Czy w PIT-37 za rok 2012 w rubryce dochody i straty podatnika w pozycji koszty uzyskania przychodów (...)

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tj. Dz. U. z 2012 r. poz. 749) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 11 kwietnia 2012 r. (data wpływu do tut. Biura ? 13 kwietnia 2012 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie sposobu opodatkowania przychodu uzyskanego ze zbycia praw partycypacyjnych do lokalu mieszkalnego w zasobach Towarzystwa Budownictwa Społecznego:

• w części dotyczącej źródła przychodu - jest nieprawidłowe,
• w części dotyczącej kosztów uzyskania przychodu - jest prawidłowe.
  
  

UZASADNIENIE

W dniu 13 kwietnia 2012 r. do tut. Biura wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie sposobu opodatkowania przychodu uzyskanego ze zbycia praw partycypacyjnych do lokalu mieszkalnego w zasobach Towarzystwa Budownictwa Społecznego.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W dniu 31 stycznia 2012 r. pomiędzy Wnioskodawcą a Panią X i Towarzystwem Budownictwa Społecznego została podpisana umowa cesji praw i obowiązków wynikających z umowy partycypacji. Wnioskodawca jako Cedent przekazał na Cesjonariusza - Panią X wszystkie prawa i obowiązki wynikające z umowy partycypacji, w tym kwotę partycypacji 55.663, 90 zł, która została przeksięgowana przez TBS na rzecz Pani X oraz kwotę kaucji 5.141,52 zł, która została przeksięgowana przez TBS na rzecz męża Pani X jako nowego najemcy lokalu.

Od Pani X Wnioskodawca otrzymał cenę odstąpienia partycypacji wynoszącą 125.000 zł, w której to kwocie mieścił się wkład partycypacyjny, tj. 55.663,90 zł oraz kaucja zabezpieczająca w kwocie 5.141,52 zł.

Z tytułu dokonania powyższej cesji Wnioskodawca zobowiązany był do wniesienia na rzecz TBS opłaty za dokonanie cesji w kwocie 500 zł, którą następnie wpłacił na konto TBS. Wnioskodawca dokonał również na konto TBS dopłaty do kaucji wymaganej przez TBS w kwocie 2.445,70 zł, która została przeksięgowana przez TBS na rzecz nowego najemcy lokalu.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w PIT-37 za rok 2012 w rubryce dochody i straty podatnika w pozycji koszty uzyskania przychodów z innych źródeł nie wymienionych w (pozycji) wierszach od 1 do 4 Wnioskodawca może odliczyć tytułem kosztów:

• kwotę partycypacji w wysokości 55.663,90 zł,
• kwotę kaucji w wysokości 5.141,52 zł,
• kwotę opłaty wniesionej do TBS za cesję w wysokości 500 zł,
• kwotę dopłaty do kaucji wniesionej do TBS w wysokości 2.445,70 zł?
  
  

Zdaniem Wnioskodawcy, w rubryce dochody i straty podatnika w pozycji koszty uzyskania przychodów z innych źródeł nie wymienionych w wierszach od 1 do 4 może odliczyć tytułem kosztów:

• kwotę partycypacji w wysokości 55.663,90 zł,
• kwotę kaucji w wysokości 5.141,52 zł,
• kwotę dopłaty do kaucji wniesionej do TBS w wysokości 2.445,70 zł,
• kwotę opłaty wniesionej do TBS za cesję w wysokości 500 zł.
  
  

Wnioskodawca swoje stanowisko oparł na interpretacji podatkowej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie w dniu 02 grudnia 2010 r., znak: IPPB2/415-855/10-4/MG, w której to interpretacji ww. Dyrektor jako prawidłową określił możliwość pomniejszenia uzyskanego przychodu o koszty związane ze zbyciem prawa partycypacji.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam co następuje:

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tj. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.) jest zasada powszechności opodatkowania. W myśl tej zasady, wyrażonej w treści art. 9 ust. 1 ww. ustawy, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 7 ww. ustawy źródłem przychodów są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a-c.

Natomiast w myśl art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy przychodem są ?inne źródła?, za które art. 20 ust. 1 ww. ustawy nakazuje uważać w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Stosownie do postanowień zawartych w art. 27 ust. 1 ustawy z dnia 26 października 1995 r. o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego (tj. Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1070 ze zm.), przedmiotem działania Towarzystwa Budownictwa Społecznego, jest budowanie domów mieszkalnych i ich eksploatacja na zasadach najmu. Mieszkania te są własnością Towarzystwa a najemcy jedynie płacą czynsz, jednocześnie spłacając kredyt zaciągnięty przez Towarzystwo na ich budowę. Nawet po spłaceniu kredytu zaciągniętego przez Towarzystwo na budowę mieszkania nie można go sprzedać, podarować ani wykupić na własność. Zgodnie z art. 29a ww. ustawy, osoba fizyczna może zawrzeć z Towarzystwem umowę w sprawie partycypacji w kosztach budowy lokalu mieszkalnego, którego będzie najemcą. W przypadku zakończenia najmu i opróżnienia lokalu kwota partycypacji podlega zwrotowi najemcy.

Z powyższego wynika więc, że Towarzystwo Budownictwa Społecznego nie może dokonać sprzedaży lokalu mieszkalnego na rzecz osoby fizycznej, a nabywając udziały w kosztach budowy realizowanej przez Towarzystwo Budownictwa Społecznego podatnik nie nabywa prawa własności do lokalu mieszkalnego, lecz jedynie prawo do korzystania na zasadach najmu z mieszkania wybudowanego w ramach popierania budownictwa mieszkaniowego. Osoba decydując się na zawarcie umowy w prawie partycypacji w kosztach budowy lokalu mieszkalnego budowanego przez Towarzystwo Budownictwa Społecznego jest jedynie najemcą przedmiotowego lokalu, natomiast nigdy nie jest jego właścicielem. Oznacza to, iż partycypacja stanowi jedynie udział w kosztach budowy, nie stanowi natomiast udziału we własności lokalu.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że w dniu 31 stycznia 2012 r. Wnioskodawca wraz z Panią X i Towarzystwem Budownictwa Społecznego podpisał umowę cesji praw i obowiązków wynikających z umowy partycypacji. Wnioskodawca jako Cedent przekazał na rzecz Cesjonariusza - Pani X wszystkie prawa i obowiązki wynikające z umowy partycypacji, w tym kwotę partycypacji 55.663, 90 zł, która została przeksięgowana przez TBS na rzecz Pani X oraz kwotę kaucji 5.141,52 zł, która została przeksięgowana przez TBS na rzecz męża Pani X jako nowego najemcy lokalu. W zamian za powyższe Wnioskodawca od Pani X otrzymał kwotę odstąpienia partycypacji wynoszącą 125.000 zł, w której to kwocie mieścił się wkład partycypacyjny, tj. 55.663,90 zł oraz kaucja zabezpieczająca w kwocie 5.141,52 zł. Z tytułu dokonania powyższej cesji Wnioskodawca zobowiązany był do wniesienia na rzecz TBS opłaty za dokonanie cesji w kwocie 500 zł, którą następnie wpłacił na konto TBS. Wnioskodawca dokonał również na konto TBS dopłaty do kaucji wymagającej przez TBS w kwocie 2.445,70 zł, która została przeksięgowana przez TBS na rzecz nowego najemcy lokalu.

W tak przedstawionym stanie faktycznym mamy do czynienia z odstąpieniem prawa do lokalu mieszkalnego, którego właścicielem jest Towarzystwo Budownictwa Społecznego na rzecz osoby trzeciej czyli z odstąpieniem prawa majątkowego. Uzyskany przychód należy zakwalifikować do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, czyli jako kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a-c.

Zgodnie z art. 18 ww. ustawy, za przychód z praw majątkowych uważa się w szczególności przychody z praw autorskich i praw pokrewnych w rozumieniu odrębnych przepisów, praw do projektów wynalazczych, praw do topografii układów scalonych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również z odpłatnego zbycia tych praw. Zawarte w tym przepisie wyliczenie praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 7 ww. ustawy jako odrębne źródło przychodów ma charakter otwarty, o czym świadczy użyte przez ustawodawcę sformułowanie ?w szczególności?. Przyjęcie przez ustawodawcę otwartego katalogu tych przychodów pozwala na zaliczenie do tej kategorii wszystkich innych przychodów z praw majątkowych.

Dochód uzyskany z praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust.

Dochody z praw majątkowych podlegają kumulacji z pozostałymi dochodami, zgodnie z postanowieniami art. 9 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Treść art. 9 ust. 2 cytowanej ustawy wskazuje, że dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 24-25 nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

Stosownie natomiast do art. 22 ust. 1 ww. ustawy, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

W powołanym przepisie ustawodawca nie wskazuje enumeratywnie jakie wydatki mogą być uznane za koszty uzyskania przychodu. Możliwość zaliczenia konkretnego wydatku do kategorii kosztów uzyskania przychodów uzależniona została od istnienia związku przyczynowo - skutkowego, tzn. poniesienie wydatku ma lub może mieć wpływ na powstanie lub zwiększenie tego przychodu, bądź funkcjonowanie tego źródła. Kosztami uzyskania przychodów są zarówno koszty bezpośrednio, jak i pośrednio związane z uzyskiwanymi przychodami, pod warunkiem, że podatnik wykaże, iż zostały one w sposób racjonalny poniesione w celu uzyskania przychodów. Koszty poniesione przez podatnika należy zatem oceniać pod kątem ich celowości a więc dążenia do uzyskania przychodu a nie niezbędności.

A zatem kosztami uzyskania przychodów są wszelkie wydatki, które łącznie spełniają następujące warunki: zostały faktycznie poniesione w celu uzyskania przychodu, tzn. pozostają w związku przyczynowo - skutkowym z osiąganymi przychodami oraz nie zostały wymienione w art. 23 ustawy zawierającym katalog wydatków nie uznawanych za koszty uzyskania przychodów. Poza tym należy podkreślić, że koszty mają być bezwzględnie w sposób prawidłowy udokumentowane i poniesione przez podatnika a nie inne osoby.

Należy podkreślić, że kategoria kosztów uzyskania przychodu nie może być traktowana jako zbiór, do którego należeć będą wszystkie poniesione wydatki. Ze swej istoty niektóre wydatki nie mają nic wspólnego z uzyskaniem przychodu. Generalnie wpłaty kaucji nie stanowią kosztów uzyskania przychodu, bowiem są to kwoty pieniężne, złożone jako gwarancja dotrzymania warunków umów. Są one neutralne podatkowo, gdyż stanowią jedynie zabezpieczenie prawidłowego wykonania umów i podlegają zwrotowi po wygaśnięciu tychże umów. Jeżeli natomiast jak wynika z wniosku w kwocie otrzymanej od Cesjonariusza mieściła się również kwota wpłaconej kaucji to w takiej sytuacji kaucja stanowi koszt uzyskania przychodu. Skoro bowiem równowartość kwoty kaucji była zaliczona do przychodu Wnioskodawcy to wpłacona kaucja winna stanowić koszt uzyskania przychodu. W odniesieniu do kwoty dopłaty do kaucji wniesionej do Towarzystwa Budownictwa Społecznego a przeksięgowanej na rzecz nowego najemcy należy zauważyć, że jeśli wpłacenie dopłaty było warunkiem niezbędnym dojścia do skutku cesji wówczas kwota dopłaty również może zostać zaliczona do kosztów uzyskania przychodu.

Aby uzyskać prawo do najmu lokalu mieszkalnego Wnioskodawca musiał wnieść wkład w postaci kwoty partycypacyjnej w kosztach jego budowy, zatem ten poniesiony wydatek można zakwalifikować jako wydatek poniesiony w celu uzyskania przychodu ze zbycia tego prawa, co w konsekwencji spowoduje, że do opodatkowania pozostanie różnica pomiędzy kwotą uzyskaną z odpłatnego zbycia praw wynikających z umowy partycypacji a kwotą partycypacji. W przedmiotowej sprawie również za koszt uzyskania przychodu będzie mógł zostać uznany wydatek poniesiony za umowę cesji. W ocenie organu podatkowego wydatki te Wnioskodawca może zakwalifikować jako wydatki poniesione w celu uzyskania przychodu ze zbycia prawa partycypacji.

Tym samym, osiągnięty przychód z tytułu odstąpienia prawa partycypacji Wnioskodawca może pomniejszyć o koszty związane ze zbytym prawem. Tak obliczony przychód z praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ? a nie jak twierdzi Wnioskodawca przychód z innych źródeł ? pomniejszony, zgodnie z art. 22 ust. 1 ww. ustawy o ww. koszty poniesione w celu uzyskania tego przychodu, podlega opodatkowaniu na zasadach ogólnych według skali podatkowej określonej w art. 27 ust. 1 ustawy podatkowej, łącznie z pozostałymi dochodami osiągniętymi w danym roku podatkowym podlegającymi opodatkowaniu na zasadach ogólnych. Zatem przychód jaki uzyskał Wnioskodawca ze zbycia swoich praw z przedmiotowej umowy partycypacji jest obowiązany doliczyć do przychodu rocznego i rozliczyć go w zeznaniu podatkowym za dany rok jako przychód z praw majątkowych czyli w wierszu 4 zeznania podatkowego PIT-37 z uwzględnieniem kosztów uzyskania przychodu.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe w części dotyczącej zaliczenia otrzymanej kwoty do źródła przychodu, natomiast za prawidłowe w części dotyczącej ustalenia kosztów uzyskania przychodu.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.