Zmiana powództwa - wysokość roszczenia
Pytanie:
"Mężczyzna został pobity. Osoba, która tego dokonała została skazana za ten czyn prawomocnym wyrokiem sądu karnego. Poszkodowany mężczyzna wniósł pozew do sądu cywilnego domagając się odszkodowania i zadośćuczynienia (odpowiednio 9000 i 2000 zł). Powód ma jednak pewien problem z dostatecznym udowodnieniem pełnej wysokości szkody jaką poniósł (otrzymał propozycję pracy, której nie mógł podjąć ze względu na stan zdrowia wynikający z faktu pobicia i ma trudności z udowodnieniem tego). Ponadto pozwany powołuje okoliczności świadczące, iż powód swoim agresywnym zachowaniem przyczynił się do odniesienia obrażeń - chociaż tylko pozwany został za to skazany, a powód jako poszkodowany nie poniósł żadnej kary. Czy w tej sytuacji powód na rozprawie z bezpieczeństwa procesowego (z uwagi na trudności z udowodnieniem wysokości zysku utraconego) może zmienić roszczenie i żądać większej kwoty zadośćuczynienia, a mniejszej odszkodowania? Czy pozwany może powoływać okoliczności sprawy karnej dowodząc, że to powód przyczynił się do własnych obrażeń chociaż sprawa została osądzona prawomocnym wyrokiem, który stwierdził tylko winę pozwanego? "
Odpowiedź prawnika: Zmiana powództwa - wysokość roszczenia
Zgodnie z przepisem art. 11 kpc. ustalenia wydanego w postępowaniu karnym prawomocnego wyroku skazującego co do popełnienia przestępstwa wiążą sąd w postępowaniu cywilnym. Jednakże osoba, która nie była oskarżona, może powoływać się w postępowaniu cywilnym na wszelkie okoliczności wyłączające lub ograniczające jej odpowiedzialność cywilną. Z powyższego przepisu wynika, że dla sądu cywilnego wiążąca jest tylko sentencja wyroku, a więc określenie podmiotu, przedmiotu przestępstwa oraz jego kwalifikacji karnej i wymierzonej kary. Sąd związany jest bowiem ustaleniem, iż dany sprawca popełnił przestępstwo i została za to skazany. Wszelkie inne okoliczności – w tym wpływające na wymiar kary – nie mają znaczenia dla sądu cywilnego.
Z kolei przepis art. 193 § 1 kpc dopuszcza zmianę powództwa w przypadku gdy nie wpływa ona na właściwość sądu. Zmiana ta może polegać na zmniejszeniu wysokości żądanego roszczenia jak i na zwiększeniu tej kwoty. Wobec powyższego, w świetle przedstawionego stanu faktycznego dopuszczalna jest zmiana powództwa w przedstawionej formie. Taka czynność wymaga jednak dokonania pewnych działań przez stronę – wniesienia do sądu pisma procesowego formą odpowiadającego pozwowi wraz z załącznikami. Zmiana uzasadnia wniesienie przez stronę przeciwną odpowiedzi na pismo powoda.
Grzegorz Pawelec
Adwokat
Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne
Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?