Wakacje kredytowe przedłużone na 2024 r.

Ustawa przedłużająca wakacje kredytowe na 2024 r. podpisana przez Prezydenta

Wakacje kredytowe to jedna z form wsparcia dla kredytobiorców. Rozwiązanie to pozwala na zawieszenie spłaty rat kredytu hipotecznego w złotych polskich. W ramach Funduszu Wsparcia Kredytobiorców zwiększony zostanie m.in. kwotę dochodu, która uprawnia do uzyskania wsparcia lub pożyczki na spłatę zadłużenia.

Prezydent RP podpisał ustawę o zmianie ustawy o wsparciu kredytobiorców, którzy zaciągnęli kredyt mieszkaniowy i znajdują się w trudnej sytuacji finansowej oraz ustawy o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom, przedłożonym przez Ministra Finansów.

Co przewiduje ustawa z dnia 12 kwietnia 2024 r. o zmianie ustawy o wsparciu kredytobiorców, którzy zaciągnęli kredyt mieszkaniowy i znajdują się w trudnej sytuacji finansowej oraz ustawy o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom?

Ustawa ta dokonuje nowelizacji ustawy z dnia 9 października 2015 r. o wsparciu kredytobiorców, którzy zaciągnęli kredyt mieszkaniowy i znajdują się w trudnej sytuacji finansowej (Dz.U. z 2023 r. poz. 2452) oraz ustawy z dnia 7 lipca 2022 r. o finansowaniu
społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom (Dz.U. z 2023 r. poz. 414 i 1723).

Celem zmian jest czasowe przedłużenie okresu obowiązywania rozwiązań osłonowych w postaci wakacji kredytowych oraz zwiększanie wykorzystania środków z Funduszu Wsparcia Kredytobiorców.

Nowelizacja ustawy z dnia 9 października 2015 r. o wsparciu kredytobiorców, którzy zaciągnęli kredyt mieszkaniowy i znajdują się w trudnej sytuacji finansowej (art. 1 ustawy) przewiduje, po pierwsze, zmianę wskaźnika wydatków kredytobiorcy związanych z obsługą miesięcznej raty kapitałowej i odsetkowej kredytu mieszkaniowego do miesięcznego dochodu gospodarstwa domowego kredytobiorcy (tzw. wskaźnika RdD – Raty do dochodu). Ustawa przewiduje ustalenie tego parametru na poziomie 40%, w miejsce obecnego 50%. Jeżeli stosunek wydatków kredytobiorcy związanych z obsługą miesięcznej raty kapitałowej i odsetkowej kredytu mieszkaniowego będzie wyższy niż 40% dochodu jego gospodarstwa domowego, będzie on mógł wnioskować o wsparcie lub pożyczkę na spłatę zadłużenia.

Drugą zmianą jest zwiększenie kwoty dochodu uprawniającego do uzyskania wsparcia lub pożyczki na spłatę zadłużenia. Skorzystanie ze wsparcia możliwe będzie, jeśli miesięczny dochód gospodarstwa domowego pomniejszony o miesięczne koszty obsługi kredytu mieszkaniowego nie będzie przekraczał dwuipółkrotności dochodów określonych w ustawie z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej. Obecnie obowiązuje warunek nieprzekroczenia dwukrotności tej kwoty.

Okres, przez jaki wsparcie będzie udzielane, ulegnie wydłużeniu z 36 do 40 miesięcy. Wartość maksymalnego wsparcia ulegnie zwiększeniu z 2000 zł do 3000 zł oraz wydłużony zostanie okres spłat wsparcia (lub pożyczki) z 144 rat do 200 rat. Maksymalna wysokość wsparcia lub pożyczki wyniesie 120 tys. zł.

Ustawa wprowadza umorzenie 66 rat po dokonaniu terminowej spłaty 134 rat. Obecnie obowiązujące przepisy pozwalają na umorzenie 44 rat, po dokonaniu bez opóźnienia spłaty 100 rat. W wyniku takiego rozwiązania kwota umorzenia będzie mogła wynieść 39,6
tys. zł (66 rat) w miejsce obecnych 22 tys. zł.

Nowelizacja ustawy z dnia 7 lipca 2022 r. o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom (art. 2 ustawy) prowadzi do przedłużenia obowiązywania mechanizmu wakacji kredytowych na rok 2024. Nowelizacja przewiduje, że zawieszenie to będzie przysługiwało w wymiarze dwóch miesięcy od dnia 1 czerwca 2024 r. do dnia 31 sierpnia 2024 r. oraz w wymiarze dwóch miesięcy od dnia 1 września 2024 r. do dnia 31 grudnia 2024 r.

Jednocześnie nowelizacja wyżej wskazanej ustawy przewiduje wprowadzenie kryterium, zgodnie z którym zawieszenie spłaty kredytu będzie przysługiwało konsumentowi, jeśli wartość udzielonego kredytu nie przekroczy 1 200 000 zł oraz średnia arytmetyczna wartość wskaźnika RdD w rozumieniu ustawy z dnia 9 października 2015 r. o wsparciu kredytobiorców, którzy zaciągnęli kredyt mieszkaniowy i znajdują się w trudnej sytuacji finansowej, za okres ostatnich trzech miesięcy poprzedzających miesiąc złożenia wniosku będzie przekraczać 30% albo na dzień złożenia wniosku uprawniony kredytobiorca ma na utrzymaniu co najmniej troje dzieci, przez które rozumie się także dzieci, nad którymi kredytobiorca sprawuje rodzinną pieczę zastępczą, oraz osoby przebywające w dotychczasowej rodzinie zastępczej albo w rodzinnym domu dziecka, o której mowa w art. 37 ust. 2 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej – zgodnie z definicją zawartą w art. 4 ust. 2 pkt 3 ustawy z dnia 5 grudnia 2014 r. o Karcie
Dużej Rodziny.

Weryfikacja wniosku o zawieszenie spłaty kredytu będzie odbywać się na zasadach dotychczasowych. Wraz z wnioskiem będzie składane stosowne oświadczenie, że wniosek dotyczy umowy zawartej w celu zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych oraz, że
spełniony jest warunek kryterium dochodowego, pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń.
Ustawa przedłuża także możliwość korzystania z instrumentu wsparcia skierowanego do inwestorów społecznego budownictwa czynszowego polegającego na zawieszeniu spłaty kredytu udzielonego przez Bank Gospodarstwa Krajowego, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 26 października 1995 r. o społecznych formach rozwoju mieszkalnictwa. Warunkiem tej formy pomocy będzie, jak dotychczas, przesłanka udzielenia kredytów na przedsięwzięcia inwestycyjno-budowlane mające na celu budowę lokali mieszkalnych na wynajem lub budowę lokali mieszkalnych, do których ustanowione zostanie spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego, przeznaczonych dla lokatorów o umiarkowanych dochodach (bez zdolności kredytowej). Zawieszenie spłaty kredytu będzie możliwe na czas czterech miesięcy w 2024 r., jednak łącznie nie dłuższy niż 12 miesięcy.

Ustawa ma wejść w życie po upływie 7 dni od dnia ogłoszenia.

Wakacje kredytowe

Wakacje kredytowe to jedna z form wsparcia dla kredytobiorców. Umożliwia ona skorzystanie z zawieszenia spłaty rat kredytu hipotecznego udzielonego w polskich złotych, także w 2024 r. dla osób, które:

• posiadają kredyt hipoteczny w walucie polskiej, który został zaciągnięty na zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych, a jego wartość nie przekracza 1,2 mln zł,
• ponoszą wydatki związane z obsługą miesięcznej raty kapitałowej i odsetkowej kredytu (RdD – Rata do Dochodu) w wysokości przekraczającej 30% dochodów (za okres ostatnich trzech miesięcy przed złożeniem wniosku) lub utrzymują co najmniej trójkę dzieci (do 18 roku życia lub do 25 roku życia, gdy kontynuują naukę lub dzieci niepełnosprawnych, bez względu na wiek) - wówczas nie obowiązuje kryterium RdD,
• zawarły umowę kredytu hipotecznego przed 1 lipca 2022 r.,
• kończą spłatę kredytu co najmniej po upływie 6 miesięcy od tej daty.

Z wakacji kredytowych można skorzystać w wymiarze dwóch miesięcy od 1 czerwca 2024 r. do 31 sierpnia 2024 r. oraz w okresie od 1 września 2024 r. do 31 grudnia 2024 r., również w wymiarze dwóch miesięcy.

W okresie zawieszenia spłaty kredytu kredytobiorca nie płaci raty kapitałowo-odsetkowej (poza ewentualnymi opłatami z tytułu umowy ubezpieczenia kredytu). Okresu zawieszenia spłaty kredytu nie wlicza się do okresu kredytowania – okres kredytowania przedłuża się o miesiące, w których spłata kredytu była zawieszona.

Wniosek o wakacje kredytowe można złożyć w swoim banku pisemnie lub przez bankowość elektroniczną, w zależności od tego, jakie funkcjonalności udostępni bank. Bank potwierdza przyjęcie wniosku w ciągu 21 dni od daty jego otrzymania. Brak potwierdzenia nie wpłynie na rozpoczęcie okresu zawieszenia.

Fundusz Wsparcia Kredytobiorców

O pomoc z Funduszu Wsparcia Kredytobiorców będą mogli ubiegać się kredytobiorcy w trudnej sytuacji finansowej, u których rata przekracza 40% dochodu gospodarstwa domowego.

Ze wsparcia Funduszu można skorzystać, jeżeli miesięczny dochód gospodarstwa domowego, pomniejszony o miesięczne koszty obsługi kredytu mieszkaniowego, nie przekracza dwuipółkrotności kryteriów określonych w ustawie o pomocy społecznej (w przypadku gospodarstwa jednoosobowego to 1940 zł, a w przypadku gospodarstwa domowego wieloosobowego to 1500 zł pomnożone przez liczbę członków gospodarstwa domowego kredytobiorcy).

Zwiększa się pomoc dla kredytobiorców:

• wartość maksymalnego wsparcia to 3000 zł,
• okres pomocy - 40 miesięcy,
• okres spłat wsparcia lub pożyczki - 200 rat,
• maksymalna wartości wsparcia lub pożyczki na spłatę zadłużenia to 120 tys. zł.

Umorzenie pozostałych 66 rat zwrotu wsparcia lub pożyczki na spłatę zadłużenia nastąpi po dokonaniu, bez opóźnień, spłaty 134 rat. Dzięki temu kwota umorzenia może wynieść 39,6 tys. zł (66 rat).

A.J.
Zespół e-prawnik.pl