Wykaz podatników VAT

22.12.2019

Co zawiera wykaz podatników VAT, jak sprawdzać kontrahenta i kiedy trzeba to zrobić, dlaczego niektórych rachunków nie ma na białej liście i co w takich sytuacjach można zrobić.

Informacje ws. Wykazu podatników VAT

W związku z uruchomieniem od 1 września 2019 r. nowego wykazu podatników VAT przypominamy, że obowiązek zapłaty na rachunek wskazany na wykazie podatników VAT wejdzie w życie od 1 stycznia 2020 r. Dopiero od tego dnia podatnik, podczas zapłaty na rachunek spoza wykazu, musi liczyć się z konsekwencjami w podatku dochodowym i z odpowiedzialnością solidarną w VAT. Oznacza to, że do 31 grudnia 2019 r. zapłata na rachunek spoza wykazu nie pociąga za sobą konsekwencji podatkowych.

Obecnie podatnicy mają czas, aby poznać zasady funkcjonowania wykazu, sposób wyszukiwania danych o swoich kontrahentach, jak również zweryfikować aktualność swoich danych i sprawdzić, czy ich rachunki widnieją w wykazie.

Warto pamiętać, że w wykazie zamieszczane są wyłącznie rachunki rozliczeniowe lub imienne rachunki w SKOK, otwarte w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą. Jeżeli zatem do działalności gospodarczej podatnik wykorzystuje rachunek oszczędnościowo-rozliczeniowy (tzw. ROR), to taki rachunek nie będzie zamieszczony w wykazie.

Co to jest biała lista podatników VAT?

1 września 2019 r. zaczął działać wykaz informacji o podatnikach VAT, który ma pomóc firmom skutecznie i szybko weryfikować kontrahentów. Wykaz zastąpił dotychczas funkcjonujące listy podatników VAT: zarejestrowanych i niezarejestrowanych oraz wykreślonych i przywróconych do rejestru VAT.

Ta tzw. biała lista umożliwia ci:

sprawdzenie czy twój kontrahent jest czynnym podatnikiem VAT,
jeśli twojemu kontrahentowi odmówiono rejestracji, wykreślono go z rejestru lub przywrócono zarejestrowanie jako podatnika VAT, poznanie podstawy prawnej tych decyzji,
potwierdzenie numeru rachunku bankowego, na jaki powinieneś zapłacić swojemu kontrahentowi.

Gdzie znaleźć białą listę podatników VAT?

Lista jest prowadzona przez szefa Krajowej Administracji Skarbowej (dalej „szef KAS”) Znajdziesz ją na stronie internetowej Ministerstwa Finansów oraz w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG).

Nie musisz nic robić, aby dane twojej firmy znalazły się na liście. Wszystkie potrzebne informacje szef KAS pobierze z dostępnych rejestrów publicznych. Jeśli te informacje będą niepoprawne, będziesz mógł wystąpić do szefa KAS z wnioskiem o ich usunięcie lub sprostowanie.

Jak przeszukiwać białą listę podatników VAT?

Informacje zamieszczone w wykazie możesz wyszukiwać według NIP, REGON, numeru rachunku bankowego lub nazwy firmy. Jeśli wpiszesz tylko fragment tej nazwy, system pokaże pasujące wyniki, spośród których wybierzesz właściwą firmę.

W przypadku osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą, zarejestrowanych w CEIDG, w wyszukiwarce, w polu "nazwa podmiotu" podaj imię
i nazwisko przedsiębiorcy.

Pytając o dane wskazujesz dzień, na jaki mają być wyświetlone informacje o podmiocie. W odpowiedzi otrzymasz potwierdzenie danych wyszukiwanej firmy. Będzie na nim również unikalny identyfikator przypisany do twojego wyszukiwania. To potwierdzenie możesz wydrukować.

Zakres informacji o podatnikach

W wykazie znajdziesz:

nazwę firmy lub imię i nazwisko przedsiębiorcy;
numer, za pomocą którego podmiot został zidentyfikowany na potrzeby podatku, jeżeli taki numer został przyznany;
status podmiotu:
- w odniesieniu do którego nie dokonano rejestracji albo który wykreślono z rejestru jako podatnika VAT,
- zarejestrowanego jako „podatnik VAT czynny” albo „podatnik VAT zwolniony”, w tym podmiotu, którego rejestracja została przywrócona;
numer identyfikacyjny REGON, o ile został nadany;
numer w Krajowym Rejestrze Sądowym, o ile został nadany;
adres siedziby – w przypadku podmiotu niebędącego osobą fizyczną;
imiona i nazwiska osób wchodzących w skład organu uprawnionego do reprezentowania podmiotu oraz ich numery identyfikacji podatkowej
imiona i nazwiska prokurentów oraz ich numery identyfikacji podatkowej
imię i nazwisko lub firmę (nazwę) wspólnika oraz jego numer identyfikacji podatkowej;
daty rejestracji, odmowy rejestracji albo wykreślenia z rejestru oraz przywrócenia zarejestrowania jako podatnika VAT;
podstawę prawną odpowiednio odmowy rejestracji, wykreślenia z rejestru
oraz przywrócenia zarejestrowania jako podatnika VAT;
numery rachunków rozliczeniowych w banku lub imiennych rachunków w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której dana firma jest członkiem, otwartych
w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą – wskazanych w zgłoszeniu identyfikacyjnym lub zgłoszeniu aktualizacyjnym i potwierdzonych przy wykorzystaniu STIR.

Numery rachunków na białej liście podatników VAT

Dla przedsiębiorców bardzo ważną informacją, którą znajdą w wykazie są numery firmowych rachunków bankowych. Są to tzw. rachunki rozliczeniowe.

Te numery są publikowane tylko w przypadku zarejestrowanych podatników VAT lub podatników VAT, którzy zostali przywróceni do rejestru. Z kolei jeśli odmówiono ci rejestracji jako podatnika VAT lub zostałeś wykreślony, to twoje dane zostaną uwidocznione w wykazie, ale nie obejmą informacji o rachunku rozliczeniowym.

W wykazie nie znajdziesz danych firm (w tym numerów rachunków), które nie są podatnikami VAT, nawet jeżeli korzystają z konta firmowego – tych podmiotów biała lista nie obejmuje.

Rachunki, które widzisz na białej liście zostały pobrane automatycznie z baz Krajowej Administracji Skarbowej, po potwierdzeniu w STIR. STIR to system teleinformatyczny izby rozliczeniowej, który umożliwia szefowi KAS analizę i przekazywanie informacji
w celu zapobiegania wyłudzeniom skarbowym - twój rachunek powinien zostać zgłoszony do STIR przez bank, który go prowadzi.

Są to te same numery rachunków firmowych, które podałeś do urzędu skarbowego
w zgłoszeniu identyfikacyjnym lub aktualizacyjnym (np. po założeniu konta firmowego w banku).

Jeśli numer lub numery rachunków, z których korzysta twoja firma, zmieniły się i nie podałeś tej informacji do swojego urzędu skarbowego, powinieneś je zaktualizować. Spółki zarejestrowane w KRS i spółki cywilne składają aktualizację bezpośrednio do urzędu skarbowego (NIP-8 i NIP-2), przedsiębiorcy prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą - przez CEIDG.

Także w przypadku zmiany urzędu skarbowego – poinformuj nowy urząd o posiadanych rachunkach firmowych (tzn. wskaż rachunki w zgłoszeniu aktualizacyjnym).

Pamiętaj, że w wykazie nie są publikowane prywatne rachunki bankowe - tzw. ROR, które przedsiębiorcy czasami wykorzystują w swoich firmach. Nie są to rachunki rozliczeniowe dedykowane prowadzeniu działalności gospodarczej. Jeśli używasz takiego rachunku, twój kontrahent nie odnajdzie go w wykazie.

Co zrobić, jeżeli na białej liście nie ma rachunku firmy?

Jesteś podatnikiem VAT i masz rachunek bankowy, ale nie możesz znaleźć się na białej liście? Odpowiedz kolejno na trzy pytania i sprawdź co możesz zrobić w każdej sytuacji:

Czy mam rachunek firmowy (konto firmowe)?
Jeśli NIE: załóż rachunek rozliczeniowy w banku lub w SKOK
Jeśli nie jesteś pewien czy rachunek, którego używasz w firmie, jest rachunkiem rozliczeniowym założonym do działalności gospodarczej, potwierdź to w swoim banku.
Czy zgłosiłem rachunek firmowy, którego teraz używam, do urzędu skarbowego?
Jeśli NIE: zgłoś swój rachunek firmowy do urzędu skarbowego. Zobacz jak to zrobić:

Firmy zarejestrowane w CEIDG: Zmień dane firmy w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej
Firmy zarejestrowane w KRS: Zgłoszenie identyfikacyjne w zakresie danych uzupełniających Krajowego Rejestru Sądowego (NIP-8)
Spółki cywilne: Aktualizacja danych spółki cywilnej na NIP-2
Osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, która nie podlega rejestracji
w CEIDG: Zgłoszenie identyfikacyjne NIP-7
Czy twój bank przekazał numer twojego rachunku do STIR?
Jeśli NIE: wyjaśnij problem w swoim banku.

Bank przekazuje numer rachunku rozliczeniowego do STIR automatycznie, jednak jeżeli masz konto firmowe i zgłosiłeś je do CEIDG lub urzędu skarbowego, a twoje konto wciąż nie jest widoczne w wykazie podatników VAT, warto to sprawdzić.

Jeśli odpowiedziałeś TAK na wszystkie 3 pytania i jesteś podatnikiem VAT, twoje konto firmowe powinno znaleźć się w wykazie.

Jak dodać rachunek bankowy do wpisu w CEIDG?

Jeśli twoja firma jest zarejestrowana w CEIDG, możesz zgłosić swój rachunek do urzędu skarbowego korzystając z opcji zmiany danych we wpisie.

Z menu Operacje na wpisie wybierz opcję Zmień dane w wpisie i wypełnij obowiązkowe (pomarańczowe) pola formularza.

W punkcie 26. Dane identyfikacyjne rachunków bankowych wnioskodawcy wybierz przycisk Wprowadź informacje o posiadanym rachunku bankowym. W polach, które się rozwiną, podaj:

numer rachunku,
imię i nazwisko posiadacza rachunku,
typ rachunku (firmowy lub osobisty).

Określ też kraj siedziby banku (oddziału) i pełną nazwę banku. Żeby to zrobić możesz skorzystać z przycisku Pobierz nazwę banku dla podanego rachunku, wtedy pola identyfikujące bank wypełnią się automatycznie. Opcji pobrania nazwy banku nie mają posiadacze rachunków w SKOK. Jeśli masz taki rachunek, wpisz te dane samodzielnie.

Tę operację możesz przeprowadzić kilkukrotnie, jeśli chcesz dodać więcej niż jeden rachunek. Jeśli z jakiegoś powodu chcesz usunąć dane, które właśnie wprowadziłeś, wybierz przycisk Usuń informację o rachunku bankowym.

Ważne! Nawet jeśli wcześniej podawałeś we wniosku do CEIDG numer rachunku bankowego nie będzie on widoczny w twoim wpisie. CEIDG przekazuje informację
o numerze rachunku do urzędu skarbowego, ale jej nie archiwizuje. To też oznacza,
że punkcie 26 we wniosku, który otwierasz, będzie zawsze puste. Jeśli chcesz sprawdzić jaki numer rachunku został zgłoszony do urzędu skarbowego, musisz skontaktować się bezpośrednio ze swoim urzędem.

Pamiętaj: Tylko rachunki firmowe podatników VAT będą widoczne w Wykazie podatników VAT .

Sankcje za korzystanie z rachunku spoza białej listy

Od 1 stycznia 2020 r., jeśli zapłacisz swojemu partnerowi biznesowemu kwotę powyżej 15 tys. zł na inny rachunek, niż podany w wykazie:

nie będziesz miał możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu tej kwoty lub części tej kwoty, która została zapłacona na rachunek inny niż podany w wykazie,
będziesz ponosił ryzyko odpowiedzialności solidarnej ze swoim kontrahentem za zaległości podatkowe, jeśli nie zapłaci on należnego podatku VAT od transakcji.

Będziesz mógł uwolnić się od tych sankcji, jeśli najpóźniej w ciągu 3 dni od zrobienia przelewu na niewłaściwy numer rachunku bankowego poinformujesz o tym naczelnika urzędu skarbowego właściwego dla sprzedawcy.

Dane podatników będą aktualizowane raz dziennie, w każdy dzień roboczy. Dlatego powinieneś sprawdzać numer rachunku bankowego swojego kontrahenta tego samego dnia, w którym planujesz zrealizować przelew.

Do 31 grudnia 2019 r. płatności na rachunek inny, niż podany w wykazie, nie są obciążone sankcjami.

O czym trzeba pamiętać?

Sprawdź swojego kontrahenta na białej liście podatników VAT prowadzonej przez szefa KAS. W szczególności dotyczy to firm, z którymi wcześniej nie współpracowałeś. W ten sposób dowiesz się czy twój kontrahent jest czynnym podatnikiem VAT.
W dniu planowanej zapłaty za usługę czy towar sprawdź czy numer rachunku bankowego podany na fakturze jest taki sam jak numer rachunku na białej liście podatników VAT. Jeśli rachunek nie jest taki sam, powinieneś to wyjaśnić ze swoim kontrahentem przed dokonaniem płatności.
Jeśli przyjmujesz płatności powyżej 15 tys. zł, sprawdź na białej liście podatników VAT czy numery rachunków twojej firmy zgłoszone w urzędzie skarbowym (w przypadku spółki zarejestrowanej w KRS) albo za pośrednictwem CEIDG (w przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej) są prawidłowe. Brak lub błędny rachunek naraża na sankcje twoich kontrahentów, którzy będą płacić ci za towary lub usługi po 31 grudnia 2019 r.

Masz pytania i wątpliwości?

Napisz e-mail na skrzynkę WykazPodatnikow@mf.gov.pl lub skontaktuj się z Krajową Informacją Skarbową (KIS).
Konsultanci infolinii KIS są dostępni od poniedziałku do piątku w godzinach od 7.00 do 18.00 pod numerami:

801 055 055 (dla połączeń z telefonów stacjonarnych)
22 330 03 30 (dla połączeń z telefonów komórkowych)
+48 22 330 03 30 (dla połączeń z zagranicy)

Podstawa prawna:

Art. 96b ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług,
Art. 14 ust. 2h i 2i i art. 22p ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych,
Art. 12 ust. 4i i 4j ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych,
Art. 117 ba i 117 bb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – ordynacja podatkowa,
Art. 28 ust. 4 ustawy z dnia 5 listopada 2009 r. o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych,
Art. 7-14 ustawy z dnia 12 kwietnia 2019 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw,
Art. 19 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców.

A.J.
Zespół e-prawnik.pl