Wyniki górnictwa węgla kamiennego w I kw. br.

W I kw. br. wydobyto 19,9 mln ton węgla kamiennego, sprzedaż eksportowa wyniosła ponad 1,2 mln ton, natomiast wynik finansowy netto całego sektora to 81,9 mln zł. Dane te zostały przedstawione w „Informacji o wstępnych wynikach górnictwa węgla kamiennego w I kw. 2009 r. oraz o ogólnej sytuacji na rynku węgla kamiennego", przyjętej przez Kierownictwo MG 6 maja br.

Sytuacja sektora oraz spółek węglowych w I kwartale BR

1. Wydobycie i sprzedaż

W I kw. 2009 r. wydobyto 19,9 mln ton węgla kamiennego, tj. ok. 313 tys. ton/dobę i było ono niższe o 1,16 mln ton (5,5 proc.) od wydobycia w analogicznym okresie 2008 r.
Ogółem sprzedaż węgla kamiennego w I kwartale 2009 r. wyniosła 17,729 mln ton i była niższa od sprzedaży w I kwartale 2008 r. o ponad 3,5 mln ton (16,7 proc.), jednakże przychody z tego tytułu były wyższe o 64,9 mln zł i wyniosły ponad 5 mld zł. Struktura sprzedaży węgla w okresie styczeń - marzec 2009r. przedstawiała się następująco:

• kraj - 15,946,2 mln ton (92,9 proc. planu) - 83,7 proc. sprzedaży I-III.2008 r.

• eksport - 1,782,8 mln ton (108,4 proc. planu) - 80 proc. sprzedaży I-III.2008 r.

2. Dostawy oraz stan zapasów węgla na zwałach kopalń i w energetyce

Wielkość dostaw węgla kamiennego do energetyki zawodowej w I kwartale 2009 została zaplanowana, w skali sektora, na 10,9 mln ton. Ze względu na odmowy odbiorów lub ich przesuwanie w czasie przez energetykę, w I kwartale zrealizowano 9,4 mln ton dostaw, co stanowi 86,6 proc. planu.
Planowana na I kwartał 2009 r. wielkość dostaw węgla koksowego wynosiła 1,28 mln ton, z czego zrealizowano 1,18 mln ton.

Skutkiem braku pełnej realizacji kontraktów jest rosnący stan zapasów węgla kamiennego na zwałach kopalnianych (ok. 3,5 mln ton w skali sektora - stan 31.03.09).

3. Wynik finansowy netto

Wynik finansowy netto za I kwartał 2008 r. całego sektora wyniósł 185,5 mln zł, zaś osiągnięty w I kwartale 2009 r. wynosi 81,6 mln zł.

II. Uwarunkowania eksportowe i importowe

1. Wielkość eksportu

W I kwartale 2009 r. sprzedaż eksportowa węgla kamiennego prowadzona przez „Węglokoks" S.A. wyniosła 1,230 mln ton, co odpowiada wartości 547,5 tys.

zł. W porównaniu do analogicznego okresu roku ubiegłego oznacza to spadek eksportu w ujęciu ilościowym o 625 tys. ton, a w ujęciu wartościowym o 60 619 tys. zł. Jedną z głównych przyczyn zmniejszenia eksportu w I kwartale 2009 w relacji do roku ubiegłego był fakt, ze ceny, które dyktował rynek międzynarodowy nie były satysfakcjonujące dla polskich producentów. Sprzedaż eksportowa węgla kamiennego planowana przez „Węglokoks" S.A. na cały 2009 rok powinna wynieść 6 693 tys. ton, tj. 2 595 380 tys. zł. w ujęciu wartościowym.

2. Uwarunkowania eksportowe

Od lipca 2008 roku notowania cen węgla energetycznego (wskaźnik API 2, CIF ARA za 6000 kcal/kg) ulegały znacznemu obniżeniu. O ile jeszcze w lipcu ubiegłego roku wynosiły one około 220 USD/t, to na początku bieżącego roku spadły do poziomu 85 USD/t. Nie był to koniec obniżek, ponieważ ceny w sprzedażach węgla z dostawą w ciągu najbliższych 90 dni oscylują pomiędzy 65 a 70 USD/t.

Zmniejszające się zużycie węgla energetycznego w elektrowniach europejskich oraz duże ilości węgla zgromadzone na ich składach, spowodowały znaczące ograniczenie popytu. W konsekwencji, na rynku międzynarodowym występuje nadpodaż węgla, co ma przełożenie na niższe ceny.

W zakresie węgla koksującego dostawcy australijscy ustalili z odbiorcami japońskimi cenę referencyjną (benchmark price) węgla koksującego na poziomie 129 USD/t FOB porty załadunku. Oznacza to spadek cen o około 60proc. w relacji do roku fiskalnego 2007/2008. Kryzys w przemyśle stalowym powoduje, ze obecnie niezmiernie trudno sprzedaje się węgiel koksowy.

3. Uwarunkowania importowe

Import węgla do Polski systematycznie wzrasta. O ile jednak w latach ubiegłych wzrost ten kształtował się na poziomie ok. 500 tys. ton rocznie (5,21 mln ton w 2006 r. i 5,77 mln ton w 2007 r.), to w roku 2008 wzrósł niemal dwukrotnie - do 10,1 mln ton. W styczniu br. wielkość importu węgla wyniosła 1,43 mln ton i była niemal trzykrotnie wyższa niż w styczniu 2008 r. (0,53 mln ton). Głównymi kierunkami importu w roku 2008 były Rosja, USA i Czechy.
W roku 2008 spółki węglowe nie były w stanie zaspokoić popytu na węgiel ze strony energetyki. W związku z powyższym spółki energetyczne importowały większą niż dotychczas ilość węgla w celu zgromadzenia jego zapasów w odpowiedniej wielkości, wypełniając w ten sposób lukę zaopatrzeniową spowodowaną zbyt małą podażą tego surowca. W konsekwencji także na początku 2009 r., kiedy zapotrzebowanie na węgiel spadło, import pozostawał znaczny.

4. Stosunek ceny węgla polskiego do ceny węgla importowanego

W ostatnim okresie obserwuje się wyrównywanie cen węgla importowanego poprzez porty ARA z ceną polskiego węgla, co wpływa na zwiększenie importu szczególnie do północnych regionów kraju. Z obliczeń wynika, że urealniona cena węgla importowanego poprzez porty ARA w polskich portach (głównie Świnoujście) jest porównywalną z ceną polskiego węgla loco kopalnia.

III. Prognozowana sytuacja spółek węglowych nadzorowanych przez Ministra Gospodarki w 2009 r.

1. Wydobycie

Wszystkie spółki węglowe zakładają możliwość zmniejszenia wydobycia przez zatrzymanie frontów eksploatacyjnych.

2. Sprzedaż i przychody ze sprzedaży węgla

Sprzedaż węgla energetycznego

Większość spółek przewiduje spadek wielkości sprzedaży oraz spadek przychodów z tego tytułu w stosunku do założeń poczynionych w PTE na 2009 r. W skali sektora prognozowana sprzedaż w 2009 r. zmniejszy się o 17,9 proc. w stosunku do 2008r. co znajdzie odbicie w spadku przychodów ze sprzedaży o 8,4 proc.

Sprzedaż węgla koksowego

W skali całego sektora planuje się spadek sprzedaży o 17,7 proc. oraz przychodów ze sprzedaży o 6,7proc.

3. Sytuacja w poszczególnych spółkach

Główni krajowi odbiorcy KW S.A. z sektora energetyki zawodowej sygnalizują, że faktyczne zapotrzebowanie na kwiecień będzie niższe od ilości zakontraktowanych. Analiza prognozowanego trendu wskazała, że założenia w zakresie planowanych ilości sprzedaży jak i uzyskiwanych cen znacząco odbiegają od aktualnej oceny sytuacji.

Dla złagodzenia skutków ewentualnego zmniejszenia dostaw węgla do elektroenergetyki zawodowej KHW SA prowadzi rozmowy w sprawie przesunięcia dostaw w czasie. Prowadzone są negocjacje w sprawie pozyskania nowych odbiorców (rynek drobnych odbiorców sektora rolno-spożywczego, budownictwa itp.) oraz zwiększenia odbiorów węgla przez niektórych odbiorców sektora elektroenergetyki zawodowej.

JSW S.A. jako największy producent węgla koksowego w Polsce, już od IV kw. 2008 r. odczuwa skutki trwającego kryzysu. Dostawy węgla energetycznego pozostawały na stabilnym poziomie. W I kw. 2009 r. nastąpiło obniżenie sprzedaży węgla o ok. 17 proc., w tym węgla koksowego o prawie 19 proc.

4. Plany działań antykryzysowych

Wszystkie spółki nadzorowane przez Ministra Gospodarki wdrażają opracowane przez siebie plany antykryzysowe.

Kompania Węglowa S.A.

Planem antykryzysowym objęto wszystkie obszary działalności spółki. Działania ukierunkowane będą przede wszystkim na utrzymanie płynności finansowej. Najistotniejsze z nich to:

 

• ograniczenie wielkości produkcji węgla z 44,8 mln ton do 42,1 mln ton. Stan zapasów węgla na koniec 2009 r. przy prognozowanym spadku sprzedaży wyniesie 4 mln ton,

• ograniczenie zakresu robót przygotowawczych,

• redukcję nakładów inwestycyjnych,

• ograniczenie stanu zatrudnienia na koniec 2009r. (decyzja o wstrzymaniu przyjęć począwszy od 1 kwietnia 2009r.),

• ograniczenie poziomu kosztów materialnego zabezpieczenia produkcji przy zachowaniu bezpieczeństwa pracy załóg górniczych,

• wydłużenie terminu płatności w nowo zawieranych umowach na dostawy i usługi,

• sprzedaż posiadanego pakietu akcji KGHM SA i PUŁAWY SA w przypadku korzystnych notowań na GPW,

• zwiększenie finansowania inwestycji z wykorzystaniem leasingu,

• intensyfikacja działań w celu uzyskania dokapitalizowania.

Zarząd Kompanii Węglowej SA na bieżąco podejmuje działania antykryzysowe, weryfikując miesięczne plany operacyjne do aktualnych uwarunkowań ekonomiczno - finansowych. Odzwierciedleniem tego są comiesięczne zadania operacyjne, w których ograniczono poziom kosztów w odniesieniu do założeń przyjętych w PTE na 2009 r.

Katowicki Holding Węglowy S.A.

Najważniejsze działania antykryzysowe przyjęty przez Spółkę to:

• ograniczenie liczby przyjęć nowych pracowników przy zachowaniu zaplanowanej wielkości odejść osób posiadających uprawnienia do emerytury, zmniejszenie zatrudnienia administracyjnego w wyniku połączenia 3 kopalń, utrzymanie średniej płacy na poziomie 2008 r., wdrożenie doraźnych systemów motywacyjnych ukierunkowanych na zwiększenie wydajności pracy,

• przeniesienie załóg, gdzie wystąpi konieczność zatrzymania frontów ścianowych do prac związanych z odtwarzaniem zdolności wydobywczych kopalń, utworzenie oddziału zbrojeniowo-likwidacyjnego dla wszystkich kopalń, wprowadzenie regulacji, które pozwolą na elastyczne zatrudnianie pracowników między kopalniami kosztów usług wiertniczo-górniczych; zmniejszenie zużycia materiałów, gospodarka mediami; odzysk odpadów górniczych z kopalń Spółki,

• weryfikacja zadań pod kątem możliwości przesunięcia ich w czasie, przedłużenie żywotności środków trwałych poprzez modernizacje lub remonty, rzeczowe ograniczenia zadań inwestycyjnych,

• wyodrębnienie z własnych aktywów majątku nieprodukcyjnego i utworzone na jego bazie spółki prawa handlowego, prowadzącej działalność poboczną w stosunku do podstawowego profilu KHW, połączenie 3 kopalń i w efekcie prowadzenie wspólnej administracji, księgowości i logistyki oraz uwolnienie nieruchomości,

• przyjęcie zasady płatności rozłożonych w czasie za pozyskiwany sprzęt, maszyny i urządzenia, rozszerzenie zakresu przedsięwzięć finansowanych z funduszu likwidacji zakładu górniczego, realizacja w pełnym zakresie emisji obligacji dedykowanych spółkom grupy kapitałowej KHW S.A., dołożenie wszelkich starań w celu uplasowania emisji obligacji „węglowych".

Jastrzębska Spółka Węglowa S.A.

Program oszczędnościowy realizowany będzie poprzez:

• • zmniejszenie stanu zatrudnienia - maksymalne wykorzystanie możliwości rozwiązania umów z pracownikami posiadającymi uprawnienia emerytalne, uzupełnianie załogi tylko w niezbędnym zakresie, konieczność uzupełnienia pracowników o specjalistycznych kwalifikacjach,

  • zamrożenie płac - wynagrodzenie za przepracowaną dniówkę przyjęte na poziomie IV kwartału 2008 r.,

  • ograniczenie do niezbędnego minimum prac w soboty i niedziele,

  • realizacja węgla deputatowego dla pracowników z własnych kopalń,

  • ograniczenie kosztów administracji,

  • zmniejszenie zakresu drążenia wyrobisk korytarzowych oraz robót zbrojeniowo-likwidacyjnych wykonywanych przez firmy obce,

  • ograniczenie pozostałych usług obcych,

  • opracowanie i wdrożenie planów oszczędności energii,

  • ograniczenie planowanych remontów,

  • spowolnienie procesu modernizacji budynku przeznaczonego na nową siedzibę JSW S.A.,

  • zmniejszenie nakładów inwestycyjnych - zmniejszenie kosztów amortyzacji o ok. 25 mln zł oraz kwoty odpisu na fundusz likwidacji kopalń o ok. 9 mln zł,

1) działania wpływające na obniżkę kosztów:

 

2) ograniczenie wydatków inwestycyjnych,

3) działania, które mają poprawić efektywność, m.in.: poprawa wydajności pracy połączona z lepszym wykorzystaniem posiadanych środków technicznych, wykorzystanie dekoniunktury na wykonanie planowych remontów, przeglądów i napraw, zwiększenie wykorzystania posiadanych środków techniczno-organizacyjnych dla zwiększenia wydobycia w kopalniach produkujących węgiel do celów energetycznych, analiza umów na usługi i dostawy pod kątem renegocjacji cen. 

Źródło: Ministerstwo Gospodarki - www.mg.gov.pl

A.J.
Zespół e-prawnik.pl