Alimenty od chorego

Odpowiedź prawnika: Alimenty od chorego

Alimenty są to świadczenia należne od określonych członków rodziny osobom, które potrzebują pomocy materialnej, ponieważ nie są w stanie utrzymać się samodzielnie. Przede wszystkim, obowiązek zapewnienia tej pomocy (w formie pieniężnej lub w naturze) spoczywa na najbliższej rodzinie - krewnych w linii prostej (rodzice, dziadkowie, pradziadkowie, a także dzieci, wnuki i prawnuki) oraz rodzeństwie. W codziennym życiu ten obowiązek wynika z więzi, jaka łączy rodzinę i sprawia, że jej członkowie nawzajem sobie pomagają. Jednak nie zawsze w rodzinie kontakty układają się poprawnie. Dlatego jeśli zaistnieje taka konieczność osoba, która potrzebuje środków do życia, np. chora matka lub bezrobotny brat może zwrócić się do sądu, aby ten nakazał zobowiązanemu dostarczenie pomocy. Taki wyrok będzie podlegał wykonaniu w drodze egzekucji, co oznacza, że o ściągnięcie potrzebnych sum można zwrócić się do komornika. Wysokość świadczeń należnych uprawnionej osobie zależy od jej usprawiedliwionych potrzeb, a także od możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego do alimentacji. Potrzeby osoby, która chce otrzymać alimenty to nie tylko to, co niezbędne do życia, czyli podstawowe środki, ale także te środki, które pozwolą jej na funkcjonowanie w środowisku, w którym żyje (np. studenckim). Możliwości zobowiązanego muszą być większe ponadto, czego potrzebuje on do utrzymania siebie i swojej rodziny. Wysokość alimentów zależy zatem od porównania sytuacji obu osób - uprawnionej i zobowiązanej. O wysokości alimentów zawsze decyduje sąd. Jest on jednak związany zapisami ustawy. Zgodnie zaś z Art. 139 ustawy pt. Emerytury i renty z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U.1998.162.1118 ze zm.) ze świadczeń pieniężnych określonych w ustawie - po odliczeniu składki na ubezpieczenie zdrowotne oraz zaliczki i innych należności z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych - podlegają potrąceniu, z uwzględnieniem art. 141, następujące należności: 1) świadczenia wypłacane w kwocie zaliczkowej, 2) kwoty nienależnie pobranych emerytur, rent i innych świadczeń z tytułu: a) zaopatrzenia emerytalnego oraz ubezpieczenia społecznego za okres przed dniem wejścia w życie ustawy, b) ubezpieczeń społecznych, o których mowa w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych, wraz z odsetkami za zwłokę w ich spłacie, c) zaopatrzenia określonego w odrębnych przepisach, 3) sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na zaspokojenie należności alimentacyjnych, 4) należności alimentacyjne potrącane na wniosek wierzyciela na podstawie przedłożonego przez niego tytułu wykonawczego, 5) sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne, 6) kwoty nienależnie pobranych zasiłków rodzinnych lub pielęgnacyjnych w razie braku możliwości potrącenia z wypłacanych zasiłków rodzinnych lub pielęgnacyjnych, wraz z odsetkami za zwłokę w ich spłacie, 7) kwoty nienależnie pobranych świadczeń z funduszu alimentacyjnego, 8) zasiłki wypłacane z tytułu pomocy społecznej, jeżeli przy wypłacie zastrzeżono ich potrącanie, 9) zasiłki i świadczenia wypłacone na podstawie przepisów o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu za okres, za który przyznano bezrobotnemu prawo do emerytury lub renty, 10) z tytułu odpłatności za pobyt osób uprawnionych do świadczeń w domach pomocy społecznej, zakładach opiekuńczo-leczniczych lub zakładach pielęgnacyjno-opiekuńczych - na wniosek dyrektorów tych placówek.

Odliczenie składki na ubezpieczenie zdrowotne nie może przekraczać zaliczki i innych należności z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych. Potrącenia należności wymienionych wyżej dokonuje się w kolejności podanej w tym przepisie. Przy dokonywaniu potrąceń z tytułu alimentów, potrąca się w pierwszej kolejności alimenty zaległe za okres wskazany w tytule wykonawczym, pod warunkiem uzyskania od wierzyciela oświadczenia, że nie zostały w inny sposób uiszczone przez dłużnika. Potrącenia, o których mowa w art. 139, mogą być dokonywane, z zastrzeżeniem art. 141, w następujących granicach: 1) świadczeń alimentacyjnych, o których mowa w art. 139 ust. 1 pkt 3 - do wysokości 60% świadczenia, 2) należności egzekwowanych związanych z: a) odpłatnością za pobyt w domach pomocy społecznej, b) odpłatnością za pobyt w zakładach opiekuńczo-leczniczych, c) odpłatnością za pobyt w zakładach pielęgnacyjno-opiekuńczych, do wysokości 50% świadczenia, 3) innych egzekwowanych należności - do wysokości 25% świadczenia. Jeżeli sumy, o których mowa w art. 139 ust. 1 pkt 3 i 5, mają być potrącane na rzecz kilku wierzycieli, a łączna suma, która może być potrącona, nie wystarcza na pełne pokrycie egzekwowanych należności, organ rentowy dokonuje przekazania potrąconych kwot po uzyskaniu rozstrzygnięcia organu egzekucyjnego. Do czasu uzyskania tego rozstrzygnięcia kwoty te pozostają w depozycie Zakładu. Przepis powyższy stosuje się odpowiednio w przypadku zbiegu egzekucji sum, o których mowa w art. 139 ust. 1 pkt 3 i 5, z potrąceniem należności alimentacyjnych, o których mowa w art. 139 ust. 1 pkt 4. Potrącenia, z zastrzeżeniem art. 141, nie mogą przekraczać: 1) 50% miesięcznego świadczenia - jeżeli potrąceniu podlegają należności, o których mowa w art. 139 ust. 1 pkt 1 i 2 oraz w pkt 6-9, 2) 60% miesięcznego świadczenia - jeżeli potrąceniu podlegają należności alimentacyjne, o których mowa w art. 139 ust. 1 pkt 4, 3) 60% miesięcznego świadczenia - jeżeli potrąceniu podlegają należności, o których mowa w art. 139 ust. 1 pkt 10. Jeżeli należności alimentacyjne, o których mowa w art. 139 ust. 1 pkt 4, mają być potrącane na rzecz kilku wierzycieli, a łączna suma, która może być potrącona, nie wystarcza na pełne pokrycie tych należności, potrącenia ustala się proporcjonalnie do wysokości udziału każdej z tych należności w łącznej sumie należności określonych w tytułach wykonawczych dla bieżących należności.

Zgodnie zaś z Art. 141. 1. emerytury i renty są wolne od egzekucji i potrąceń, w części odpowiadającej: 1) 50% kwoty najniższej emerytury lub renty - zależnie od rodzaju pobieranego przez emeryta (rencistę) świadczenia - przy potrącaniu: a) należności, o których mowa w art. 139 ust. 1 pkt 3, wraz z kosztami i opłatami egzekucyjnymi, b) należności, o których mowa w art. 139 ust. 1 pkt 4, c) należności, o których mowa w art. 139 ust. 1 pkt 5, 2) 60% kwoty najniższej emerytury lub renty - przy potrącaniu należności, o których mowa w art. 139 ust. 1 pkt 1 i 2 i 6-9, 3) 20% najniższej emerytury lub renty - przy potrącaniu należności, o których mowa w art. 139 ust. 1 pkt 10. Kwoty emerytur i rent przyznanych z uwzględnieniem okresów ubezpieczenia za granicą, wolne od potrąceń i egzekucji, ustala się proporcjonalnie do wypłacanego świadczenia. Kwoty wolne od potrąceń i egzekucji ustala się dla emerytur i rent wraz ze wszystkimi wzrostami, zwiększeniami, dodatkami oraz innymi świadczeniami wypłacanymi wraz z emeryturą lub rentą na podstawie odrębnych przepisów, z wyłączeniem zasiłku rodzinnego, dodatku dla sierot zupełnych i dodatku (zasiłku) pielęgnacyjnego. W razie zbiegu uprawnień do dwóch lub więcej świadczeń pieniężnych kwotę wolną od egzekucji i potrąceń ustala się od jednego - wyższego świadczenia. Zgodnie z Art. 85. 1 cytowanej ustawy Kwoty najniższej renty z tytułu niezdolności do pracy wynoszą: 1) 530,26 zł miesięcznie - dla osób całkowicie niezdolnych do pracy, 2) 407,88 zł miesięcznie - dla osób częściowo niezdolnych do pracy. Wynika z tego, że przy rencie w wysokości 370 złotych netto można zająć około 170 złotych. Można; nie oznacza jednak, że zostanie to zajęte. Zależeć to będzie od czynników omówionych na samym początku opinii.