończył się jego okres 24 miesięcy korzystania z obniżonych składek od preferencyjnej podstawy;
- zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych (ZUS ZUA) z kodem tytułu ubezpieczenia zaczynający się od 05 90 albo 05 92 (to kod tytułu ubezpieczenia przewidziany dla osób posiadających rentę przyznaną z tytułu niezdolności do pracy).
Przedsiębiorca, który zaczął spełniać warunki po 31 stycznia
Jeżeli przedsiębiorca zacznie spełniać warunki pozwalające na skorzystanie z małego ZUS plus po styczniu (np. skończy mu się okres opłacania preferencyjnych składek), to w terminie 7 dni liczonych od pierwszego dnia, w którym je spełni, powienien przekazać do ZUS dokumenty:
- wyrejestrowanie z ubezpieczeń (ZUS ZWUA) z kodem tytułu ubezpieczenia zaczynającym się od 05 10, 05 12 - jeżeli podlegał ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej, lecz nie korzystał z „małego ZUS plus” (np. zaprzestał wykonywania działalności na rzecz byłego pracodawcy) bądź
- wyrejestrowanie z ubezpieczeń (ZUS ZWUA) z kodem tytułu ubezpieczenia zaczynającym się od 05 70, 05 72 - jeżeli skończył okres 24 miesięcy korzystania z „preferencyjnych składek” albo
- zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych (ZUS ZUA) albo - jeżeli podlega wyłącznie ubezpieczeniu zdrowotnemu - zgłoszenie do tego ubezpieczenia (ZUS ZZA) z kodem tytułu ubezpieczenia rozpoczynającym się od 05 90 bądź 05 92 (to kod tytułu ubezpieczenia przewidziany dla osób z rentą przyznaną z tytułu niezdolności do pracy).
Przedsiębiorca, który wznawia działalność
Jeśli po styczniu 2025 roku przedsiębiorca wznawia działalność gospodarczą prowadzoną w 2024 roku przynajmniej przez 60 dni i z tytułu której nie korzystał w 2024 roku z małego ZUS plus, powinien złożyć do ZUS formularz zgłoszenia do ubezpieczeń/zgłoszenia zmiany danych osoby ubezpieczonej ZUS ZUA. Powinien zrobić to w terminie 7 dni liczonych od pierwszego dnia wznowienia działalności gospodarczej.
W jaki sposób można zgłosić się do małego ZUS plus?
Żeby zgłosić się do małego ZUS plus i płacić niższe składki na ubezpieczenie, można to zrobić online na stronie biznes.gov.pl – zmieniając dane w swoim wpisie w CEIDG. Będzie do tego potrzebny profil zaufany lub podpis kwalifikowany.
Jak liczy się limit przychodów?
Dla skorzystania z ulgi limit przychodów z działalności gospodarczej prowadzonej przez cały rok kalendarzowy nie może przekroczyć kwoty 120 000 zł.
Jeśli w poprzednim roku kalendarzowym przedsiębiorca rozliczał się w formie karty podatkowej i nie korzystał ze zwolnienia z podatku od towarów i usług (VAT), to jego przychodem jest wartość sprzedaży, która podlega opodatkowaniu tym podatkiem, bez kwoty tego podatku, tzn. łączna wartość:
- odpłatnej dostawy towarów,
- odpłatnego świadczenia usług na terytorium kraju,
- eksportu towarów i
- wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów.
Jeśli przedsiębiorca prowadził działalność gospodarczą w poprzednim roku kalendarzowym jedynie przez część tego roku, to limit, którego nie może przekroczyć przychód z tej działalności, jest odpowiednio niższy.
Przy obliczaniu progu przychodu należy zastosować proporcję:
- podzielić kwotę 120 000 zł przez liczbę dni kalendarzowych w poprzednim roku kalendarzowym,
- pomnożyć wynik przez liczbę dni kalendarzowych, w których przedsiębiorca prowadził działalność w poprzednim roku kalendarzowym,
- wynik równy lub wyższy niż 0,5 grosza zaokrągla się w górę, niższy niż 0,5 grosza – w dół.
Przykład:
Pani Róża prowadziła działalność w 2024 roku przez 250 dni. Jej limit za 2024 rok wyniesie 82 967,21 zł (120000 zł / 366 dni x 250 dni).
Osiągnięty przez przedsiębiorcę przychód z działalności gospodarczej należy porównać do ustalonego limitu. Jeżeli osiągnięty przychód go nie przekracza, to przedsiębiorca może korzystać z małego ZUS plus.
Jak ustala się podstawę składek?
Wysokość składki za 2026 rok ustala się w oparciu o dochód z działalności gospodarczej uzyskany w 2025 roku.
Można w tym celu skorzystać z kalkulatora ZUS do obliczania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.
Jeśli przedsiębiorca chce ustalić podstawę samodzielnie, to najpierw oblicza swój przeciętny miesięczny dochód z działalności gospodarczej za ubiegły rok:
- dzieli roczny dochód z działalności gospodarczej w poprzednim roku kalendarzowym przez liczbę dni kalendarzowych prowadzenia działalności gospodarczej;
- wynik mnoży przez 30 i zaokrągla do pełnych groszy: w górę, jeżeli końcówka jest równa bądź wyższa niż 0,5 grosza; w dół, jeśli jest niższa niż 0,5 grosza.
Jeśli w poprzednim roku kalendarzowym przedsiębiorca rozliczał się w formie:
- karty podatkowej i nie korzystałeś ze zwolnienia z VAT albo
- zryczałtowanego podatku dochodowego od przychodów ewidencjonowanych
- to dochód ustala, mnożąc wysokość przychodu przez współczynnik 0,5. Wynik zaokrągla do pełnych groszy:
- w górę, jeżeli końcówka jest równa lub wyższa niż 0,5 grosza;
- w dół, jeżeli jest niższa niż 0,5 grosza.
Jeśli składki na ubezpieczenia społeczne przedsiębiorcy i osób z nim współpracujących zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodu, to na potrzeby wyliczenia podstawy składek musi on powiększyć swój roczny dochód z działalności gospodarczej uzyskany w poprzednim roku kalendarzowym o kwoty tych składek zaliczone do kosztów uzyskania przychodu.
Następnie przedsiębiorca ustala podstawę składki: mnoży przeciętny miesięczny dochód z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej w poprzednim roku kalendarzowym przez współczynnik 0,5. Wynik zaokrągla do pełnych groszy: w górę, jeżeli końcówka jest równa lub wyższa niż 0,5 grosza; w dół, jeśli jest niższa niż 0,5 grosza.
Porównuje otrzymany wynik z kwotą równą 30% minimalnego wynagrodzenia oraz kwotą równą 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego.
Podstawa składki, jaką przedsiębiorca zadeklaruje, musi bowiem mieścić się między tymi dwoma wartościami, tj.:
- nie może być niższa niż 30% minimalnego wynagrodzenia za pracę w danym roku (od 1 stycznia w 2026 r. to 1441,80 zł);
- nie może przekraczać kwoty 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego ustalonej na dany rok (w 2026 r. to 5652 zł).
Jeżeli przedsiębiorca otrzymał wynik niższy niż 30% minimalnego wynagrodzenia, to obowiązuje go najniższa podstawa wymiaru składek w wysokości 30% minimalnego wynagrodzenia.
Dodatkowe 12 miesięcy Małego ZUS Plus
Przedsiębiorcy, którzy korzystali z małego ZUS plus w 2023 r., mogli skorzystać z dodatkowych 12 miesięcy ulgi w składkach.
Te rozwiązanie dotyczyło najmniejszych przedsiębiorców, których przychód w 2023 roku nie przekroczył 120 000 zł i którzy:
- przynajmniej w jednym miesiącu w 2023 r. korzystali z małego ZUS plus i
- w 2023 roku, w związku z upływem 36 miesięcy, przestali korzystać z małego ZUS plus.
Przedsiębiorcy, którzy wykorzystali 36 miesięcy małego ZUS plus w 2022 roku, nie mogli zaś skorzystać z 12 dodatkowych miesięcy ulgi.
Dodatkowe 12 miesięcy korzystania z ulgi „mały ZUS plus” od 2026 r.
Jeżeli w 2023 r. przedsiębiorca prowadził działalność gospodarczą i korzystał z ulgi „mały ZUS plus” i w konsekwencji ma prawo do dodatkowych 12 miesięcy ulgi, a do końca 2025 r. nie skorzystał z tego prawa bądź wykorzystał mniej niż 12 dodatkowych miesięcy, to może wykorzystać te miesiące po 2025 r. Przy tym, przy ustalaniu liczby dodatkowych miesięcy ulgi powinien uwzględnić także miesiące wykorzystane przed 2026 r.
Przykład:
Pan Robert spełniał warunki do skorzystania z dodatkowych 12 miesięcy ulgi „mały ZUS plus”. Do końca 2025 r. wykorzystał z tego limitu 7 miesięcy. Pozostałe 5 miesięcy (w całości albo w częściach) będzie mógł wykorzystać najwcześniej w 2029 r., tzn. po upływie 36 miesięcy korzystania z ulgi.
Komu ZUS doliczy 12 miesięcy ulgi automatycznie?
ZUS doliczył przedsiębiorcy dodatkowe 12 miesięcy ulgi automatycznie (nie trzeba było ponownie zgłaszać się do ubezpieczeń), jeżeli:
- w sierpniu 2023 roku przedsiębiorca nie wykorzystał 36 miesięcy małego ZUS plus;
- w lipcu 2023 roku wykorzystał 36 miesięcy małego ZUS plus.
Przykład:
Katarzyna przystąpiła do małego ZUS plus w 2022 roku. Do 31 lipca 2023 roku wykorzystała 19 miesięcy ulgi. Od 1 sierpnia nadal ustala podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne na zasadach małego ZUS plus. Do wykorzystania pozostało jej 17 miesięcy i dodatkowe 12 miesięcy ulgi. Okres ten może wykorzystać w 2024 roku i następnych latach, o ile spełni pozostałe warunki ustawowe.
Kto musiał się zgłosić po dodatkowe 12 miesięcy ulgi?
Jeśli w pierwszej połowie 2023 r. (do końca czerwca) skończył się przedsiębiorcy okres małego ZUS plus i zgłosił się do ubezpieczeń z kodem 05 10 bądź 05 12, to musiał ponownie zgłosić się do ubezpieczeń z kodem 05 90 albo 05 92 (kod tytułu ubezpieczenia dla osób mających rentę z tytułu niezdolności do pracy). W takiej sytuacji, żeby skorzystać z ulgi, trzeba było przekazać dokumenty do ZUS najpóźniej do 31 grudnia 2023 r.
Osoby, którym w pierwszej połowie 2023 roku skończył się mały ZUS plus i przestały prowadzić działalność, także mogą skorzystać z przedłużenia ulgi. W takim przypadku należy ponownie zgłosić się do ubezpieczeń społecznych lub ubezpieczenia zdrowotnego. Tych osób nie obowiązuje termin 31 grudnia 2023 r. na dokonanie tego zgłoszenia – mogą to zrobić też później.
Jakie są obowiązki po zgłoszeniu do małego ZUS plus?
Po zgłoszeniu się do małego ZUS plus, przedsiębiorca musi przekazać do ZUS informacje o:
- rocznym przychodzie,
- rocznym dochodzie,
- formie opodatkowania z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej i
- podstawie wymiaru składek.
Dane te przekazuje w deklaracji rozliczeniowej albo w imiennym raporcie miesięcznym (ZUS DRA cz. II bądź ZUS RCA cz. II), składanych za styczeń danego roku kalendarzowego bądź za pierwszy miesiąc rozpoczęcia czy wznowienia prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej w danym roku kalendarzowym.
Przedsiębiorca musi też przedstawić na żądanie ZUS – w terminie 14 dni kalendarzowych od dnia doręczenia wezwania – dokumenty potwierdzające zastosowaną w poprzednim roku kalendarzowym formę opodatkowania PIT, wysokość rocznego przychodu oraz rocznego dochodu z tytułu wykonywania działalności gospodarczej za poprzedni rok kalendarzowy.
Jeżeli tego nie zrobi, ZUS ustali przedsiębiorcy za wszystkie miesiące danego roku podstawę wymiaru składek w wysokości 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego.
Jakie są skutki oplacania niższych składek na ZUS?
Tak jak w przypadku innych ulg w opłacaniu składek ZUS, korzystanie z małego ZUS plus jest dobrowolne.
Jeżeli przedsiębiorca chce opłacać wyższe składki i mieć w przyszłości wyższe świadczenia, to może to zrobić, deklarując wyższą podstawę wymiaru składki niż najniższa podstawa obliczona na podstawie dochodu, tj. kwota, która mieści się pomiędzy 30% minimalnego wynagrodzenia oraz 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego.
Może też nie korzystać z małego ZUS plus bądź zrezygnować z niego w trakcie roku. Za miesiąc, w którym zrezygnuje z ulgi, oraz pozostałe miesiące do końca roku płaci wtedy składki na ubezpieczenia społeczne według standardowych zasad, w pełnej wysokości.
Decyzja o skorzystaniu z małego ZUS plus będzie mieć wpływ na wysokość świadczeń, które przysługują przedsiębiorcy (chorobowe, rentowe, emerytalne). Te świadczenia są obliczane od podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie.
Jeżeli przedsiębiorca będzie wpłacać niższe składki, to w przyszłości otrzyma także niższe świadczenia.
Rezygnacja z ulgi „mały ZUS plus”
Jeśli przedsiębiorca prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą i korzysta z ulgi „mały ZUS plus”, to może w każdym momencie z niej zrezygnować. Może zatem także, pomimo spełniania warunków, w ogóle z niej nie skorzystać. Swoją decyzję co do ulgi przekazuje do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych na formularzu ZUS ZUA bądź ZUS ZZA z kodem tytułu ubezpieczenia, który rozpoczyna się cyframi 05 90 albo 05 92 w ustawowym terminie. Obowiązującym przedsiębiorcę terminem na przekazanie dokumentów zgłoszeniowych jest okres do 31 stycznia danego roku bądź okres 7 dni od momentu rozpoczęcia czy wznowienia działalności po 24 stycznia bądź w innym miesiącu. Jeżeli nie przekaże takiego zgłoszenia we wskazanym okresie albo przekaże je z innym kodem tytułu ubezpieczenia właściwym dla osób prowadzących działalność gospodarczą, Zakład uzna, iż przedsiębiorca zrezygnował z ulgi „mały ZUS plus”.
Przykład:
Pani Wanda 3 lutego 2026 r. przekazuje zgłoszenie do ubezpieczeń z kodem 05 90 00 na formularzu ZUS ZUA z datą powstania obowiązku ubezpieczeń 1 lutego 2026 r. To zgłoszenie wpłynęło do ZUS w terminie i pani Wanda ma prawo do ulgi od 1 lutego 2026 r. Następnie pani Wanda wyrejestrowuje się z ubezpieczeń z dniem 1 marca 2026 r., a 10 marca 2026 r. składa ponowne zgłoszenie do ubezpieczeń z kodem 05 90 00 z datą powstania obowiązku ubezpieczeń 1 stycznia 2026 r. Pani Wanda przekazała dokument po terminie, dlatego od stycznia 2026 r. do końca roku kalendarzowego nie ma prawa do ulgi „mały ZUS plus” (również w lutym 2026 r.).
Przykład:
Pan Krzysztof 3 lutego 2026 r. przekazuje zgłoszenie do ubezpieczeń z kodem 05 90 00 z datą powstania obowiązku ubezpieczeń 1 lutego 2026 r. Pan Krzysztof przekazał zgłoszenie do ubezpieczeń w terminie i ma prawo do ulgi od 1 lutego 2026 r. Pan Krzysztof od 1 marca 2026 r. zawiesza działalność gospodarczą, a następnie ją wznawia od 1 czerwca 2026 r. (zgłoszenie przekazuje 15 czerwca 2026 r.). Ponieważ Pan Krzysztof robi to w tym samym roku kalendarzowym co zgłoszenie od 1 lutego, pan Krzysztof ma prawo do ulgi również po wznowieniu działalności, o ile nie wykorzystał jeszcze limitu 36 miesięcy.
Podstawa prawna:
- art. 8 ust 6, 14, 18a, 18c, 36ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2025 r. poz. 350, z późn. zm.);
- art. 79, 81, 85ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych;
- art. 29-31ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych;
- art. 6ustawy z dnia 6 marca 2018 r. o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej i Punkcie Informacji dla Przedsiębiorcy;
- rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 11 września 2025 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2026 r.;
- art. 11ustawy z dnia 21 maja 2025 r. o zmianie niektórych ustaw w celu deregulacji prawa gospodarczego i administracyjnego oraz doskonalenia zasad opracowywania prawa gospodarczego.