Umowa zlecenie podobna do umowy o pracę
Pytanie:
"Pani X prowadząca działalność gospodarczą zatrudniła panią Y, bezrobotną, zarejestrowana w Urzędzie pracy. Panie podpisały 3 kolejne umowy zlecenia. We wrześniu od 20 IX 2004 r., że do 30 września pani Y będzie wykonywała czynności faktyczne na rzecz firmy X, umowa od 1X , że pani Y będzie wykonywała czynności faktyczne do 30 X 2004 r., trzecia umowa od 1 XI do 6 I 2005 r. też zlecenia poza siedzibą zleceniodawcy. Czy ta trzecia umowa jest już z mocy prawa umową o pracę z konsekwencjami umowy o pracę? Jeżeli tak, to czy ta umowa o pracę będzie na czas określony i wygaśnie z dniem 6 I 2005 r.? Pani X za IX,X, XI XII wystawiła kody w ZUS-ie -umowa zlecenia poza siedzibą zleceniodawcy. Czy następnie od 7 I 2005 r., Pani X może wyrejestrować panią Y z ZUSu i zawrzeć z nią tylko umowę o dzieło? Czy przy umowie o dzieło pani X -ta od działalności własnej będzie mogła zarejestrować Y w ZUS-ie tylko do ubezpieczenia zdrowotnego czy w ogóle nie można zgłosić przy umowie o dzieło pani Y do ubezpieczeń społecznych nawet dobrowolnych na życzenie pani Y."
Odpowiedź prawnika: Umowa zlecenie podobna do umowy o pracę
Zawarcie kolejnej (trzeciej) umowy na czas oznaczony jest równoznaczne z zawarciem umowy o pracę na czas nieokreślony. Dotyczy to sytuacji, w której strony zawarły wcześniej dwie umowy o pracę na czas określony na następujące po sobie okresy. Przerwa między rozwiązaniem poprzedniej umowy a nawiązaniem kolejnej nie może przy tym przekraczać jednego miesiąca. Ta konstrukcja ma zastosowanie wyłącznie do umów o pracę. Nie znajduje zastosowania do umów agencyjnych, zlecenia lub innych umów o świadczenie usług, do których stosuje się przepisy o zleceniu. Fakt podlegania obowiązkowemu ubezpieczeniu z tytułu takich umów nie ma tu znaczenia. Zawarcie trzeciej umowy zlecenia na czas określony nie powoduje więc jej przekształcenia w umowę o pracę ani na czas określony, ani nieokreślony. Zastosowanie tych przepisów do opisanej sytuacji byłoby możliwe jedynie po uznaniu, że umowy zlecenia stanowiły w rzeczywistości umowy o pracę. Niedopuszczalne jest bowiem zastępowanie umowy o pracę umową cywilnoprawną. Jeżeli zleceniobiorca wykonuje pracę na rzecz pracodawcy w miejscu i czasie przez niego wyznaczonym, a w szczególności pod kierownictwem drugiej strony, możliwe staje się uznanie takiego stosunku prawnego za stosunek pracy. Sprawę tą rozstrzyga sąd po wniesieniu przez stronę powództwa o ustalenie. Jeżeli nie nastąpi ustalenie, że podpisana przez strony umowa stanowi umowy o pracę zawarcie trzeciej umowy zlecenia powoduje tylko skutki przewidziane dla tej umowy. Będzie to umowa zlecenia zawarta na czas nieokreślony (1 XI 2004 r. - 6 I 2005 r.). Po wygaśnięciu tej umowy strony będą mogły zawrzeć zupełnie nową umowę o dowolnej treści. Mogą między innymi zawrzeć umowę o dzieło.
Obowiązkowemu ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu podlegają osoby z tytułu umowy o pracę, umowy agencyjnej, zlecenia lub innej, do której znajdują zastosowanie przepisy o zleceniu. Do takich umów nie zalicza się umowy o dzieło. W razie wygaśnięcia umowy zlecenia wygasa tytuł do ubezpieczeń społecznych i dana osoba podlega wyrejestrowaniu z ubezpieczeń. Zgłoszenie wyrejestrowania składa płatnik składek w terminie 7 dni od daty zaistnienia tego faktu (rozwiązania umowy). Obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu podlegają osoby z tytułu tych samych umów jak przy ubezpieczeniu emerytalno-rentowym. Tytułem obowiązkowego ubezpieczenia także i tu nie jest umowa o dzieło. Taka osoba może dobrowolnie podlegać ubezpieczeniu zdrowotnemu i samodzielnie opłacać składki. Natomiast do ubezpieczenia zdrowotnego nie może zgłosić Pani Y druga strona umowy o dzieło.