Wyjawienie majątku - czy dłużnik może kłamać?

Dłużnik składa przyrzeczenie po złożeniu wykazu majątku i potwierdzeniu, że wykaz wyczerpuje wszystkie składniki majątku. Znaczenie złożonego zapewnienia wyraża się w tym, że złożony przez dłużnika wykaz majątku jest prawdziwy i zupełny. Przed odebraniem przyrzeczenia sąd uprzedza dłużnika o odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywych zeznań (art. 233 § 1 i 6 k.k.). Dłużnik może więc liczyć się z możliwością wszczęcia postępowania karnego na wypadek podania nieprawdy. Impulsem do złożenia wyjawienia zgodnego z prawdą powinna być także świadomość tego, że komornik na żądanie wierzyciela może poszukiwać majątku - w takich okolicznościach mogą wyjść na jaw zatajenia dłużnika.

Jak z kolei wynika z przepisu art. 915 § 2 k.p.c., wykaz i przyrzeczenie sąd odbierze niezwłocznie. W uzasadnionych wypadkach sąd może wyznaczyć dłużnikowi termin nie dłuższy niż tydzień. Maksymalny termin tygodniowy jest podyktowany szczególnymi okolicznościami  i de facto powinien być stosowany wyjątkowo – może dawać bowiem dłużnikowi czas na ukrycie majątku. Sąd powinien więc przeprowadzić czynności najpóźniej w ciągu tygodnia od dnia złożenia wniosku przez wierzyciela. Niezwłoczność natomiast wprowadzona jest w tym celu, aby uniemożliwić takie działania dłużnikowi.