Odpowiedź prawnika: Zwrot podatku a usługi świadczone za granicą
Problem przedstawiony w pytaniu sprowadza się do dość złożonego zagadnienia zwrotu nadwyżki naliczonego podatku VAT, gdy sprzedaż usług nie podalega opodatkowaniu podatkiem VAT w Polsce. Zasadnym jest szersze wyjaśnienie tej kwestii, zarówno dla większej jasności, oraz dla precyzyjnego określenia przyjętych założeń co do stanu faktycznego.
Ogólną zasadą przyjętą w nowej ustawie VAT jest, że każdemu podatnikowi przysługuje prawo wyboru w sytuacji, gdy wykaże nadwyżkę podatku naliczonego nad należnym: może przenieść nadwyżkę naliczonego podatku na kolejne okresy rozliczeniowe lub zażądać jej zwrotu (art. 87 ust. 1 ustawy VAT).
Na gruncie omawianej kwestii istotnego znaczenia nabiera fakt, iż usługi świadczone są za granicą. Miejscem świadczeniu usług doradztwa związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej (PKWiU 74.1) świadczonych na rzecz podmiotów szwajcarskich przez polskich przedsiębiorców jest Szwajcaria (art. 27 ust. 4 pkt 3 w zw. z ust. 3 pkt 1 ustawy VAT). Podatkowi VAT w Polsce podlegają jedynie usługi wykonywane na jej terytorium, zatem opisane wyżej usługi nie są objęte zakresem opodatkowania (podatnik świadczący usługę wystawia fakturę, w której nie wykazuje żadnej wartości ani stawki podatku VAT)
Co do zasady, prawo obliżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego uzależnione jest od związku między nabytymi towarami i usługami a czynnościami opodatkowanymi. Podatnik może jednak obniżyć należny podatek VAT o kwotę podatku naliczonego przy imporcie lub nabciu towarów i usług związanych ze świadczeniem usług poza terytorium kraju, mimo iż nie mieści się to w zakresie pojęcia "czynność opodatkowana" (art. 86 ust. 8 pkt 1 ustawy VAT).
Zakładając, iż powyższa konstrukcja znajduje w tym przypadku zastosowanie, co pośrednio wynika z treści pytania, wartość świadczonych usług doradczych na rzecz podmiotów szwajcarskich nie będzie mieć tym przypadku żadnego znaczenia dla wysokości podatku należnego. Wskazana w treści pytania kwota 440 zł, która wskazana jest jako wartość VAT nie może być postrzegana jako podatek należny w rozumieniu ustawy VAT i nie będzie mieć wpływu na wysokość przysługującego zwrotu.
Wartość obrotu może mieć jednak znaczenie dla terminu zwrotu, który jest podstawowym mankamentem całej tej konstrukcji prawnej.
Wniosek o którym mowa w art. 87 ust. 5 ustawy VAT dotyczy jedynie podatników, którzy nie dokonują sprzedaży opodatkowanej. Wątpliwym jest, czy w przedmiotowym przypadku warunek ten jest spełniony. Pomijam zagadnienie niejasności normy w części dotyczącej konieczności umotywowania wniosku. Wystarczy zauważyć, iż niezależnie od powyższych wątpliwości termin zwrotu podatku i tak będzie w tym przypadku wynosił 60 dni, co wynika z treści art. 87 ust. 3 w zw. z art. 86 ust. 8 pkt 1 ustawy.
Organ podatkowy może co prawda uznać wniosek za bezprzedmiotowy, lub nieuzasadniony, ale nie zmieni to jednak terminu zwrotu.
