Pytanie klienta:
Odpowiedź prawnika:
Porada prawna - stan prawny na lipiec 2025: Odpowiedź na pozew jest obecnie obowiązkowa i stanowi kluczowy element obrony pozwanego. Nieprawidłowe lub nieterminowe złożenie może skutkować wydaniem wyroku zaocznego.
Odpowiedź na pozew - obowiązek prawny
Od 7 listopada 2019 roku złożenie odpowiedzi na pozew jest obligatoryjne. Przewodniczący zarządza doręczenie pozwu pozwanemu i wzywa go do złożenia odpowiedzi na pozew w wyznaczonym terminie nie krótszym niż dwa tygodnie. Niezłożenie odpowiedzi w terminie skutkuje uznaniem za przyjęte przez pozwanego twierdzeń powoda dotyczących faktów, co może skutkować wydaniem wyroku zaocznego na posiedzeniu niejawnym.
Wymagania formalne odpowiedzi na pozew
Odpowiedź na pozew jako pismo procesowe musi spełniać wszystkie wymogi określone w art. 126 KPC:
1. Elementy identyfikacyjne
Oznaczenie sądu, imię i nazwisko stron, ich przedstawicieli ustawowych i pełnomocników
2. Oznaczenie rodzaju pisma
Wyraźne wskazanie, że jest to "Odpowiedź na pozew"
3. Osnowa i uzasadnienie
Merytoryczne odniesienie się do zarzutów i żądań powoda z przytoczeniem dowodów
4. Podpis i załączniki
Podpis strony lub pełnomocnika oraz wykaz załączników
Szczególne wymogi odpowiedzi na pozew
Poza ogólnymi wymogami pisma procesowego, odpowiedź na pozew powinna zawierać:
Dokładnie określone żądanie
Wniesienie o oddalenie powództwa w całości lub części, z dokładnym wskazaniem zakresu oddalenia
Okoliczności faktyczne
Przytoczenie faktów uzasadniających żądanie oddalenia powództwa
Informacja o mediacji
Oświadczenie czy strony podjęły próbę pozasądowego rozwiązania sporu
Ważne: W sprawach rodzinnych (w tym alimentacyjnych) pozwany jest obowiązany powołać wszystkie twierdzenia i dowody w odpowiedzi na pozew. Twierdzenia i dowody spóźnione mogą zostać pominięte przez sąd, chyba że pozwany uprawdopodobni, że wcześniej nie było to możliwe.
Strategia obrony w odpowiedzi na pozew
Pełne kwestionowanie powództwa
Jeżeli zdaniem pozwanego powództwo jest w całości bezzasadne, powinien wnosić o oddalenie powództwa w całości. W takim przypadku konieczne jest szczegółowe zaprzeczenie twierdzeniom powoda i powołanie dowodów na poparcie swojego stanowiska.
Częściowe uznanie powództwa
Jeżeli roszczenie powoda jest tylko w części nieuzasadnione, należy zaznaczyć, że uznaje się powództwo w części (np. w sprawie alimentacyjnej - "uznaje się podwyższenie raty alimentacyjnej do kwoty 300 zł miesięcznie") i wnieść o oddalenie powództwa w pozostałej części.
Powołanie dowodów
Na poparcie swoich twierdzeń uzasadniających oddalenie powództwa konieczne jest powołanie konkretnych dowodów. Odpowiedź na pozew jest pismem przygotowawczym, dlatego należy w niej zwięźle podać stan sprawy i wypowiedzieć się co do twierdzeń oraz dowodów powoda.
Kluczowa zasada: Jeżeli pozwany nie wypowie się w ogóle co do twierdzeń powoda o faktach, sąd może te fakty uznać za przyznane. Dlatego należy wyraźnie zaprzeczyć nieprzyznanym twierdzeniom powoda.
Odpowiedzi na pytania z zapytania
Czy można żądać obniżenia kwoty alimentów?
Tak, jest to dopuszczalne. W odpowiedzi na pozew o podwyższenie alimentów pozwany może wnosić o:
- Częściowe uznanie powództwa (np. do niższej kwoty niż żądana)
- Oddalenie powództwa w części przekraczającej uznawaną kwotę
- Alternatywnie - o obniżenie żądanej kwoty do kwoty uzasadnionej okolicznościami
Czy można żądać przedstawienia kosztów utrzymania dziecka?
Tak, jest to standardowy wniosek dowodowy. Pozwany może wnioskować o:
- Polecenie powodowi dostarczenia dokumentów potwierdzających koszty utrzymania dziecka
- Przedstawienie rachunków, faktur i innych dokumentów związanych z wydatkami na dziecko
- Złożenie przez powoda szczegółowego zestawienia miesięcznych wydatków
Przykładowe wnioski w odpowiedzi na pozew alimentacyjny
Wniosek główny
"Wnoszę o oddalenie powództwa w części przekraczającej kwotę 400 zł miesięcznie"
Wnioski dowodowe
"Wnoszę o polecenie powodowi przedstawienia dokumentów potwierdzających miesięczne koszty utrzymania dziecka"
Wnioski pomocnicze
"Wnoszę o wezwanie świadków potwierdzających moją sytuację materialną"
Termin złożenia: Odpowiedź na pozew należy złożyć w terminie nie krótszym niż 14 dni. W przypadku złożenia odpowiedzi z opóźnieniem, przewodniczący zarządza jej zwrot, a sąd może wydać wyrok zaoczny.
Praktyczne wskazówki
Liczba egzemplarzy: Odpowiedź składa się w takiej liczbie egzemplarzy, ile jest stron w sprawie plus jeden dla sądu. Jedna kopia trafia do powoda, druga zostaje w aktach sądu, trzecią zatrzymuje pozwany.
Sposób złożenia: Odpowiedź można złożyć bezpośrednio w sądzie lub wysłać pocztą. O zachowaniu terminu decyduje data stempla pocztowego.
Brak opłaty: Odpowiedź na pozew nie podlega opłacie sądowej i nie wymaga sporządzenia przez profesjonalnego pełnomocnika.
Rekomendacja: Ze względu na złożoność materii prawnej i ryzyko pominięcia istotnych elementów obrony, zaleca się skorzystanie z pomocy doświadczonego prawnika przy sporządzaniu odpowiedzi na pozew.