Umorzenie postępowania egzekucyjnego

Odpowiedź prawnika: Umorzenie postępowania egzekucyjnego

Sytuację umorzenia postępowania egzekucyjnego na wniosek wierzyciela reguluje przepis art. 825 Kodeksu postępowania cywilnego (dalej: kpc), który stanowi: Organ egzekucyjny umorzy postępowanie w całości lub części na wniosek:

1)   jeżeli tego zażąda wierzyciel; jednakże w sprawach, w których egzekucję wszczęto z urzędu lub na żądanie uprawnionego organu, wniosek wierzyciela o umorzenie postępowania wymaga zgody sądu lub uprawnionego organu, który zażądał wszczęcia egzekucji;

(…)

W przedmiocie pytania o możliwość umorzenia postępowania egzekucyjnego z wniosku wierzyciela, w sytuacji gdy do postępowania przyłączył się jeszcze inny wierzyciel, należałoby odpowiedzieć, iż pogląd prezentowany przez przedstawicieli doktryny prawniczej jest taki, iż w wypadku wielości wierzycieli umorzenie postępowania jest możliwe jedynie, gdy uzyska się zgodę wszystkich wierzycieli [A. Jakubecki (red.), O. Marcewicz, Komentarz aktualizowany do art. 825 Kodeksu postępowania cywilnego (w:) Komentarz aktualizowany do ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego, LEX 2013]. 

Zatem, jak się uważa, wierzyciel chcący wnieść o umorzenie postępowania, powinien uzyskać w tym przedmiocie zgodę innych wierzycieli.

Natomiast niektórzy także podnoszą, iż w przypadku prowadzenia egzekucji komorniczej z wniosku kilku wierzycieli przeciwko temu samemu dłużnikowi, gdy wniosek o umorzenie składa jeden z nich, to wobec braku regulacji ustawowej należy przyjąć, że wniosek ten nie może szkodzić prawom pozostałych wierzycieli. Ponieważ kodeks nie zna egzekucji generalnej prowadzonej łącznie na rzecz kilku lub wszystkich wierzycieli, to w takiej sytuacji organ egzekucyjny umorzy postępowanie tylko w stosunku do wierzyciela, który złożył wniosek [H. Ciepła, Komentarz do art.825 Kodeksu postępowania cywilnego (w:) H. Dolecki, T. Wiśniewski (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Tom IV. Artykuły 730-1088, WKP 2011].

Trzeba zaznaczyć jednak, iż przedstawiony wyżej pogląd nie jest jedynym prezentowanym w doktrynie. Niektórzy bowiem uważają, iż: Organ egzekucyjny może umorzyć postępowanie tylko wtedy, gdy żaden z pozostałych wierzycieli nie zgłosił sprzeciwu [E. Wengerek, Postępowanie zabezpieczające i egzekucyjne. Komentarz do części II i III K.P.C., 2009, s. 288]. 

W przedmiocie pytania o wykreślenie ostrzeżenia w księdze wieczystej należałoby odpowiedzieć, iż sytuację tę reguluje przepis art. 924 kpc mający treść:

§ 1. Jednocześnie z wysłaniem dłużnikowi wezwania komornik przesyła do sądu właściwego do prowadzenia księgi wieczystej wniosek o dokonanie w księdze wieczystej wpisu o wszczęciu egzekucji lub o złożenie wniosku do zbioru dokumentów.

§ 2. W razie umorzenia postępowania egzekucyjnego komornik składa wniosek o wykreślenie w księdze wieczystej wpisu o wszczęciu egzekucji lub o usunięcie wniosku o wszczęcie egzekucji ze zbioru dokumentów.

Jak zatem wynika z powołanego wyżej przepisu, umorzenie postępowania egzekucyjnego jest warunkiem do wykreślenia stosownego ostrzeżenia z księgi wieczystej. Przepis ten nie zawiera przy tym żadnych ograniczeń co do tego, na jakiej podstawie umorzono postępowanie. Wydaje się zatem, iż umorzenie postępowania z wniosku  wierzyciela będzie kwalifikowało się do wykreślenia stosownego wpisu. Należy jednak pamiętać o prezentowanym powyżej poglądzie, wedle którego umorzenie postępowania z wniosku jednego wierzyciela będzie niemożliwe, gdy inni wierzyciele tego samego dłużnika nie wyrażą na to zgody.

Na koniec należałoby jeszcze przedstawić pogląd, na mocy którego: Wpisu w księdze wieczystej o wszczęciu egzekucji dokonuje się tylko raz, zgodnie z zasadą łączenia egzekucji prowadzonych z jednej nieruchomości (nie może żądać powtórzenia wpisu wierzyciel wszczynający później egzekucję) [O. Marcewicz, Komentarz aktualizowany do art.924 Kodeksu postępowania cywilnego, LEX 2013].