Równo dla kobiety i mężczyzny

Sejm pracuje nad kontrowersyjnym projektem ustawy o równym statusie kobiet i mężczyzn. Kontrowersyjny, ponieważ już drugi raz wnioskowano o jego odrzucenie. Co takiego „nie do przyjęcia” jest w tym projekcie?

Co miałby regulować projekt?

Projekt definiuje dyskryminację, z podziałem na poszczególne jej rodzaje. I tak dyskryminacją ze względu na płeć jest zróżnicowane traktowanie kobiety i mężczyzny z powodu ich przynależności do określonej płci, prowadzące do tego, że osoba danej płci znajduje się w bezpodstawnie gorszej sytuacji faktycznej lub prawnej, niż osoba płci przeciwnej. Dyskryminacją jest również niezaspokajanie specyficznych potrzeb każdej płci w dziedzinie ochrony zdrowia.

Co obejmuje zakaz dyskryminacji?

Zakaz ten obejmuje zakaz:

1. podejmowania działań powodujących sytuację, w której osoba lub grupa osób jest, była lub byłaby w tej samej sytuacji gorzej traktowana od innej osoby lub grupy osób, z powodu ich przynależności do określonej płci (dyskryminacja bezpośrednia),
2. wprowadzania pozornie neutralnych regulacji prawnych, kryteriów lub praktyk, które mogą doprowadzić do szczególnej, niekorzystnej sytuacji dla osób określanej płci w stosunku do osób płci przeciwnej, chyba że taka regulacja prawna, kryterium lub praktyka jest obiektywnie uzasadniana usankcjonowanym prawnie celem, a środki mające służyć osiągnięciu tego celu są właściwe konieczne (dyskryminacja pośrednia).

Jakie działania z całą pewnością nie są dyskryminacją?

Nie stanowią dyskryminacji:

1. działania podejmowane przez określony czas zmierzające do wyrównywania szans oraz osiągnięcia faktycznej równości praw kobiet i mężczyzn, poprzez zmniejszanie. na korzyść jednej płci rozmiaru faktycznych nierówności w tym zakresie,
2. szczególne uprawnienia przyznane kobietom na podstawie odrębnych przepisów, związane z ciążą porodem i macierzyństwem.

Projekt wprost stanowi (co zresztą stanowi tylko powtórzenie), iż zabronione jest molestowanie seksualne czyli powszechnie nieakceptowane zachowanie o podłożu seksualnym naruszające godność osoby molestowanej lub wywołujące atmosferę zastraszenia, upokorzenia lub wrogości, gdy akceptacja takiego zachowania lub jej brak będzie stanowić podstawę podjęcia decyzji dotyczącej osoby molestowanej.

Projekt nakłada na organy władzy publicznej obowiązek popierania równego statusu kobiet i mężczyzn oraz stwarzania warunków niezbędnych do realizacji tej zasady, w szczególności poprzez przeznaczanie na ten cel niezbędnych środków publicznych.

Wykształcenie kobiety i mężczyzny

Projekt gwarantuje kobietom i mężczyznom równe prawo do kształcenia w szkołach wszystkich typów i profili zawodowych oraz w szkołach wyższych. Poza tym w projekcie jest mowa o równym dostępie do pomocy udzielanej przez państwo uczniom, studentom lub słuchaczom szkół publicznych i niepublicznych. Kierownicy szkół i innych placówek oświatowych mieliby ponosić odpowiedzialność porządkową lub dyscyplinarną za zaniechanie realizacji powyższego. Powyższe nie miałyby zastosowania do szkół wyższych i wyższych seminariów duchownych, prowadzanych przez Kościół Katolicki lub przez inne kościoły i związki wyznaniowe, chyba że ustawy albo umowy między Rządem a właściwymi władzami Kościoła Katolickiego lub właściwymi władzami innych kościołów związków wyznaniowych stanowią inaczej.

Projekt ustawy wskazuje wprost także o równych prawach kobiety i mężczyzny w zatrudnieniu, o których mowa w przepisach Kodeksu pracy oraz do zabezpieczenia społecznego, w szczególności w związku z bezrobociem, niepełnosprawnością, niezdolnością do pracy oraz chorobą. Przy czym wiek emerytalny kobiety i mężczyzny określać mają i tak odrębne przepisy. Jeżeli wiek emerytalny jest zróżnicowany ze względu na płeć, osiągnięcie przez pracownika niższego wieku emerytalnego nie może być przyczyną rozwiązania z nim stosunku pracy przez pracodawcę.

Gwarancji równości statusu jest więcej w projekcie, jednak podobnie jak powyższe nie są one żadnym novum.

Ważniejszą ewentualną nowością jest utworzenie centralnego organu administracji rządowej właściwego w sprawach równego statusu kobiet i mężczyzn. Jest nim Prezes Urzędu do Spraw Równego Statusu Kobiet i Mężczyzn, który ma wykonywać swoje zadania przy pomocy Urzędu do Spraw Równego Statusu Kobiet i Mężczyzn oraz jednostek terenowych. Organizację Urzędu określi statut nadany, w drodze zarządzenia, przez Prezesa Rady Ministrów. Prezesa Urzędu miałby powoływać i odwoływać Prezes Rady Ministrów (sprawuje także nadzór nad jego działalnością).

Czym miałby się zajmować Prezes Urzędu do Spraw Równego Statusu Kobiet i Mężczyzn?

Do zakresu działania Prezesa Urzędu należeć będzie:

1. opiniowanie i przygotowywanie projektów programów działań i aktów prawnych oddziałujących na sytuację w zakresie równego statusu kobiet i mężczyzn,
2. występowanie do właściwych organów z wnioskami o wydanie lub zmianę aktów prawnych w sprawach dotyczących równego statusu kobiet i mężczyzn,
3. występowanie do właściwych organów o zajęcie stanowiska w sprawach należących do zakresu ich działania o udzielenie informacji i pomocy oraz podjęcie działań służących urzeczywistnianiu zasady równego statusu kobiet i mężczyzn,
4. monitorowanie sytuacji w zakresie równego statusu kobiet i mężczyzn oraz inicjowanie i koordynowanie działań zmierzających do zapewnienia równego statusu kobiet i mężczyzn we wszystkich dziedzinach życia,
5. współpraca z właściwymi organami administracji publicznej, organizacjami pozarządowymi i instytucjami w sprawach związanych z równym statusem kobiet i mężczyzn,
6. działanie na rzecz rozwiązywania problemów powstałych w związku z naruszaniem równego statusu kobiet i mężczyzn,
7. udzielanie pomocy merytorycznej, a w szczególności prawnej, w zakresie równego statusu kobiet i mężczyzn,
8. przedkładanie Radzie Ministrów okresowych sprawozdań z realizacji rządowych programów dotyczących równego statusu kobiet i mężczyzn,
9. inspirowanie oraz wspieranie działalności grup, organizacji i środowisk, działających na rzecz równego statusu kobiet i mężczyzn,
10. współpraca z zagranicznymi i międzynarodowymi organizacjami i organami w zakresie równego statusu kobiet i mężczyzn,
11. opracowywanie i wydawanie publikacji oraz programów edukacyjnych, popularyzujących wiedzę o równym statusie kobiet i mężczyzn,
12. gromadzenie i upowszechnianie orzecznictwa w sprawach z zakresu równego statusu kobiet i mężczyzn,
13. wykonywanie innych zadań określonych w ustawie lub ustawach odrębnych.

Źródło:

• Projekt ustawy zamieszczony na stronie sejmowej, druk 1313

Michał Włodarczyk

Radca Prawny

Zajmuje się sprawami osób fizycznych jak również przedsiębiorców. Posiada rozległe doświadczenie w poradnictwie w sprawach życiowych osób fizycznych jak również profesjonalnych problemów prawnych przedsiębiorców. Bazując na swoim doświadczeniu skutecznie doradza w sprawach osób fizycznych jak i przedsiębiorców zawsze dbając o praktyczną stronę problemów prawnych z jakimi zwracają się do niego jego klienci.