Mały ZUS Plus w 2022 roku

Mały ZUS Plus jest rozwiązaniem dla przedsiębiorców, których przychody nie przekraczają 120 tys. zł. Zobacz, jakie jeszcze warunki trzeba spełnić, żeby skorzystać z Małego ZUS Plus i jak się do niego zgłosić.

Dla kogo jest Mały ZUS Plus?

Od 1 lutego 2020 roku możesz płacić obniżone składki na ubezpieczenia społeczne w ramach Małego ZUS Plus.

Dwa kluczowe warunki, które trzeba spełnić, żeby otrzymać ulgę, to:

• twoje przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej prowadzonej przez cały poprzedni rok kalendarzowy nie przekroczyły 120 000 zł,
• prowadziłeś działalność gospodarczą w poprzednim roku kalendarzowym przez nie mniej niż 60 dni kalendarzowych.

Nie możesz opłacać składek Mały ZUS Plus:

• w pierwszym roku prowadzenia działalności;
• jeśli spełniasz warunki do płacenia obniżonych składek na ubezpieczenia społeczne, od podstawy wynoszącej 30% minimalnego wynagrodzenia.

Mały ZUS dotyczy tylko składek na ubezpieczenia społeczne. Nie obejmuje składki zdrowotnej, którą trzeba płacić w pełnej wysokości.

Mały ZUS Plus możesz opłacać również wtedy, jeśli skorzystałeś wcześniej z ulgi na start (chyba, że zrezygnujesz z korzystania z tego uprawnienia) oraz z obniżonych składek od preferencyjnej podstawy.

Jak długo można korzystać z Małego ZUS Plus?

Niższe składki na ubezpieczenia społeczne można płacić maksymalnie przez 36 miesięcy w ciągu kolejnych 60 miesięcy kalendarzowych prowadzenia działalności gospodarczej.

Ważne! Do okresu 36 miesięcy wliczasz okres korzystania z Małego ZUS.

Kto nie może korzystać z Małego ZUS Plus?

Z Małego ZUS Plus nie możesz korzystać, jeśli nie spełnisz podstawowych wymogów dotyczących przychodu i czasu prowadzenia działalności gospodarczej lub:

• w ciągu 60 miesięcy prowadzenia działalności gospodarczej korzystałeś z Małego ZUS lub Małego ZUS Plus łącznie przez 36 miesięcy;
• spełniasz warunki do płacenia obniżonych składek na ubezpieczenia społeczne, od podstawy wynoszącej 30% minimalnego wynagrodzenia;
• rozliczasz się na karcie podatkowej i jednocześnie korzystasz ze zwolnienia z VAT – ci przedsiębiorcy nie składają do urzędów skarbowych zeznań PIT lub deklaracji VAT, z których ZUS pozyskuje dane do weryfikacji poprawności ustalenia najniższej podstawy wymiaru składek;
• podlegałeś ubezpieczeniom społecznym lub ubezpieczeniu zdrowotnemu także z tytułu innej pozarolniczej działalności, na przykład jako wspólnik spółki jawnej;
• wykonujesz w ramach działalności gospodarczej te same zadania, które wykonywałeś dla byłego bądź obecnego pracodawcy jako pracownik w bieżącym lub poprzednim roku kalendarzowym.

Z Małego ZUS Plus nie możesz również korzystać, jeśli w poprzednim roku prowadziłeś działalność jako:

• twórca, artysta,
• osoba wykonująca wolny zawód,
• wspólnik spółki jawnej, komandytowej, partnerskiej albo jednoosobowej spółki z o.o.,
• osoba prowadząca publiczną lub niepubliczną szkołę, inną formę wychowania przedszkolnego, placówkę lub ich zespół.

Kiedy zgłosić się do Małego ZUS Plus?

Przedsiębiorąca, który zaczął spełniać warunki do 31 stycznia

Jeśli w 2021 roku prowadziłeś działalność gospodarczą, ale dotąd nie korzystałeś z Małego ZUS lub z Małego ZUS Plus, a spełniasz warunki otrzymania Ulgi, przekaż do ZUS w terminie do 31 stycznia 2022 roku:

• wyrejestrowanie z ubezpieczeń (ZUS ZWUA) z kodem tytułu ubezpieczenia z kodem tytułu ubezpieczenia zaczynającym się od 05 10, 05 12, jeśli na dzień 31 grudnia 2021 roku podlegałeś ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej, ale nie korzystałeś z Małego ZUS Plus;
• wyrejestrowanie z ubezpieczeń (ZUS ZWUA) z kodem tytułu ubezpieczenia zaczynającym się od 05 70, 05 72, jeśli 31 grudnia 2021 roku kończysz okres 24 miesięcy korzystania z obniżonych składek od preferencyjnej podstawy;
• zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych (ZUS ZUA).

Ważne! Jeśli nie złożysz dokumentów w terminie, nie będziesz mógł skorzystać z Małego ZUS Plus przez cały rok. W takiej sytuacji będziesz mógł ubiegać się o Mały ZUS Plus dopiero do końca stycznia następnego roku (o ile wciąż będziesz spełniać wszystkie warunki otrzymania ulgi).

Przedsiębiorca, który zaczął spełniać warunki po 31 stycznia

Jeśli zaczniesz spełniać warunki pozwalające na skorzystanie z Małego ZUS Plus po styczniu 2022 roku (na przykład gdy skończy się okres opłacania preferencyjnych składek), to w terminie 7 dni liczonych od pierwszego dnia, w którym je spełnisz, przekaż do ZUS dokumenty:

• wyrejestrowanie z ubezpieczeń (ZUS ZWUA) z kodem tytułu ubezpieczenia zaczynającym się od 05 10, 05 12, jeśli podlegałeś ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej, ale nie korzystałeś z „małego ZUS plus” (np. zaprzestałeś wykonywania działalności na rzecz byłego pracodawcy) albo
• wyrejestrowanie z ubezpieczeń (ZUS ZWUA) z kodem tytułu ubezpieczenia zaczynającym się od 05 70, 05 72, jeśli skończyłeś okres 24 miesięcy korzystania z „preferencyjnych składek”,
• zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych (ZUS ZUA) albo - jeśli podlegasz wyłącznie ubezpieczeniu zdrowotnemu - zgłoszenie do tego ubezpieczenia (ZUS ZZA) z kodem tytułu ubezpieczenia rozpoczynającym się od 05 90 albo 05 92 (kod tytułu ubezpieczenia przewidziany dla osób z rentą przyznaną z tytułu niezdolności do pracy).

Przedsiębiorca, który wznawia działalność

Jeżeli po styczniu 2022 roku wznowisz działalność gospodarczą prowadzoną w 2021 roku przynajmniej przez 60 dni i z tytułu której nie korzystałeś w 2021 roku z Małego ZUS Plus, złóż do ZUS w terminie 7 dni liczonych od pierwszego dnia wznowienia działalności gospodarczej formularz zgłoszenia do ubezpieczeń/zgłoszenia zmiany danych osoby ubezpieczonej ZUS ZUA.

Jak zgłosić się do Małego ZUS Plus?

Chcesz zgłosić się do Małego ZUS Plus i płacić niższe składki na ubezpieczenie? Możesz to zrobić online na Biznes.gov.pl – zmieniając dane w swoim wpisie w CEIDG.

Będziesz potrzebować profilu zaufanego lub podpisu kwalifikowanego.

Jak liczyć limit przychodów?

Limit przychodów z działalności gospodarczej w 2021 roku prowadzonej przez cały ten rok, nie może przekroczyć kwoty 120 tys. zł.

Jeżeli w poprzednim roku kalendarzowym rozliczałeś się w formie karty podatkowej i nie korzystałeś ze zwolnienia z podatku VAT, twoim przychodem jest wartość sprzedaży, która podlega opodatkowaniu tym podatkiem, bez kwoty tego podatku, czyli łączna wartość:

• odpłatnej dostawy towarów,
• odpłatnego świadczenia usług na terytorium kraju,
• eksportu towarów,
• wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów.

Jeżeli prowadziłeś działalność gospodarczą tylko przez część 2021 roku, limit, którego nie może przekroczyć przychód z tej działalności, jest odpowiednio niższy. Przy obliczaniu progu przychodu musisz zastosować proporcję:

• podziel kwotę 120 000 zł przez liczbę dni kalendarzowych w poprzednim roku kalendarzowym,
• pomnóż wynik przez liczbę dni kalendarzowych, w których prowadziłeś działalność w poprzednim roku kalendarzowym,
• wynik równy lub wyższy niż 0,5 grosza zaokrąglij w górę, niższy niż 0,5 grosza – w dół.

Przykład:

Pan Jan prowadził działalność w 2021 roku przez 250 dni. Jego limit za 2021 rok wyniesie 82 191,78 zł (120000 zł / 365 dni x 250 dni).

Osiągnięty przez ciebie przychód z działalności gospodarczej porównaj do ustalonego limitu. Jeśli osiągnięty przychód go nie przekracza, to możesz korzystać z Małego ZUS Plus.

Jak ustalić podstawę składek?

Wysokość składki za 2022 rok ustalisz w oparciu o dochód z działalności gospodarczej uzyskany w 2021 roku.

Możesz skorzystać z kalkulatora ZUS do obliczania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

Jeżeli chcesz ustalić podstawę samodzielnie, to najpierw oblicz swój przeciętny miesięczny dochód z działalności gospodarczej za ubiegły rok:

• podziel roczny dochód z działalności gospodarczej w poprzednim roku kalendarzowym przez liczbę dni kalendarzowych prowadzenia działalności gospodarczej
• wynik pomnóż przez 30 i zaokrąglij do pełnych groszy:
  • w górę, jeśli końcówka jest równa lub wyższa niż 0,5 grosza,
  • w dół, jeśli jest niższa niż 0,5 grosza.

Jeżeli w poprzednim roku kalendarzowym rozliczałeś się w formie:

• karty podatkowej i nie korzystałeś ze zwolnienia z podatku VAT,
• zryczałtowanego podatku dochodowego od przychodów ewidencjonowanych,

dochód ustalisz, mnożąc wysokość przychodu przez współczynnik 0,5. Wynik zaokrąglij do pełnych groszy:

• w górę, jeśli końcówka jest równa lub wyższa niż 0,5 grosza,
• w dół, jeśli jest niższa niż 0,5 grosza.

Ważne! Jeżeli składki na ubezpieczenia społeczne twoje i osób z tobą współpracujących zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodu, to na potrzeby wyliczenia podstawy składek musisz powiększyć swój roczny dochód z działalności gospodarczej uzyskany w poprzednim roku kalendarzowym o kwoty tych składek zaliczone do kosztów uzyskania przychodu.

Teraz ustal podstawę składki: pomnóż przeciętny miesięczny dochód z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej w poprzednim roku kalendarzowym przez współczynnik 0,5. Wynik zaokrąglij do pełnych groszy:

• w górę, jeśli końcówka jest równa lub wyższa niż 0,5 grosza,
• w dół, jeśli jest niższa niż 0,5 grosza.

Porównaj otrzymany wynik z kwotą równą 30% minimalnego wynagrodzenia i kwotą równą 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego. Podstawa składki, jaką zadeklarujesz, musi mieścić się między tymi dwoma wartościami, czyli:

• nie może być niższa niż 30% minimalnego wynagrodzenia za pracę w danym roku (w 2022 roku będzie to 903 zł),
• nie może przekraczać kwoty 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego ustalonej na dany rok (w 2022 roku będzie to 3553,20 zł).

Pamiętaj! Jeśli otrzymałeś wynik niższy niż 30% minimalnego wynagrodzenia, obowiązuje cię najniższa podstawa wymiaru składek w wysokości 30% minimalnego wynagrodzenia.

Jakie są obowiązki po zgłoszeniu do Małego ZUS Plus

Po zgłoszeniu się do Małego ZUS Plus, musisz przekazać do ZUS informacje o:

• rocznym przychodzie,
• rocznym dochodzie,
• formach opodatkowania z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej oraz
• podstawie wymiaru składek.

Zrób to w deklaracji rozliczeniowej bądź w imiennym raporcie miesięcznym (ZUS DRA cz. II bądź ZUS RCA cz. II), składanych za styczeń danego roku kalendarzowego lub za pierwszy miesiąc rozpoczęcia lub wznowienia prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej w danym roku kalendarzowym.

Musisz też przedstawić na żądanie ZUS – w terminie 14 dni kalendarzowych od dnia doręczenia wezwania – dokumenty potwierdzające zastosowane przez ciebie w poprzednim roku kalendarzowym formy opodatkowania, wysokość rocznego przychodu i rocznego dochodu z tytułu wykonywania działalności gospodarczej za poprzedni rok kalendarzowy. Jeśli tego nie zrobisz, ZUS ustali ci za wszystkie miesiące danego roku podstawę wymiaru składek w wysokości 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego.

Jakie są konsekwencje niższych składek na ZUS?

Tak jak w przypadku innych ulg w opłacaniu składek ZUS, korzystanie z Małego ZUS Plus jest dobrowolne. Jeśli chcesz opłacać wyższe składki i mieć w przyszłości wyższe świadczenia, możesz to zrobić, deklarując wyższą podstawę wymiaru składki niż najniższa podstawa obliczona na podstawie dochodu, czyli kwota, która mieści się pomiędzy 30% minimalnego wynagrodzenia i 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego.

Możesz również nie korzystać z Małego ZUS Plus lub zrezygnować z niego w trakcie roku. Za miesiąc, w którym zrezygnujesz z ulgi, oraz pozostałe miesiące do końca roku płacisz składki na ubezpieczenia społeczne według standardowych zasad, w pełnej wysokości.

Twoja decyzja o skorzystaniu z Małego ZUS Plus będzie mieć wpływ na wysokość świadczeń, które ci przysługują (chorobowe, rentowe, emerytalne). Te świadczenia są obliczane od podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie.

Jeśli będziesz wpłacać niższe składki, w przyszłości otrzymasz też niższe świadczenia.

Podstawa prawna:

• ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych - art. 8 ust 6, 14, 18a, 18c, 36;
• ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych - art. 79, 81, 85;
• ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - art. 29-31;
• ustawa z dnia 6 marca 2018 r. o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej i Punkcie Informacji dla Przedsiębiorcy - art. 6;
• rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 14 września 2021 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2022 r.

Źródło: biznes.gov.pl

A.J.
Zespół e-prawnik.pl