„Mały ZUS” od 1 stycznia 2019 r.

3.11.2018

Prowadzący firmę, która nie osiąga wysokich przychodów, od 1 stycznia 2019 r. będzie mógł opłacać składki na ubezpieczenia społeczne od podstawy wymiaru, której wysokość zależy od tych przychodów.

Na czym polega „mały ZUS”?

Tzw. "mały ZUS" ma zacząć obowiązywać od 1 stycznia 2019 r.

Zmiany przepisów mają pomóc w ograniczeniu „szarej strefy” oraz pobudzić aktywność zawodową i przedsiębiorczość, obniżając składkę ZUS dla małych firm. Osoby prowadzące 1-osobową działalność gospodarczą, których przeciętne miesięczne przychody nie przekraczają 2,5-krotności minimalnego wynagrodzenia (w 2018 r. to 5.250 zł, w 2019 r. - 5625 zł), będą mogły płacić obniżone, proporcjonalne do przychodu składki na ubezpieczenie społeczne. Dotychczas przedsiębiorcy niezależnie od wysokości przychodu płacili taką samą składkę ZUS.

Jakie warunki trzeba spełnić, żeby skorzystać z „małego ZUS-u”?

Aby skorzystać w danym roku z tzw. „małej działalności gospodarczej”:

trzeba prowadzić działalność gospodarczą na podstawie wpisu do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG) lub innych przepisów szczególnych,
przychód z tytułu działalności gospodarczej w poprzednim roku kalendarzowym, jeśli przedsiębiorca prowadził ją przez cały rok, nie mógł przekroczyć trzydziestokrotności kwoty minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w grudniu poprzedniego roku (np. w 2018 r. kwoty 63.000 zł = 30 x 2.100 zł).

Jeżeli przedsiębiorca prowadził działalność gospodarczą przez część poprzedniego roku, to limit, którego nie może przekroczyć przychód z tej działalności, jest odpowiednio niższy. Ustala się go przez podzielenie trzydziestokrotności minimalnego wynagrodzenia (w 2018 r. 63.000 zł) przez liczbę dni kalendarzowych poprzedniego roku (w 2018 r. 365 dni) i mnoży otrzymany wynik przez liczbę dni kalendarzowych prowadzenia działalności gospodarczej w poprzednim roku kalendarzowym (np. 334 dni, gdy przedsiębiorca zawiesił działalność na cały marzec 2018 r.). Otrzymany wynik należy zaokrąglić do pełnych groszy w górę, jeśli końcówka jest równa lub wyższa niż 0,5 gr, lub w dół, jeżeli jest niższa.

Kiedy przedsiębiorca nie skorzysta z „małego ZUS-u”?

Nie skorzysta on z „małego ZUS-u”, jeśli w poprzednim roku:

prowadził działalność gospodarczą krócej niż 60 dni, tj. podlegał ubezpieczeniom społecznym lub ubezpieczeniu zdrowotnemu z tytułu prowadzenia tej działalności krócej niż 60 dni,
rozliczał się w formie karty podatkowej i korzystał ze zwolnienia sprzedaży od VAT,
podlegał ubezpieczeniom społecznym lub ubezpieczeniu zdrowotnemu także z tytułu innej pozarolniczą działalność (np. jako wspólnik spółki jawnej)

oraz

spełnia warunki do opłacania preferencyjnych składek, tzn. składek od zadeklarowanej kwoty nie niższej niż 30% minimalnego wynagrodzenia,
wykonuje dla byłego bądź obecnego pracodawcy to, co robił dla niego jako pracownik w bieżącym lub poprzednim roku kalendarzowym.

Przedsiębiorca nie skorzysta z „małej działalności gospodarczej” w pierwszym roku prowadzenia działalności, czyli jeśli rozpocznie ją po 2 listopada 2018 r.

„Mały ZUS” może jednak opłacać przedsiębiorca, jeżeli korzystał wcześniej z „ulgi na start” i „preferencyjnych składek”.

Jak długo można korzystać z „małej działalności gospodarczej”?

Niższe składki na ubezpieczenia społeczne można opłacać maksymalnie przez 36 miesięcy w ciągu ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych prowadzenia działalności gospodarczej.

Jak ustalić najniższą podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne?

Najniższą podstawę wymiaru składek ustala się w 3 krokach:

1. Najpierw należy ustalić przeciętny miesięczny przychód z działalności gospodarczej w poprzednim roku kalendarzowym według wzoru:

Roczny przychód z tytułu pozarolniczej działalności gospodarczej w poprzednim roku kalendarzowym

----------------------------------------------------------------------------- x 30

Liczba dni kalendarzowych prowadzenia pozarolniczej działalności

Otrzymany wynik nalezy zaokrąglićdo pełnych groszy w górę, jeśli końcówka jest równa lub wyższa niż 0,5 gr, lub w dół, jeżeli jest niższa.

2. Należy pomnożyć przeciętny miesięczny przychód z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej w poprzednim roku kalendarzowym przez współczynnik, który Prezes ZUS ogłosi w Monitorze Polskim.

Otrzymany wynik należy zaokrąglić do pełnych groszy w górę, jeśli końcówka jest równa lub wyższa niż 0,5 gr, lub w dół, jeżeli jest niższa.

3. Należy porównać otrzymany wynik do kwoty 30% minimalnego wynagrodzenia i 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego. Najniższa podstawa wymiaru składek nie może być bowiem niższa niż 30% minimalnego wynagrodzenia za pracę w danym roku i nie może przekraczać kwoty 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego ustalonej na dany rok. Dlatego, jeśli ustalona najniższa podstawa wymiaru składek jest niższa od 30% minimalnego wynagrodzenia, obowiązującą przedsiębiorcę najniższą podstawą wymiaru składek jest kwota równa 30% minimalnego wynagrodzenia.

Od jakiej kwoty należy opłacać składki na ubezpieczenia społeczne?

W okresie, w którym przedsiębiorca będzie korzystać z „małej działalności gospodarczej”, może w poszczególnych miesiącach opłacać składki na ubezpieczenia od najniższej podstawy wymiaru bądź od kwoty wyższej.

Jakie obowiązki są związane z korzystaniem z „małego ZUS”?

Oprócz obowiązków związanych z podleganiem ubezpieczeniom, które dotyczą także innych płatników składek, jak przekazywanie dokumentów ubezpieczeniowych i opłacanie składek, przedsiębiorca korzystający z "małego ZUS-u" będzie miał także inne obowiązki.

Należą do nich:

obowiązek przekazania w deklaracji rozliczeniowej bądź w imiennym raporcie miesięcznym informacji o rocznym przychodzie z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej oraz o najniższej podstawie wymiaru składek,
obowiązek przedstawienia na żądanie ZUS dokumentów potwierdzających wysokość rocznego przychodu z tytułu wykonywania działalności gospodarczej za poprzedni rok kalendarzowy, w terminie 14 dni kalendarzowych od dnia doręczenia wezwania. Jeśli przedsiębiorca tego nie zrobi, ZUS ustali mu za wszystkie miesiące danego roku podstawę wymiaru składek w wysokości 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego.

Czy można zrezygnować z "małej działalności gospodarczej"?

Można zrezygnować z korzystania z uprawnienia do ustalania najniższej podstawy wymiaru składek w zależności od wysokości przychodu. Zrezygnować można w każdym czasie, a zatem także od dnia nabycia do niego prawa.

Rezygnacja jednak oznacza, że za miesiąc, w którym przedsiębiorca zrezygnuje, oraz pozostałe miesiące kalendarzowe do końca danego roku kalendarzowego będzie opłacał składki na ubezpieczenia społeczne od zadeklarowanej kwoty, nie niższej niż 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego.

Jaka podstawa wymiaru na ubezpieczenie zdrowotne?

Zmiany, które wejdą w życie od 1 stycznia 2019 r., nie dotyczą podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne.

Składki te przedsiębiorca będzie zatem nadal opłacał od zadeklarowanej kwoty nie niższej niż 75% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku.

Podstawa prawna:

ustawa z dnia 20 lipca 2018 r. o zmianie niektórych ustaw w celu obniżenia składek na ubezpieczenia społeczne osób fizycznych wykonujących działalność gospodarczą na mniejszą skalę (Dz.U. z 2018 r., poz. 1577).

Na podst. www.zus.pl

A.J.
Zespół e-prawnik.pl