Międzyinstancyjny areszt tymczasowy
Pytanie:
"Zakończyło się wyrokiem postępowanie przed sądem I instancji. Wyrok jest nieprawomocny. Sąd przyjął, iż w tej sprawie wpłynie apelacja. Ponieważ wobec sprawcy stosowano przez cały czas areszt tymczasowy - sąd I instancji przedłużył ten areszt na czas, kiedy może dojść do uprawomocnienia się wyroku. Wiadomo, że takie aresztowanie międzyinstancyjne ma miejsce, kiedy zapadł wyrok nie mniejszy niż 3 lata pozbawienia wolności. I w tej sprawie taki zapadł. Jakie są podstawy prawne stosowania takiego aresztu międzyinstancyjnego? Czy w trakcie jego trwania można także składać wnioski o jego uchylenie? Czy ten areszt także jest zaliczany w poczet kary? Czy nie, i jest już traktowany jako odbywanie kary?"
Odpowiedź prawnika: Międzyinstancyjny areszt tymczasowy
Podstawą zastosowania aresztu przez sąd w postępowaniu jurysdykcyjnym po wydaniu pierwszego orzeczenia w sprawie jest przepis art. 251 § 2 Kodeksu postępowania karnego. Zgodnie z jego treścią w postanowieniu o zastosowaniu tymczasowego aresztowania należy określić czas jego trwania, a ponadto oznaczyć termin, do którego aresztowanie ma trwać. Obowiązek każdorazowego oznaczenia terminu stosowania tymczasowego aresztowania trwa do uprawomocnienia się orzeczenia kończącego postępowanie. W przedmiocie tymczasowego aresztowania po wydaniu orzeczenia kończącego postępowanie orzeka sąd, który wydał to orzeczenie, a w razie przekazania sprawy do drugiej instancji - sąd odwoławczy.
Tymczasowe aresztowanie może zostać orzeczone wyłącznie na podstawie postanowienia sądu. Zgodnie z przepisem art. 252 § 1 kpk, na postanowienie w przedmiocie środka zapobiegawczego, przysługuje zażalenie na zasadach ogólnych. Nadto oskarżonemu przysługuje inny środek, skierowany przeciwko postanowieniu, a mianowicie wniosek o uchylenie lub zmianę środka zapobiegawczego (art. 254 kpk). Wniosek taki może być także częścią zażalenia na postanowienie sądu o zastosowaniu (przedłużeniu) tego środka.
Jak wskazuje przepis art. 63 § 1 Kodeksu karnego, na poczet orzeczonej kary zalicza się okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie, zaokrąglając do pełnego dnia, przy czym jeden dzień rzeczywistego pozbawienia wolności równa się jednemu dniowi kary pozbawienia wolności, dwóm dniom kary ograniczenia wolności lub dwóm dziennym stawkom grzywny.
W związku z tym, iż orzeczenie w sprawie nie jest jeszcze prawomocne, kara nie podlega faktycznemu wykonaniu. W niniejszej sytuacji zastosowanie znajduje więc wspomniany przepis art. 63 § 1 kk - wykonywanie orzeczonego środek karny (w postaci tymczasowego aresztowania) nie stanowi jeszcze wykonania kary. Wykonanie kary następuje bowiem według reguł określonych w Kodeksie karnym wykonawczym. Art. 9 kkw wskazuje,, iż postępowanie wykonawcze wszczyna się bezzwłocznie, gdy orzeczenie stało się wykonalne, a staje się ono wykonalne z chwilą uprawomocnienia.
Podsumowując należny wskazać, iż aktualnie nadal stosowany jest środek zapobiegawczy w postaci tymczasowego aresztowania. Faktycznie pozbawienie wolności (okres tymczasowego aresztowania) będzie jednak zaliczony na poczet kary. Rzeczywiste wykonywanie wyroku rozpocznie się bezzwłocznie po uprawomocnieniu orzeczenia.
Odszkodowanie za niesłuszne skazanie, tymczasowe aresztowanie lub zatrzymanie
Grzegorz Pawelec
Adwokat
Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne
Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?