Sprawniejsza służba konsularna

Nowelizacja Prawa konsularnego zwalnia kandydatów na urzędników konsularnych z egzaminu oraz szkolenia przedegzaminacyjnego.

Co przewiduje ustawa z dnia 19 lipca 2019 r. o zmianie ustawy - Prawo konsularne?

Zmiany do ustawy z dnia 25 czerwca 2015 r. - Prawo konsularne (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 2141, z późn. zm.) mają na celu doprecyzowanie jej przepisów i usprawnienie funkcjonowania polskiej służby konsularnej.

Dotyczą one m.in.:

• procedury wyznaczania urzędników konsularnych, w szczególności zagadnień związanych ze szkoleniami i egzaminem konsularnym kandydatów na urzędników konsularnych oraz składem komisji egzaminacyjnej;
• upoważnienia przez konsula innych osób do wykonywania czynności konsularnych;
• niektórych aspektów związanych z pomocą konsularną, m.in. wprowadzenia prawa konsula do żądania od organów władzy publicznej, sądów, prokuratury, organizacji lub instytucji udzielenia informacji lub udostępnienia dokumentów, jeśli będzie to konieczne do udzielenia pomocy konsularnej; 
• czynności konsula w odniesieniu do dokumentów znalezionych i przekazanych mu, które odsyła on do organów, które je wydały;
• poszerzenia kręgu podmiotów, na wniosek których konsul wykonuje określone działania w ramach pomocy prawnej;
• zamknięcia katalogu czynności notarialnych, które może wykonywać konsul;
• uzupełnienia katalogu czynności konsularnych w zakresie działań związanych z potwierdzeniem profilu zaufanego ePUAP oraz dostosowania przepisów nowelizowanej ustawy do nowego stanu prawnego wynikającego ze zmiany ustawy z dnia 5 sierpnia 2015 r. o pracy na morzu (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 616, z późn. zm.) i ustawy z dnia 28 listopada 2014 r. Prawo o aktach stanu cywilnego (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 2224, z późn. zm.);
• zasad udzielania pomocy finansowej przez konsulów;
• doprecyzowania i uzupełnienia pewnych kwestii w zakresie postępowania przed konsulem.

Ustawa zakłada możliwość zwolnienia kandydatów na urzędników konsularnych z egzaminu oraz szkolenia przedegzaminacyjnego. Wprowadza też zmiany w powoływaniu komisji egzaminacyjnej. Nowe przepisy przewidują, że dyrektor generalny służby zagranicznej będzie mógł zwolnić kandydata z obowiązku uczestniczenia w całości lub części szkolenia, jeśli posiadana przez niego wiedza, doświadczenie zawodowe i umiejętności dają gwarancję właściwego wykonywania funkcji konsularnych w danym państwie. Członków komisji egzaminacyjnej będzie się wybierać spośród członków służby zagranicznej, w tym osób zajmujących stanowiska kierownicze w urzędzie obsługującym ministra spraw zagranicznych, wyróżniających się wiedzą, doświadczeniem zawodowym i umiejętnościami praktycznymi. Kwestie związane z organizacją egzaminów, szkoleń przedegzaminacyjnych, szkoleń przedwyjazdowych, zwolnień z tych szkoleń oraz powoływania komisji egzaminacyjnych będą regulowane przez rozporządzenia ministra spraw zagranicznych.

Nowelizacja rozszerza zakres działań konsulów w dotyczących udzielenia pomocy obywatelom polskim. Konsul będzie mógł żądać od organów władzy publicznej, sądów, prokuratury, organizacji oraz instytucji udzielenia informacji lub udostępniania dokumentów, w tym zawierających dane osoby niezbędne do ochrony istotnych praw i interesów obywatela polskiego, jeśli będzie to konieczne do udzielenia mu pomocy konsularnej. Ponadto konsul będzie mógł wystąpić do sądów i innych organów państwa przyjmującego w sprawie uzyskania odpisów orzeczeń sądowych, dokumentów stanu cywilnego czy świadectw pracy innych, a także udzielić informacji o podmiotach świadczących pomoc prawną w państwie przyjmującym.

Kiedy nowe przepisy wejdą w życie?

Nowelizacja wejdzie w życie po upływie 2 miesięcy od dnia ogłoszenia.

A.J.
Zespół e-prawnik.pl